Rốt cuộc, Take-Two Interactive, công ty mẹ của Rockstar Games cũng chỉ giữ được kỷ lục thương vụ khủng nhất ngành game được đúng 1 tuần. Ngay sau đó Microsoft đã chứng tỏ cái lực của tập đoàn trị giá 2,3 nghìn tỷ Đô, khi công bố thương vụ nhiều hệ lụy nhất đối với làng game toàn cầu khi bỏ gần 70 tỷ USD mua lại Activision Blizzard. Nếu Take-Two mua lại Zynga chỉ gây ấn tượng với con số, thì việc Microsoft sở hữu một trong số những hãng phát hành game nổi bật nhất hành tinh lại có khả năng tạo ra những thay đổi mang tính nền tảng của ngành giải trí tương tác.
Từ cách Microsoft cạnh tranh với Sony, cho tới tình hình xoay quanh những lùm xùm về môi trường làm việc của cả Activision lẫn Blizzard Entertainment, và thậm chí là cả những lo ngại về việc liệu các cơ quan quản lý của các nước có vào cuộc theo dõi thương vụ này vì quy mô quá lớn cả về giá trị lẫn kết cấu doanh nghiệp hay không… Khá chắc chắn rằng, nhiều vấn đề mà cả cộng đồng đang quan tâm sẽ phải đợi đến một năm rưỡi nữa mới có kết quả, tức là khoảng thời gian mà Microsoft kỳ vọng sẽ hoàn tất thương vụ.
Dù vậy, điều đó hoàn toàn không cản được chúng ta đưa ra những dự đoán về ngành game trong tương lai, quan trọng nhất là chính chúng ta, những người chơi điện tử, được và mất những gì khi cuộc chiến content giữa Sony và Microsoft càng lúc càng trở nên nóng bỏng.
Câu hỏi quan trọng nhất đối với anh em, đặc biệt là những dân chơi PlayStation, đó là sau khi Microsoft thu nạp Activision Blizzard, thì những game họ yêu mến có biến mất khỏi PlayStation Store hay không. Tình hình hiện tại, chẳng riêng gì ngành game, mà cả ngành phim ảnh trực tuyến cũng phải có những nội dung độc quyền để mở rộng hệ sinh thái dịch vụ của họ. Điều này đặc biệt đúng với Microsoft và Xbox Game Pass.
Từ cách Microsoft cạnh tranh với Sony, cho tới tình hình xoay quanh những lùm xùm về môi trường làm việc của cả Activision lẫn Blizzard Entertainment, và thậm chí là cả những lo ngại về việc liệu các cơ quan quản lý của các nước có vào cuộc theo dõi thương vụ này vì quy mô quá lớn cả về giá trị lẫn kết cấu doanh nghiệp hay không… Khá chắc chắn rằng, nhiều vấn đề mà cả cộng đồng đang quan tâm sẽ phải đợi đến một năm rưỡi nữa mới có kết quả, tức là khoảng thời gian mà Microsoft kỳ vọng sẽ hoàn tất thương vụ.
Dù vậy, điều đó hoàn toàn không cản được chúng ta đưa ra những dự đoán về ngành game trong tương lai, quan trọng nhất là chính chúng ta, những người chơi điện tử, được và mất những gì khi cuộc chiến content giữa Sony và Microsoft càng lúc càng trở nên nóng bỏng.
Call of Duty có thành game độc quyền Xbox không?
Câu hỏi quan trọng nhất đối với anh em, đặc biệt là những dân chơi PlayStation, đó là sau khi Microsoft thu nạp Activision Blizzard, thì những game họ yêu mến có biến mất khỏi PlayStation Store hay không. Tình hình hiện tại, chẳng riêng gì ngành game, mà cả ngành phim ảnh trực tuyến cũng phải có những nội dung độc quyền để mở rộng hệ sinh thái dịch vụ của họ. Điều này đặc biệt đúng với Microsoft và Xbox Game Pass.
