* Liverpool - Man City: 23h30 Chủ nhật 7/2, giờ Hà Nội.
Khủng hoảng nhân sự trung vệ bám riết lấy Liverpool mùa này. Sự vắng mặt của Virgil van Dijk nghiêm trọng hơn HLV Jurgen Klopp nghĩ rất nhiều, khi nó kéo theo sự sụp đổ của cả hệ thống. Fabinho và Jordan Henderson cùng được kéo xuống hàng thủ, rồi cả những trung vệ trẻ như Nathaniel Phillips và Rhys Williams được trình làng. Klopp hối thúc mua tiếp Ben Davies và Ozan Kabak – những phương án vừa phải, như Klopp miêu tả - hòng vá lại lỗ hổng mà Van Dijk để lại. Nhưng điều này dường như là không thể.
Van Dijk không chỉ là một cầu thủ phòng ngự đơn thuần mà còn là người đóng vai trò đọc tình huống khi tấn công và chỉ huy thế trận chống phản công. Những đường chuyền dài của anh, những pha lao lên tham gia không chiến có giá trị lớn trong lối chơi của Klopp, bên cạnh khả năng tranh chấp tay đôi ở mức thượng thừa.
Khi có Van Dijk ở hàng thủ, Liverpool thường chỉ cần một trung vệ không quá xuất sắc bên phần sân nhà là chặn đứng được các pha phản công. Liverpool dễ dàng triển khai thế trận pressing nhờ chốt chặn đáng tin này. Đấy là chưa nói đến ảnh hưởng rất lớn của Van Dijk trong phòng thay đồ.
25 bàn thua của Liverpool qua 22 trận Ngoại hạng Anh mùa này phán ánh rõ lỗ hổng hàng thủ. Để so sánh, Man City mới thủng lưới 13 lần - nhiều thứ bảy trong 20 đội dự giải đấu. 25 bàn thua, vì thế, là quá nhiều với hàng thủ luôn vào loại tốt nhất Ngoại hạng Anh của Liverpool trong các mùa giải trước.
Thống kê của Sky Sports cho thấy, đội bóng của Klopp thua chủ yếu vì tình huống trong vòng cấm, tức các pha bố trí phòng thủ ở tình huống cố định, hoặc khả năng kèm người của cặp trung vệ. Bên cạnh đó, tỷ lệ cú dứt điểm phải nhận bên cánh phải của Trent Alexander-Arnold cao hơn so với cánh trái của Andy Robertson, cho thấy một sự sa sút nữa của hậu vệ người Anh.
Khó khăn ở hàng thủ chưa qua đi, Klopp gặp tiếp giai đoạn khô hạn bàn thắng. Bảy giờ liên tiếp không ghi bàn chỉ chấm dứt nhờ Roberto Firmino, trong trận thắng Tottenham. Sau đó là sự sa sút được chỉ ra của Alexander-Arnold, người có 22 quả tạt nhưng chỉ chính xác một trong trận thua Burnley 0-1. Bộ ba Salah – Mane – Firmino chỉ còn người đầu duy trì phong độ, với 15 bàn. Mane đang nghỉ thi đấu vì chấn thương, còn Firmino chưa bao giờ là chủ công.
Bất chấp lịch thi đấu dày đặc và các chấn thương liên tiếp, Klopp không thay đổi cách đá. Liverpool xếp thứ tư Ngoại hạng Anh về số lần tăng tốc trung bình mỗi trận, xếp thứ năm về tổng quãng đường di chuyển. Firmino và Robertson dẫn đầu về số km di chuyển, và riêng tiền đạo người Brazil còn là số một Ngoại hạng Anh ở khía cạnh... săn đuổi bóng. Liverpool có tỷ lệ kiểm soát bóng trung bình là 64,24% mỗi trận, xếp thứ hai, chỉ kém Man City, đội cầm bóng trung bình 65,41% thời lượng mỗi trận.
