Ενάμισης χρόνος πέρασε από την 23η/2/2017, όταν αφαιρέθηκε από τους Δήμους η γενική αρμοδιότητα περί εγγειοβελτιωτικών έργων και περί ΤΟΕΒ (που προέβλεπε ο Καλλικράτης) και δόθηκε στις Περιφέρειες. Στη Βουλή τόσο η ΕΝΠΕ όσο και η ΚΕΔΕ είχαν διαφωνήσει και ζητούσαν άμεση απόσυρση της ρύθμισης, παρά ταύτα η Κυβέρνηση αδιαφόρησε. Με τον τρόπο αυτό, οι ΟΤΑ βρέθηκαν ενώπιον των τετελεσμένων του αρ.46 του ν.4456/2017, καθώς και στη συνεχεία του αρ.66 του ν.4546/2018 και της ΚΥΑ που τα ακολούθησε.
Την προηγούμενη εβδομάδα, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων εξέδωσε εκτενή Εγκύκλιο (αριθμ.1552/134721/5.10.2018) στην οποία επιχειρεί να αποτυπώσει το συναφές θεσμικό πλαίσιο.
Από το σύνολο των παραμέτρων, ο AIRETOS κωδικοποιεί και σας παρουσιάζει δύο κρίσιμα ζητήματα: τι γίνεται με τις οφειλές των πολιτών προς τους ΟΕΒ και ποια είναι η συγκεκριμένη λίστα αρμοδιοτήτων που υποχρεούνται να ασκούν οι Περιφέρειες.
Ι] ΕΙΣΠΡΑΞΗ ΟΦΕΙΛΩΝ
Πρώτη σημαντική παράμετρος της Εγκυκλίου είναι η διαδικασία ρύθμισης και είσπραξης των οφειλών υπέρ ΟΕΒ, ζήτημα που “καίει” πολλές οικογένειες στις αγροτικές περιοχές της Χώρας.
Κατ’ αρχάς, το Υπουργείοσημειώνει ότι στο αρ.66 του ν.4546/2018ορίζεται η διαδικασία και οι προθεσμίες είσπραξης των οφειλών, καθώς καιηΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ των οφειλών των υπερήμερων οφειλετών–μελών ΟΕΒ στην οικεία ΔΟΥπρος είσπραξη.
Από τα αναφερόμενα για τη ρύθμιση καταβολής των βεβαιωμένων οφειλών σε δόσεις, σταχυολογούμε τα εξής:
- Η ρύθμιση μπορεί να γίνει με Απόφαση των αρμοδίων οργάνων κάθε Οργανισμού, θέτοντας κριτήρια (οικονομικά, κοινωνικά κλπ) και όρους που αποσκοπούν στη διευκόλυνση των μελών που αντιμετωπίζουν αντικειμενικές δυσκολίες στην καταβολή τους, χωρίς όμως να προκαλείται πρόβλημα στην εύρυθμη λειτουργία και τη βιωσιμότητα του Οργανισμού.
- Η λήψη Απόφασης για τη ρύθμιση δεν είναι υποχρεωτική για τον Οργανισμό και, σε κάθε περίπτωση, εφόσον δεν έχει ληφθεί σχετική Απόφαση τα μέλη πρέπει να εξοφλούν κανονικά τις οφειλές τους.
- Η διάρκεια καταβολής των δόσεων ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΕΡΒΑΙΝΕΙ ΤΟΥΣ 36 μήνες (ο Οργανισμός μπορεί να θέτει διάρκεια καταβολής μικρότερη των 36 μηνών) και ο χρόνος καταβολής σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το χρόνο παραγραφής των οφειλών (βάσει της παρ.4 του αρ.4 του ν.δ. 1277/1972)
-Οι “βεβαιωμένες οφειλές” αφορούν στο σύνολο των οφειλών κάθε μέλους προς τον Οργανισμό, οι οποίες δεν έχουν ήδη αποσταλεί στην οικεία ΔΟΥ. Για τις οφειλές που έχουν αποσταλεί στη ΔΟΥ, ακολουθούνται οι διατάξεις περί είσπραξης δημοσίων εσόδων
- Οι υπερήμεροι οφειλέτες κατά την έναρξη ισχύος του νόμου (12/6/2018) πρέπει να εξοφλήσουν τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους ή να προβούν σε ρύθμιση της καταβολής τους σε δόσεις (εφόσον έχει ληφθεί αντίστοιχη απόφαση από τον οικείο Οργανισμό), μέχρι τις 12/6/2019.