Khi Microsoft bỏ 7,5 tỷ USD mua lại Zenimax Media, câu hỏi tương tự cũng đã được dấy lên với Doom, Fallout, The Elder Scrolls và Starfield. Câu trả lời giờ đã rõ, nếu như không phải tất cả, thì một phần lớn những tác phẩm của Bethesda hay idSoftware sẽ độc quyền trên Xbox và PC, ví dụ như The Elder Scrolls 6 và Starfield sắp ra mắt vào cuối năm nay chẳng hạn. Rất dễ đưa ra dự đoán rằng những tác phẩm như Overwatch hay Diablo sẽ chỉ có mặt trên Xbox và PC, mà thực tế hầu hết những game của Blizzard đều đã gắn liền với cộng đồng PC từ khoảng hai chục năm nay rồi, có độc quyền cũng không tạo ra quá nhiều thay đổi.
Còn trong khi đó, sẽ là ngốc nghếch nếu Call of Duty trở thành game độc quyền. Hiện tại nó vẫn đang là cỗ máy in tiền, là con gà đẻ trứng vàng, là con bò sữa mỗi năm Activision lại vắt một lần. Mà cũng không phải, giờ phải là cỡ đôi tháng vắt một lần, khi hệ thống Battlepass đi kèm với các phiên bản Call of Duty truyền thống và Warzone miễn phí đã chứng tỏ mức độ thành công về mặt tài chính cho hãng game. Nghỉ chơi với PlayStation sẽ tạo ra nhiều thiệt hại hơn là lợi ích trực tiếp cho Microsoft.
Microsoft nói rằng họ “có kế hoạch biến vài thương hiệu trở thành độc quyền, và giữ vài thương hiệu khác phát hành song song trên cả PlayStation.” Khá chắc anh em mê Call of Duty trên PS5 vẫn sẽ được trải nghiệm các tác phẩm mới trong tương lai, vì trên khía cạnh kinh doanh, không hề có lý do gì để biến nó thành series độc quyền cả.
Xbox Game Pass có như hổ mọc cánh?
Hiện tại, những thương vụ gây sốc đối với cả ngành game, ví dụ như mua lại Bethesda lẫn Activision đều có một mục đích duy nhất đối với Microsoft, đó là để biến Xbox Game Pass trở thành dịch vụ game mạnh nhất hành tinh. Mà thực tế hiện tại với 25 triệu người sử dụng đóng phí hàng tháng, Game Pass đang là ước mơ của mọi hãng game, trong đó có cả Sony. So với cuối năm 2020, số người dùng Xbox Game Pass đã tăng tới 18 triệu tài khoản. Việc sở hữu những studio có tên tuổi, với các thương hiệu nổi tiếng chắc chắn sẽ giúp cho Game Pass trước tiên, khi những tác phẩm ấy đủ sức chinh phục người dùng bỏ tiền hàng tháng.
Sau khi hoàn tất thương vụ, Microsoft sẽ có trên dưới 30 studio dưới trướng, với hàng chục nghìn nhân sự, chỉ để hoàn thành một nhiệm vụ là làm game mới, ra mắt ngay trên Game Pass đúng ngày phát hành để anh em không phải mua game giá 60 hay 70 USD nữa, chỉ cần 10 USD một tháng là chơi được hết.
Quảng cáo
Bản thân Phil Spencer cũng thừa nhận rồi: “Những thương hiệu tuyệt vời của Activision Blizzard cũng sẽ tăng tốc kế hoạch phát triển cloud gaming của chúng tôi, cho phép nhiều người ở nhiều nơi thưởng thức game cùng cả cộng đồng Xbox, sử dụng điện thoại, máy tính bảng, laptop hay bất kỳ thiết bị nào họ đã sở hữu,”
Hiện giờ Game Pass là vũ khí chiến lược đáng sợ nhất của Microsoft, còn trong khi đó, cái ý tưởng tạo ra một dịch vụ giống như Game Pass của Sony thì mãi chưa thành hình. Mỗi chuyện chơi game cũ đời PS1, 2 và 3 trên những máy console mới cũng chưa làm được. Mà đấy là mong mỏi đã từ rất rất lâu của một fanboy Sony như mình đấy nhé, không lại mất công chê là anti. Nhìn anh em bên Xbox chơi lại Black và Beyond Good and Evil từ thời PS2 và Xbox đời đầu ham lắm.
Các nhà quản lý chống độc quyền nói gì?
