Ảnh vệ tinh do công ty Planet Labs chụp ngày 10/9 cho thấy hệ thống phòng không Mỹ ở căn cứ Prince Sultan, ngoại ô thủ đô Riyadh của Arab Saudi, đã rút đi, trong đó các trận địa đặt bệ phóng tên lửa bị bỏ trống và không có hoạt động nào ở khu vực lính Mỹ từng đóng quân.
Mỹ từng triển khai tên lửa phòng không tầm xa Patriot và một Hệ thống phòng thủ tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) ở phía tây nam đường băng căn cứ Prince Sultan. Hoạt động di dời một phần lực lượng được ghi nhận từ cuối tháng 8, nhưng quân đội Mỹ vẫn duy trì hoạt động và phương tiện tại đây cho đến đầu tháng 9.
Người phát ngôn Lầu Năm Góc John Kirby xác nhận một số khí tài đã được rút đi, nhưng nhấn mạnh Washington vẫn duy trì cam kết với các đồng minh Trung Đông. "Chúng tôi vẫn triển khai hàng chục nghìn quân và bảo đảm trạng thái tích cực ở Trung Đông, gồm những lực lượng hiện đại nhất trên không và trên biển, đảm bảo lợi ích quốc gia của Mỹ và các đối tác trong khu vực", ông cho biết.
Bộ Quốc phòng Arab Saudi nhấn mạnh quân đội nước này đủ sức bảo vệ người dân, lãnh thổ, vùng trời và vùng biển quốc gia, thêm rằng đợt điều chuyển các hệ thống phòng không của Mỹ đã có sự thống nhất từ hai bên.
Dù vậy, cựu lãnh đạo tình báo Arab Saudi Turki al-Faisal cho rằng Riyadh cần đánh giá lại cam kết an ninh của Washington với an ninh khu vực. "Cam kết là họ không rút tên lửa Patriot khỏi Arab Saudi giữa thời điểm nước này đang bị tấn công bằng tên lửa và thiết bị không người lái, không chỉ từ Yemen mà còn bởi Iran", ông nhấn mạnh.
Arab Saudi từng hứng chịu nhiều vụ tấn công đường không do triển khai chiến dịch can thiệp quân sự vào Yemen từ tháng 3/2015 để đẩy lùi phiến quân Houthi, khôi phục chính phủ của Tổng thống Abd-Rabbu Mansour Hadi đang sống lưu vong.
Để đáp trả, Houthi thường dùng tên lửa và máy bay không người lái (UAV) tấn công mục tiêu trong lãnh thổ các nước liên quân, cũng như dùng xuồng tự sát tập kích tàu hàng và tàu hải quân trên Biển Đỏ.
Với sự hậu thuẫn của Iran, phiến quân Houthi đã tự sản xuất được hàng loạt UAV, tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo đủ sức tấn công các mục tiêu nằm sâu trong lãnh thổ Arab Saudi, bất chấp nhiều năm đối phó với những chiến dịch quân sự và đòn không kích của liên quân do Riyadh dẫn đầu.
Sự việc nghiêm trọng nhất xảy ra hồi tháng 9/2019 khi hai nhà máy của tập đoàn dầu khí quốc gia Arab Saudi (Aramco) bị tên lửa hành trình và UAV của Houthi tấn công, gây đình trệ một nửa sản lượng dầu mỏ của nước này.
Trung Nhân (Theo AP)