- Μετά την παρέλευση της ανωτέρω προθεσμίας, οι Οργανισμοίκαταρτίζουνπίνακαμετοσύνολο των οφειλών των εν λόγω οφειλετών, οι οποίοι δεν έχουν εξοφλήσει ή ρυθμίσει την καταβολή των οφειλών τους, και τον αποστέλλουν μέχρι τις 12/8/2019 στην οικεία ΔΟΥ για είσπραξη.
ΙΙ] Η ΛΙΣΤΑ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΩΝ
1)Η μεταβίβαση στους ΟΕΒ των αρμοδιοτήτων διοίκησης, λειτουργίας και συντήρησης των εγγειοβελτιωτικών έργων.
2)Ο χαρακτηρισμός (ταξινόμηση) των εγγειοβελτιωτικών έργων.
3) Η μεταβίβαση στους ΟΕΒ της αρμοδιότητας διοίκησης έργων αξιοποίησης εδάφους της περιοχής των εγγειοβελτιωτικών έργων.
4) Η δυνατότητα άσκησης αρμοδιοτήτων διοίκησης, λειτουργίας και συντήρησης εγγειοβελτιωτικών έργων, εξ’ ολοκλήρου ή εν μέρει, κατ’ εξαίρεση και μέχρι την ολοκλήρωση των έργων, σε περίπτωση αδυναμίας των ΟΕΒ.
5) Ο καθορισμός της περιόδου ανάπτυξης των εγγειοβελτιωτικών έργων.
6) Ο ορισμός μελών του οικείου Περιφερειακού Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Εγγειοβελτιωτικών Έργων.
7) Η εισήγηση στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) για τη σύσταση, κατάργηση και συγχώνευση Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ), μετά από γνώμη του οικείου Περιφερειακού Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Εγγειοβελτιωτικών Έργων.
8) Η έγκριση χρηματοδότησης συμπληρωματικών έργων και η υλοποίηση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων για την εκτέλεση συμπληρωματικών έργων.
9) Η δυνατότητα ανάθεσης στους ΓΟΕΒ των αρμοδιοτήτων διοίκησης, λειτουργίας και συντήρησης αντλιοστασίων που εξυπηρετούν έργα Β΄ τάξης.
10) Ο ορισμός των ζωνών εγγειοβελτιωτικών έργων.
11) Η μεταβίβαση της διαχείρισης, διοίκησης και εκμετάλλευσης ζωνών εγγειοβελτιωτικών έργων σε ΟΕΒ.
12) Η διαχείριση, διοίκηση και εκμετάλλευση ζωνών εγγειοβελτιωτικών έργων που δεν έχουν μεταβιβαστεί σε ΟΕΒ.
13) Ο καθορισμός του τρόπου εκμετάλλευσης των ζωνών εγγειοβελτιωτικών έργων.
14) Η μέριμνα και η διενέργεια των απαραίτητων διαδικασιών για τη συγκρότηση Προσωρινών Διοικουσών Επιτροπών (ΠΔΕ) για τη διοίκηση, λειτουργία και συντήρηση εγγειοβελτιωτικών έργων.
15) Η μέριμνα για την πραγματοποίηση εργασιών συντήρησης και λειτουργίας εγγειοβελτιωτικών έργων.
16) Η εισήγηση προς τον Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή τον ασκούντα καθήκοντα Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης για τα πρόσωπα των μη αιρετών μελών που συμμετέχουν στο Διοικητικό Συμβούλιο (ΔΣ) ΓΟΕΒ.
17) Η οργάνωση προγραμμάτων εκπαίδευσης αγροτών για τη σωστή λειτουργία, συντήρηση και αξιοποίηση των λειτουργούντων συλλογικών εγγειοβελτιωτικών έργων, καθώς και για τη σωστή χρήση των τεχνικών στοιχείων αυτών.