Không chịu thay đổi lối chơi, nhưng Klopp rất hay than thở. Trước Man Utd, ông nói Liverpool phải đá quá nhiều trận vào giờ ăn trưa. Trước Tottenham, ông đề cập đến số ca chấn thương. Trước Man City, ông tiếp tục ám chỉ đội bóng của Guardiola được nghỉ thi đấu nhiều do hoãn trận gặp Everton vì có ca mắc Covid-19. Những ám chỉ này bị Guardiola phản pháo: "Tôi không nghĩ Klopp là loại HLV như thế", châm ngòi cho cuộc đấu khẩu giữa hai HLV được cho là rất tôn trọng nhau.
Với chấn thương dài hạn của Sergio Aguero và thêm Kevin De Buyne gần đây, Guardiola cũng gặp nhiều khó khăn, đặc biệt trong giai đoạn đầu. Trước tháng 12/2020, có lúc Man City tụt xuống thứ sáu, với chỉ năm trận thắng trong 12 trận. Nhưng sau đó, kể từ trận thắng Southampton 1-0 hôm 19/12, họ thắng 13 trận liên tiếp trên mọi đấu trường.
Trong khi Liverpool phải mua hai trung vệ vào loại trung bình ở kỳ chuyển nhượng giữa mùa, Guardiola thuận lợi hơn nhiều do sở hữu lực lượng có chiều sâu. Joao Cancelo, De Bruyne (trước khi chấn thương), Raheem Sterling, Phil Foden, John Stones và Ruben Dias đều có phong độ cao. Đặc biệt, Ilkay Gundogan bất ngờ lột xác, từ việc chỉ đá chính ba trận trước tháng 12/2020, đến nay, là tiền vệ trung tâm trụ cột với bảy bàn, một kiến tạo chỉ trong 10 trận gần nhất. Anh là cầu thủ ghi bàn nhiều nhất Ngoại hạng Anh tính từ giữa tháng 12/2020 và sự thăng tiến này khiến chấn thương của De Bruyne không còn đáng ngại.
Ở hàng thủ, Ruben Dias cũng là phương án xa xỉ mà Klopp không dám mơ tới. Dias được đánh giá không hề thua kém về đẳng cấp so với Van Dijk và có thể là người giỏi nhất trong "gói chiêu mộ trung vệ trị giá 0,5 tỷ USD" mà Guardiola thực hiện các năm qua. Trong 19 trận có Dias tại Ngoại hạng Anh, Man xanh giữ sạch lưới tới 13 trận. Dias thay vị trí của Nicolas Otamendi và hỗ trợ luôn cho một Fernandinho đã luống tuổi, cũng như trở thành thủ lĩnh hàng thủ, dù ít tuổi hơn Aymeric Laporte, Nathan Ake và John Stones.
Dias và Gundogan là hình ảnh tiêu biểu cho lợi thế của Guardiola trước Klopp trong việc chặn đứng cuộc khủng hoảng đầu mùa, bên cạnh lối chơi có phần thích hợp hơn trong bối cảnh dịch bệnh với lịch thi đấu dày.
Cùng đi từ một triết lý, nhưng Man City của Guardiola thiên về các pha đan lát kiểu Latin, thay vì dùng bóng dài, tốc độ như Liverpool. Về cơ bản, phong cách bóng đá của Guardiola ít tốn sức hơn so với Klopp. Nó có thể cũng góp phần giảm tỷ lệ chấn thương cho Man City, một lợi thế lớn trong các cuộc đua đường trường kiểu Ngoại hạng Anh, đặc biệt khi cả hai đội vẫn còn chinh chiến ở Champions League.
Hiện tại, có thể coi như Man City đã thoát ra khỏi cuộc khủng hoảng hồi đầu mùa, trong khi Liverpool lại bắt đầu một chu kỳ sa sút nữa sau thất bại 0-1 ngay trên sân nhà trước Brighton. Đây là cơ sở để Man City hướng đến thắng lợi đầu tiên trước Liverpool trên sân Anfield sau năm trận gần nhất toàn hòa và thua trong khuôn khổ Ngoại hạng Anh, kể từ trận thắng 4-1 mùa 2015-2016, khi người dẫn dắt họ lúc đó vẫn là Manuel Pellegrini.
* Lịch đấu - Kết quả Ngoại hạng Anh
* Bảng điểm Ngoại hạng Anh
Đỗ Hiếu