Bữa giờ trên mạng xã hội bàn tán và tranh cãi xôn xao về việc Covid-19 có thể lây truyền qua hệ thống thông gió của các căn hộ/chung cư hay không. Mình xin tổng hợp lại một số ý kiến trên mạng để anh em đọc sơ qua và chia sẻ suy nghĩ của mình về vấn đề này nhé.
Bài viết của Bác sĩ Trương Hữu Khanh:
"Giếng trời chung cư là lấy gió từ trên trời thổi vào các căn hộ, chứ không thể tự nhiên từ căn hộ thổi ngược lên trên
Khi nóng thổi từ dưới lên thì nóng vi rút sẽ chết và tất cả nhà đều thổi ngược lên, không thể có nhà tự nhiên đang bốc lên mà lại thổi vào
Khí quyển địa cầu của thiên hà này là vậy , còn thiên hà khác nó thổi kiểu nào không biết
Căn hộ có người F 0 cũng bị thổi vào nên hơi thở của người F0 không thể chui ra khung thông gió
Vậy vi rút chui vô giếng trời thể nào??
Bài viết của Bác sĩ Trương Hữu Khanh:
"Giếng trời chung cư là lấy gió từ trên trời thổi vào các căn hộ, chứ không thể tự nhiên từ căn hộ thổi ngược lên trên
Khi nóng thổi từ dưới lên thì nóng vi rút sẽ chết và tất cả nhà đều thổi ngược lên, không thể có nhà tự nhiên đang bốc lên mà lại thổi vào
Khí quyển địa cầu của thiên hà này là vậy , còn thiên hà khác nó thổi kiểu nào không biết
Căn hộ có người F 0 cũng bị thổi vào nên hơi thở của người F0 không thể chui ra khung thông gió
Vậy vi rút chui vô giếng trời thể nào??
1. Nếu có chắc là người bị F 0 bổng nhiên nội công thâm hậu thở một phát, hơi thở từ phòng cách ly bay ra phòng khách, len vô nhà bếp, bay lên giêng trời
2. Mà cũng có thể người F 0 được cách ly ngay sát giếng trời chăng
3 Và cũng có thể người F 0 chui ra giếng trời giăng võng ngủ, siêu
LO CÁI HÀNH LANG, TAY NẮM CỬA , THANG MẤY ĐẤY"
Sau đó có một anh kiến trúc sư tên Hà Nhật Tân đã đăng đàn bài viết phản biện về quan điểm trên của Bác sĩ Khanh như sau:
"KHÔNG BIẾT MÀ PHÁN BỪA LÀ CHẾT CẢ NHÀ NGƯỜI TA
(v/v "virus có phát tán trong hệ thống thông gió chung cư?)
------
Bây giờ là 2h sáng, định đi ngủ thì anh bạn gửi 2 cái hình. Kèm theo lời nhắn: "Ông coi viết phản biện lại, BS này uy tín, nhưng có thể không am hiểu kiến trúc, dân nghe theo thì chết hết".
Nếu bình thường thì vô thả cái mặt cười rồi đi ra. Đằng này nó liên quan đến sinh mạng của nhiều người, cho nên phải viết. Viết với tư cách kiến trúc sư chưa đủ, mà phải dùng cả tư cách chuyên gia (thì người ta mới tin mà không làm bậy?):
1. TRẢ LỜI ÔNG BÁC SĨ
* Giếng trời là gì?
Giếng trời là khoảng hở thông từ trên xuống dưới để lấy gió, ánh sáng cho các phòng xung quanh chúng bằng các lỗ cửa.
* Giếng trời hoạt động như thế nào? Giếng trời hoạt động dựa trên hiệu ứng ống khói. Khi có nhiệt thừa (con người toả nhiệt, bếp nấu, điều hoà nhiệt độ, và cả ánh nắng chiếu xuống giếng trời) thì không khí bị đốt nóng, nhẹ hơn, bốc lên phía trên của giếng trời. Lúc này áp lực chênh lệch đã làm không khí mát qua các lỗ cửa bên dưới ùa vào, chiếm chỗ lượng khí vừa bị mất đi. Lượng không khí này rồi lại tiếp tục bị hun nóng và bốc lên. Cứ như thế, giếng trời làm việc như một ống khói. Trời càng nắng, hay lượng nhiệt thừa càng lớn, giếng trời càng làm việc hiệu quả.