18) Η διάλυση Τοπικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ).
19) Η μέριμνα για τη διαδικασία εκκαθάρισης καταργούμενων ή διαλυόμενων ΤΟΕΒ.
20) Η μέριμνα για τη βελτίωση, συμπλήρωση, ανακαίνιση και επέκταση εγγειοβελτιωτικών έργων που έχουν μεταβιβαστεί στους ΟΕΒ.
21) Η μέριμνα για τη χρηματοδότηση συμπληρωματικών εγγειοβελτιωτικών έργων δικαιοδοσίας των ΟΕΒ και η εκτέλεσή τους.
22) Η μέριμνα για τη συντήρηση και αποκατάσταση φθορών ή ζημιών, οι οποίες προκαλούνται μετά τη μεταβίβαση των έργων στους ΟΕΒ.
23) Η συγκέντρωση τεχνικών στοιχείων και στοιχείων λειτουργίας εγγειοβελτιωτικών έργων, δικαιοδοσίας ΓΟΕΒ, ΤΟΕΒ, ΠΔΕ και Τοπικών Επιτροπών Αρδεύσεων (ΤΕΑ), και η αποστολή τους σε ετήσια βάση στην αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΑΑΤ.
24) Η εισήγηση προς τον Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή στον Ασκούντα καθήκοντα Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης για την απόλυση των αιρετών μελών ΔΣ των ΓΟΕΒ, εφόσον συντρέχουν οι λόγοι που προβλέπονται στην παρ.2β του αρ.20 του ν.δ. 3881/58.
25) Η διάθεση πιστώσεων δημοσίων επενδύσεων για συμμετοχή του Δημοσίου στις δαπάνες διοίκησης, λειτουργίας και συντήρησης και αποκατάστασης ζημιών από πλημμύρες ή άλλη αιτία που συνιστά ανωτέρα βία σε έργα εγγείων βελτιώσεων δικαιοδοσίας των ΟΕΒ, καθώς και η εκτέλεσή τους.
Με την εν λόγω αρμοδιότητα αποσαφηνίζεται ότι η Περιφέρεια, πέραν του ΥΠΑΑΤ, δύναται να συμμετέχει στις δαπάνες διοίκησης, λειτουργίας και συντήρησης και αποκατάστασης ζημιών από πλημμύρες ή άλλη αιτία που συνιστά ανωτέρα βία σε έργα εγγείων βελτιώσεων δικαιοδοσίας των ΟΕΒ.
26) Η επέκταση ή μείωση της περιοχής δικαιοδοσίας ΤΟΕΒ και ο ορισμός του αριθμού των αντιπροσώπων που εκλέγονται από τις Τοπικές Συνελεύσεις των ΤΟΕΒ και συγκροτούν τη Γενική Συνέλευσή (ΓΣ) τους.
27) Η αντικατάσταση ολόκληρου ή μέρους του ΔΣ ΤΟΕΒ, σε περίπτωση πλημμελούς λειτουργίας του ΤΟΕΒ.
28) Η αντικατάσταση των αντιπροσώπων που εκλέγονται από τις Τοπικές Συνελεύσεις των ΤΟΕΒ, λόγω αδικαιολόγητων απουσιών σε συνελεύσεις της ΓΣ.
29) Η διενέργεια των απαραίτητων διαδικασιών για τη συγκρότηση προσωρινού ΔΣ των ΤΟΕΒ, σε περίπτωση απροθυμίας των ενδιαφερομένων να εκλέξουν το ΔΣ του ΤΟΕΒ.
30) Η σύγκληση των Τοπικών ή Γενικών Συνελεύσεων των ΤΟΕΒ.
31) Η παροχή εντολής για πρόοδο των εργασιών των ΓΣ και ο αυτεπάγγελτος διορισμός των αντιπροσώπων στις ΓΣ των ΤΟΕΒ, σε περίπτωση μη εκλογής αυτών από τις Τοπικές Συνελεύσεις.