Để mô tả sự chơi lớn của Microsoft, thương vụ mua lại Activision Blizzard của họ thanh toán bằng 68,7 tỷ USD tiền mặt, không hề có thể loại tài sản khác. Và ở thời điểm hiện tại, khá chắc rằng tham vọng bành trướng để thống trị làng game của Microsoft sẽ không chỉ dừng lại ở Activision. Điều đó chứng minh một điều, thị trường M&A những studio game đang dần thu hẹp lại, khi những hãng game nổi tiếng nhất đang dần về tay những tập đoàn khổng lồ. Điều này cũng đúng với cả những studio indie nhỏ nhưng đầy ý tưởng.
Quảng cáo
Đứng sau Microsoft, Tencent vẫn sẽ đứng ở vị trí thứ nhì về mặt giá trị vốn hóa, điều này khó thay đổi trong tương lai. Nhưng anh em có thể không biết, EA và Ubisoft hoàn toàn có thể trở thành mục tiêu tiềm năng cho Sony và Microsoft, hay thậm chí là cả Epic Games hay Unity, các đơn vị phát triển những bộ engine đẳng cấp. Sẽ không có gì bất ngờ khi một sớm mai thức giấc thấy Sony tuyên bố mua lại Epic Games, sau khi họ đã đổ rất nhiều tiền đầu tư cho tập đoàn này.
Và một điều khó tin hệt như cái cách Microsoft mua lại Activision, CEO Bobby Kotick hôm rồi trả lời phỏng vấn đã hé lộ, nếu như Microsoft không mua lại, thì có thể họ sẽ tìm cách sát nhập với… Electronics Arts, để tạo ra một con quái vật của ngành game Bắc Mỹ. Dĩ nhiên hai cái tên bị cộng đồng gamer ghét nhất vì game của họ quá hút máu mà sát nhập lại với nhau thì chưa biết tương lai sẽ ra sao. May là chuyện đó không xảy ra.
Còn về phần các nhà quản lý thị trường, họ đang bận gây sức ép với các tập đoàn Big Tech như Facebook hay Google để ép họ chia nhỏ quy mô tập đoàn, từ đó dễ quản lý hơn. Nhờ đó bản thân Microsoft và các tập đoàn game khác trên bước đường mở rộng quy mô cũng phần nào được làm ngơ. Xét đến doanh thu, Microsoft hiện giờ vẫn còn đứng sau Tencent và Sony, nên việc họ mua Activision Blizzard hẳn sẽ không khiến các nhà quản lý cảm thấy cần có hành động cụ thể. Nhưng dĩ nhiên Microsoft vẫn nên “bôi trơn” quy trình bằng cách phát hành đều đặn game mới của Activision và Blizzard trên PS4 và PS5, chí ít là cho tới khi thương vụ này hoàn tất để đảm bảo cạnh tranh công bằng trong mắt các nhà quản lý.
Sony và Nintendo sẽ phản đòn ra sao?
Tính đến thời điểm hiện tại, Sony và hai thế hệ máy PS4 và PS5 vẫn đang là ông vua mảng game console. PS4 giành chiến thắng tuyệt đối trước Xbox One ở thế hệ trước, kéo dài từ năm 2013 đến 2020. Cùng lúc, hiện giờ, PS5 vẫn đang là lựa chọn ổn hơn nhiều so với Xbox Series X, cơ bản vì trên đó có những tác phẩm độc quyền không xuất hiện trên hệ máy nào khác, còn tuyệt đại đa số game trên Xbox Game Pass đều phát hành trên Xbox One X và PC, dẫn tới sức hấp dẫn của thế hệ console mới đến từ Microsoft giảm đi đáng kể.
Nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc Sony được quyền ngủ quên trên chiến thắng. Mà thật ra họ cũng đã thắng đâu. Microsoft không công bố doanh số Xbox Series X, nhưng cho biết đó là hệ máy console bán chạy nhất lịch sử hãng, tức là con số vẫn rất khủng. Sony cũng đã nhận ra sức mạnh của Game Pass, và tin đồn là họ cũng đang phát triển một dịch vụ tương tự, kết hợp cả PlayStation Plus với game miễn phí hàng tháng với dịch vụ PlayStation Now.
Câu hỏi được đặt ra bây giờ là liệu Sony có phản đòn bằng việc mua lại một ông lớn nào đó như kiểu Square Enix hay thậm chí là Ubisoft hay không.