Quảng cáo
* Như vậy, không có cái giếng trời nào mà "lấy gió từ TRÊN TRỜI thổi vào các căn hộ" cả. Và không hiểu thì đừng khẳng định là "KHÔNG THỂ có gió thổi ngược lên" nhé.
* Và từ mớ kiến thức xằng bậy đó mà ông khẳng định như đinh đóng cột rằng rằng "khí nóng thổi từ dưới lên thì nóng" (bao nhiêu độ? tính toán? đo?) làm "CHẾT virus". Rồi " Hơi thở của người F0 KHÔNG thể chui ra khung thông gió".
* Chưa hết, ông còn nhạo báng rằng "virus [chỉ có thể] vô giếng trời khi "người F0 NỘI CÔNG THÂM HẬU thở một phát (...), F0 cách ly sát giếng trời, hay "GIĂNG VÕNG ngủ trong giếng trời". (Những "vũ trụ" này nọ của ông, tôi bỏ qua không nói ở đây vì sợ loãng (hình)).
Để người đọc dễ theo dõi, tôi phải nói lại cho chuẩn:
GIẾNG TRỜI LÀ NƠI PHÁT TÁN VIRUS NẾU CHÚNG (VIRUS) CÓ THỂ TỒN TẠI VÀI GIỜ TRONG TỰ NHIÊN.
Thưa ông bác sĩ, tôi không hoài nghi về việc ông có thể chữa bệnh. Nhưng ông không biết về giếng trời hay khoa học thông gió thì đừng phán bừa. Kiến trúc sư cũng cần phải học 5-7 năm như cái nghề của ông vậy.
Thêm nữa, tôi nhận thấy sự nhạo báng cái-mà-ông-không-biết, nó đi ngược lại với tinh thần cầu thị của người bác sĩ chân chính, và nhất là sự vô cảm với mạng sống đồng loại đằng sau lời phát ngôn vô trách nhiệm của ông.
Bây giờ đang mùa dịch, hầu hết người dân (trong đó có tôi) đều xem BS như chiếc phao cứu sinh giữa lúc tuyệt vọng. Và hơn nữa, ông nên biết với uy tín của 1 BS có nhiều người theo dõi, một câu phán bừa của ông sẽ khiến nhiều gia đình chết cả.
Ông nên xin lỗi và đính chính cái stt của mình đi là vừa.
--------------------------
2. TRẢ LỜI NICK "PHU HỒ"
Sở dĩ tôi viết cho bạn, vì có người cho tôi biết bạn là kỹ sư (và nghe nói cả học vị TS nữa). Tuy không "uy tín" như vị BS kia, nhưng cũng là người có phát ngôn tỏ ra "biết nghề" đủ để người đọc hoài nghi.
Quảng cáo
Đáng lẽ phải khiêm tốn, nhưng trên mạng XH này, có thể bài này sẽ được share rộng rãi, cho nên tôi buộc phải nói với bạn rằng, tôi, Hà Nhật Tân, 1 kiến trúc sư, là người đã biên dịch, biên soạn sách và giảng dạy về thông gió từ 1997 tới nay (nếu cần kiểm chứng, bạn cứ vào Google); có thể cho bạn biết 1 số điều sau:
* KHÔNG có việc nhầm lẫn gì ở đây cả. Vì đây là kiến thức năm thứ 3. Nếu bạn không biết thì có thể tìm sách để đọc thêm. (Trong đó thể nào cũng có sách của tôi)
* Cũng không có chuyện "thông gió ngang RẤT ÍT khả năng thông nhà sang nhà". Vấn đề ở đây là đủ chênh lệch khí áp và miễn có lỗ cửa thì gió sẽ tràn sang. Và phải hiểu đúng là: THÔNG GIÓ NGANG MANG NHIỀU NGUY CƠ PHÁT TÁN VIRUS KHẮP TẦNG CỦA CĂN HỘ đấy.