32) Η σύνταξη τεχνικής έκθεσης με προϋπολογισμό των απαιτούμενων δαπανών συντήρησης των έργων, εφ’ όσον αυτό δεν είναι εφικτό να πραγματοποιηθεί από τους ΤΟΕΒ.
33) Η αναγκαστική εγγραφή κονδυλίων στους προϋπολογισμούς των ΤΟΕΒ για τις δαπάνες υπέρ ΓΟΕΒ, σε περίπτωση άρνησης εγγραφής από τους ΤΟΕΒ.
34) Η παροχή οδηγιών και η παρακολούθηση εφαρμογής σχεδίων και εργασιών συντήρησης από τους ΟΕΒ.
35) Η έγκριση εκτέλεσης εργασιών συντήρησης και λειτουργίας εγγειοβελτιωτικών έργων που έχουν μεταβιβαστεί στους ΟΕΒ, απολογιστικά.
36)Η εν λόγω έγκριση αφορά σε επείγουσες εργασίες, που δεν περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους.
37) Η έγκριση πραγματοποίησης δαπάνης από τους ΟΕΒ, απολογιστικά δι’ αυτεπιστασίας.Η εν λόγω έγκριση αφορά σε δαπάνες επειγουσών εργασιών, σύμφωνα με την παρ.3 του αρ.4 του ν. 414/1976, που δεν περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους.
38) Η εξέταση ενστάσεων, για επιβολή στρεμματικής εισφοράς, που υποβάλλονται από ωφελούμενους από τα εγγειοβελτιωτικά έργα των ΟΕΒ.
39) Η έγκριση αιτημάτων για δανειοδότηση των ΟΕΒ.
40) Η εποπτεία και ο τεχνικός έλεγχος των ΟΕΒ για την εκπόνηση ερευνών και μελετών και για την εκτέλεση εργασιών συντήρησης των έργων.
41) Η εξέταση ενστάσεων κατά αποφάσεων των ΔΣ των ΟΕΒ.
42) Η θεώρηση των βιβλίων και στοιχείων που υποχρεούνται να τηρούν οι ΟΕΒ και η παροχή οδηγιών στους ΟΕΒ για τον τρόπο τήρησής τους.
43) Η εξέταση ενστάσεων περί εγγραφής ή διαγραφής μελών των ΟΕΒ και του Αρδευτικού Οργανισμού Στυμφαλίας Ασωπού Κορινθίας (ΑΟΣΑΚ).
44) Η έγκριση των προϋπολογισμών, των ισολογισμών και των απολογισμών των ΓΟΕΒ και του ΑΟΣΑΚ και η διενέργεια ετήσιων οικονομικών‐διαχειριστικώνελέγχων. Ηαποστολήτωνπροϋπολογισμών, τωνισολογισμών, τωναπολογισμώνκαιτωνπορισμάτωντωνετήσιωνοικονομικών‐διαχειριστικώνελέγχωνστηναρμόδιαυπηρεσίατουΥΠΑΑΤ.
45) Ο έλεγχος των δαπανών που εγγράφονται στους προϋπολογισμούς των ΤΟΕΒ.
46) Ο έλεγχος και η έγκριση των προϋπολογισμών, των ισολογισμών και των απολογισμών των ΤΟΕΒ, μετά την έγκρισή τους από τη ΓΣ των ΤΟΕΒ και η διενέργεια ετήσιων οικονομικών‐διαχειριστικώνελέγχων. Ηαποστολήτωνπροϋπολογισμών, τωνισολογισμών, τωναπολογισμώνκαιτωνπορισμάτωντωνετήσιωνοικονομικών‐διαχειριστικώνελέγχων στην αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΑΑΤ.
47) Η μέριμνα για την έγκριση αγοράς γεωργικών μηχανημάτων και αυτοκινήτων από τους ΟΕΒ.
48) Η έγκριση του καταστατικού, του κανονισμού εσωτερικής υπηρεσίας και του κανονισμού λειτουργίας και συντήρησης των έργων των ΤΟΕΒ, καθώς και των τροποποιήσεών τους.
