Glyfosaat moet 'laatste redmiddel' zijn - maar wat is het 'laatste redmiddel' voor wilde planten?

Ach ja, je zoekt naar lichtpunten, mooie ontwikkelingen, keerpunten ten goede. Het is voorjaarsbloementijd, uit onze natuurreservaatjes klinken opgetogen geluiden. Leuk, maar je kunt er niet omheen: buiten die postzegels is het nu Roundup-tijd. Waar ik nu ben dendert de serieuze grotemensenwereld door en worden diezelfde wilde plantjes te vuur en te zwaard bestreden, tot aan de paardebloemen toe, en tot in de wegbermen. Dat gebeurt met glyfosaat, de omstreden en effectieve bestrijder van onkruid (lees: wilde planten), ontwikkeld door het roemruchte biotechnologische concern Monsanto. In de Achterhoek kleurt het ene na het andere weiland dezer weken gifgeel- en oranje, ook rond Winterswijk, tussen de houtwallen in, die zo verworden tot schaamlapjes.

Roundup zou kankerverwekkend zijn, of toch niet, het werd aangetroffen in bijna de helft van onderzochte urinestalen van Europeanen, drinkwaterbedrijven klagen over resten in het oppervlaktewater. Onlangs werd het gebruik in Europa opnieuw voor vijf jaar toegestaan, tegen de zin van veel landen. Frankrijk heeft aangekondigd het middel te verbieden. Onze minister Carola Schouten zei dat glyfosaat alleen gebruikt zou moeten worden als ‘laatste redmiddel’.

Nou, dat ‘laatste redmiddel’ wordt volop ingezet. De meeste boeren menen dat het geen kwaad kan, dat alternatieven erger zijn, en dat het nu eenmaal nodig is. Lachen doen sommigen ook, vanwege ‘gekkies’ die beginnen over de insectensterfte. ‘Glyfosaat is een herbicide’, zeggen ze dan, dat alleen onkruid doodt. Tja, daarin hebben ze gelijk, tientallen andere pesticiden die gebruikt worden zijn inderdaad schadelijker voor insecten. Maar ja, als er geen wilde planten meer zijn, verdwijnen de insecten evenzogoed.

Is glyfosaat nodig? Nou ja, misschien wel in een systeem van bulkproductie voor de wereldmarkt. Het past in het rijtje overproductie, smalle marges, overbemesting, monoculturen, koeien op stal, maisplantages en raaigrasvlakten. Veehouders voor wie het met minder kan en veehouders die zelfs het nut van wilde planten inzien, hebben geen glyfosaat nodig. Ook sommige akkerbouwers bewijzen dat het vele graadjes minder kan.

Maar de hoofdmoot plankgast voort, op de helft van het Nederlandse grondgebied. Ik vraag me dan toch af: wat is eigenlijk het ‘laatste redmiddel’ voor de wilde planten?

In beeld: een dagje mee met Caspar Janssen

_{Altijd al eens willen zien hoe Caspar Janssen op pad gaat? Fotograaf Pauline Niks liep een dagje met de verslaggever mee. Bekijk hier de foto's.}