* Cũng chẳng có thứ thông gió đứng nào mà "cùng lên là từ căn hộ, cùng xuống là gió tự nhiên" và cũng chẳng có chương trình mô phỏng thông gió nào (như ecotec hay vasari) nói tới điều này mà "không khó xác định" cả.
Bình thường thì nói bậy bạ hay "nổ" chút cho vui thì không sao. Nhưng hiện nay dịch đang hoành hành, nhiều khi buông thõng 1 câu chê bai (tưởng chừng vô thưởng vô phạt) và tỏ ra "chuyên gia" biết chạy chương trình này kia - làm người ta tin và cả nhà người ta dính virus thì không hay tí nào, bạn ạ.
-----
SG, 13/8/21, Kts. Hà Nhật Tân"
Dạo một vòng tìm kiếm thêm thông tin thì mình thấy được bài viết của anh Ngọc Nguyễn phân tích về hiện tượng thông gió trong căn hộ cũng khá hay, anh em có thể đọc tham khảo thử trước khi đưa ra ý kiến nhé.
"*Mấy nay nghe vụ tranh luận giữa 1 anh KTS và 1 vị BS nổi tiếng về vấn đề virus lây qua ô thông gió tòa nhà chung cư hay khg (hay còn gọi là giếng trời) (link dưới comt). Mình cũng nhiều chiện góp tí vì cũng có người thân và bạn bè đang ở chung cư
*Khoảng 2 tuần trước nghe 1 câu chuyện trên MXH (quên mất ở đâu) về mẫu đối thoại giữa 2 người quen biết, anh ấy bị F0, và theo như chia sẻ của anh ấy với người kể lại rằng thì các căn hộ trên cùng 1 giếng trời ở c/c anh ở đều có th dính f0 (sau đó ít lâu anh đã mất)
Mình cũng hơi bất ngờ về việc virus có khả năng lây lan qua giếng trời !?!, nay gặp các anh KTS và BS tranh luận, thì cũng muốn giải bày đôi chút.
Chắc ai cũng biết, kiến thức hồi học PT thì gió nó chuyển động như thế nào (hoặc tra google nếu quên). Và trong vật lý kiến trúc, áp suất thấp được gọi là vùng as âm, và ngược lại, as cao được gọi là as dương , và gió thì cứ theo qui luật từ cao qua thấp, hay từ dương qua âm (uhm, bởi bọn đàn ông chạy theo pn chứ ngược lại thì ít …
(Mn cũng để ý các xe ô tô kính phía sau là vùng as âm đấy, kính càng đứng (như xe innova, fortuner...) sẽ có gạt nước lau sạch bụi do kk thổi ngược vô vùng đó, hoặc ai mặc áo gió chạy xe máy sẽ thấy vùng lưng bị áo dính chặt
*Quay qua các công trình nhà ở cao tầng (nhà phố nhỏ khg bàn đến, bởi nó độc lập, đơn lẻ, gđ cứ yên tâm mà sống nếu có giếng trời). Các giếng trời trong KT công trình tạo ra nhằm để thoát khí (có nơi rộng quá thì có thể lấy sáng). Và có c/c thì có giếng trời, nhưng có c/c thì lại không (vì tùy theo thiết kế bố trí căn hộ nông, không sâu và 1 mặt tiếp giáp với bên ngoài). Vậy gió di chuyển ntn trong đó.?