49) Η έγκριση του κανονισμού εσωτερικής υπηρεσίας και του κανονισμού λειτουργίας και συντήρησης των έργων των ΓΟΕΒ και του ΑΟΣΑΚ, καθώς και των τροποποιήσεών τους.
50) Η εξέταση ενστάσεων περί απαλλαγής μελών των ΤΟΕΒ από εισφορές.
51) Η έγκριση αποφάσεων των ΔΣ των ΤΟΕΒ που αφορούν στον αριθμό, στην κατηγορία, στην ειδικότητα, στα προσόντα και στην αντιμισθία του προσωπικού που προσλαμβάνουν οι ΤΟΕΒ.
52)Η έγκριση αποφάσεων των ΔΣ των ΓΟΕΒ που αφορούν στον ΔΙΟΡΙΣΜΟ ή παύση τακτικού προσωπικού των ΓΟΕΒ.
53)Η μέριμνα για την έκδοση γνώμης από τη νομική υπηρεσία της Περιφέρειας σχετικά με την αναγκαιότητα των ΠΡΟΣΛΗΨΕΩΝ των ΟΕΒ και του ΑΟΣΑΚ και η διαβίβασή της μαζί με το σχετικό αίτημα πρόσληψης στον Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή στον Ασκούντα καθήκοντα Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
54) Η απόφαση καθορισμού σύνθεσης επιτροπής διαγωνισμού για πλήρωση οργανικών θέσεων των ΤΟΕΒ και κάθε σχετικής λεπτομέρειας.
55) Η κατάρτιση και η έγκριση προγράμματος καλλιεργειών εντός περιοχής εγγειοβελτιωτικών έργων.
56) Η αναγκαστική εγγραφή κονδυλίων στους προϋπολογισμούς ΤΟΕΒ, σε περίπτωση παραλείψεως ή αρνήσεως του ΤΟΕΒ.
57) Η θεώρηση πινάκων εισφορών των ΟΕΒ, του ΑΟΣΑΚ και των ΤΕΑ.
58) Η σύσταση επιτροπής προσδιορισμού της ωφέλειας των εγγειοβελτιωτικών έργων και του ύψους της εισφοράς υπέρ ΤΟΕΒ και η εκδίκαση ενστάσεων κατά αποφάσεων της.
59) Η εισήγηση προς τον Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή στον Ασκούντα καθήκοντα Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης για την αντικατάσταση μη αιρετών μελών ΔΣ των ΓΟΕΒ, προ της λήξεως της θητείας τους, μετά από σύμφωνη γνώμη του οικείου ΠΓΣΕΕ.
60) Η αντικατάσταση αντιπροσώπων παραγωγών στο ΔΣ του ΑΟΣΑΚ, προ της λήξεως της θητείας τους.
61)ΚΑΘΕ ΑΛΛΟ ΘΕΜΑ το οποίο εμπίπτει στο πεδίο των αρμοδιοτήτων που ασκούνται από τις Περιφέρειες σύμφωνα με την αριθμ.15 αρμοδιότητα της περ.β «Υποτομέας Γεωργίας» του τομέα Β «Γεωργίας ‐Κτηνοτροφίας‐Αλιείας»τηςπαρ.ΙΙτουαρ.186 τουν.3852/2010, όπως ισχύει, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία περί εγγειοβελτιωτικών έργων και ΟΕΒ.
Τέλος, υπογραμμίζεται ότι οι Περιφέρειες έχουν τηνΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ για την ΕΠΟΠΤΕΙΑ και ΕΛΕΓΧΟ όλων των πράξεων και αντικειμένων των ΟΕΒ.
Το Υπουργείο επεξηγεί ότι η έννοια της εποπτείας έγκειται στον έλεγχο της νομιμότητας όλων των πράξεων των ΟΕΒ. Ως εκ τούτου, οι ΟΕΒ οφείλουν να κοινοποιούν όλες τις αποφάσεις τους στην οικεία Περιφέρεια. Επιπροσθέτως, όπου απαιτείται ρητά από τις ισχύουσες διατάξεις η έγκριση της Περιφέρειας για μια απόφαση ΟΕΒ, η απόφαση υλοποιείται μόνο μετά την έγκρισή της από την Περιφέρεια.