*Sinh hoạt trong căn hộ, các nguồn nhiệt sinh ra từ con người, từ thiết bị máy móc (bếp, máy giặt, TV…) sẽ có xu hướng làm kk nhẹ và bốc lên cao, cùng với các giếng trời được che chắn xung quang bởi các mặt căn hộ sẽ tạo ra vùng AS âm), do đó nếu ta mở cửa balcon, gió từ mặt ngoài sẽ ùa vào thay thế vùng kk nóng theo giếng trời lên cao và thoát ra ngoài (sự thoát ra ngoài này phụ thuộc thêm yếu tố của luồng gió trên mái thổi rất mạnh (mà khoa học gọi là hiện tượng Bernoulli). (Hoặc có công trình dùng hệ thống cưỡng bức bằng máy hút cs lớn). Trong 1 số trường hợp, hiện tượng tạo vùng áp suất âm trong căn hộ như thế nào đó sẽ tạo ra luồng kk hút ngược từ giếng trời xuống, và đặc biệt rơi vào mùa đông, mùa với không khí lạnh, độ ẩm cao, thì luồng kk cứ lùa vào thay cho kk nóng từ nhiệt (như nêu ở trên). Mà sg thì...chưa tới mùa đông
*Vậy khả năng tầng dưới có virus, cũng sẽ theo dòng kk này mà bốc lên cao trong ô giếng trời. Các căn hộ bên trên, nếu vẫn ở trạng thái as dương, thì sẽ không bị luồng kk này vô nhà, mà lại cuốn theo lên tiếp tầng trên…và ra ngoài (cái này bs nói hoàn toàn khg có là khg đúng)
*Vậy để tạo dòng đối lưu luôn có trong nhà ntn, giải pháp là mở cửa balcon, cửa sổ, nơi tiếp giáp với bên ngoài và kết hợp mở các cửa thông ra ô giếng, gió sẽ từ balcon, cửa sổ vô nhà mang theo kk trong căn hộ cuốn lên trên qua các ô giếng trời (hoặc được hút cưỡng bức bằng máy móc như đã nói)
*Đến đây sẽ có người nói vậy ta đóng các cửa ô giếng lại cho xong
. Làm như vậy nhà sẽ bị bí, và là môi trường thích hợp cho virus ở ẩn (nó len lỏi vô khe cửa đi, hoặc quá trình đóng mở cửa đi ra vô nhà, hoặc từ hệ thống thoát nước tạo ra….như các chuyên gia đã phân tích) (ai dám chắc nó khg tồn tại xq ta)
*Nhưng căn hộ khg có giếng trời thì sao? Lúc đó, hành lang trong chính là vùng có áp suất âm lớn nhất. Hành lang này là vùng as âm, kk loãng (ai đi lại nói chuyện hơi to, hoặc trẻ em đùa giỡn, là trong nhà nghe hết). Trường hợp này giải pháp như đã nói ở trên, vẫn mở cửa balcon, cửa sổ vùng tiếp giáp bên ngoài 24/7 (căn hộ chắc là khg sợ trộm đâu nhỉ
, thì khi mở cửa hành lang đi ra ngoài (đi cv, hay đổ rác…), gió sẽ lùa từ balcon vào căn hộ, mang theo kk trong nhà, lùa ra ngoài hành lang (c/c nào ở 2 đầu hành lang có cửa sổ nên mở, lúc đó luồng gió lùa này sẽ rất mạnh)
*Ngoài ra, cần dùng các nắp nhựa, (hoặc thứ gì bằng phẳng…giờ khg có mua được ở ngoài) để che lại các miệng thoát nước trong nhà WC sau khi tắm rửa, nắp bồn cầu dùng xong đóng lại (hoặc thường xuyên khử khuẩn).
*Kết luận: luôn tạo trong căn hộ 1 luồng kk đối lưu từ bên ngoài balcon (nơi có gió, có nắng...mà virus khó tồn tại) vô nhà cuốn theo kk âm trong nhà ra ngoài bằng cách luôn mở cửa hướng này, khg thì vô tình tạo ngược lại lúc đó kk từ hành lang, từ giếng trời...- nơi khả năng có virus - thổi ngược vô nhà mình
Ôi, phong với thủy, mắc mệt
Cầu chúc mn bình an vượt qua cơn đại dịch này!"
Trên Tinhte.vn cũng đã từng có một bài viết của PGS. TS. Trần Văn Hiếu đang công tác tại trường Đh. KHTN TPHCM, bài viết tương đối dài, anh em có thể đọc thêm tại link này.
Vậy ý kiến của anh em trong vấn đề này là thế nào, mời anh em cùng chia sẻ và thảo luận ở bên dưới nhé!