Hiện tại, Sony đang có quan hệ rất gắn kết với Epic Games, sau hai vòng đầu tư tổng cộng gần nửa tỷ USD. Nhưng vấn đề là rất ít hãng game chịu làm đối tác phát triển game độc quyền cho PlayStation trong quá khứ. Điều đó dẫn đến thực tế là game “exclusive” trên PS giờ có cả bản PC, hay thậm chí chờ 6 tháng đến 1 năm là sẽ lên nốt Xbox. Giải pháp của Sony hiện giờ là những studio vừa và nhỏ, như kiểu Housemarque hay Bluepoint Games mà họ từng mua lại trong quá khứ.
Mà Sony không chỉ phải cạnh tranh với Microsoft, mà còn phải cạnh tranh với những ông lớn bên Trung Quốc như Tencent, NetEase hay Embracer Group của Bắc Âu. Tình hình hiện tại không chỉ còn đơn giản là làm ra game hay để tăng doanh số và doanh thu nữa, mà còn phải tạo ra cả một hệ sinh thái giải trí đủ để giữ chân và lôi kéo khách hàng mới, từ console cho tới PC và thậm chí là cả mobile.
Còn về phần Nintendo, biết nói thế nào nhỉ, họ vẫn cứ bám mô hình cổ điển thôi. Sau khi tiến đánh thị trường game mobile không thành công, Nintendo chơi tất tay với chiếc máy Switch, liên tục cho ra mắt những tác phẩm xuất sắc phù hợp cho mọi lứa tuổi. Cuộc chơi mà Sony hay Microsoft đang chạy đua, thực tế hoàn toàn không phải thứ Nintendo muốn tham gia, hoặc có lực để tham gia. Cũng cần nhớ, Nintendo là một tập đoàn với giá trị vốn hóa 55 tỷ USD, còn Sony là 136.3 tỷ, còn Microsoft là… à mà thôi.
Đối với anh em PC, thì đừng lo gì cả, cái gì của Microsoft rồi cũng sẽ lên PC hết. Và thậm chí là game của Sony cũng lên nữa. Bằng chứng rõ ràng nhất là God of War và sắp tới đây là Uncharted: Legacy of Thieves Collection. Sức mạnh của cộng đồng game thủ PC là không cần bàn cãi, tương tự là sức hút của thị trường với 1,8 tỷ người dùng trên toàn thế giới (số liệu Statista).
Cái ghế của Bobby Kotick có còn giữ được không?
Microsoft tuyên bố, trước mắt Bobby Kotick vẫn sẽ đảm nhiệm chức vụ giám đốc điều hành của Activision Blizzard. Ông này là CEO trong hơn 30 năm qua tại Activision, người mỗi năm lại nhận một package thưởng trị giá hàng trăm triệu USD. Để tiện so sánh, năm 2020, ông này là CEO được nhận khoản thưởng nhiều thứ nhì trong tổng số tất cả những CEO trên toàn nước Mỹ, với con số là 154.61 triệu USD. Đến năm 2021, con số này là 155 triệu USD.
Bobby Kotick bị cộng đồng ghét cũng có lý do của họ. Nhưng tư bản vận hành như thế, cứ đạt được mục tiêu dự báo doanh thu hàng năm với cổ đông, thì nhà quản lý sẽ được thưởng hậu, còn nhân viên bị cắt giảm bao nhiêu không phải vấn đề cổ đông quan tâm. Tuy nhiên 6 tháng vừa rồi, Kotick rơi vào thế khó, khi phải làm mọi cách để giữ cái ghế hái ra tiền ở Activision. Vụ kiện ở tòa án California đang hé lộ môi trường làm việc tồi tệ mà nhân viên Activision phải chịu đựng trong nhiều năm qua, còn Kotick thì từ chối từ chức, mà chỉ hứa không nhận tiền thưởng nếu không cải thiện tình hình, bất chấp nhân sự bãi công và cố gắng thành lập công đoàn.
Kotick vốn đã ở thế khó, giờ còn phải nghe lệnh sếp Phil Spencer, người chính thức trở thành quản lý cả Activision Blizzard, khi vừa được trao quyền CEO của cả mảng Microsoft Gaming. Hoàn toàn có khả năng, Bobby Kotick sẽ chỉ được ngồi ở cái ghế CEO của Activision đến khi nào giai đoạn chuyển giao và thương vụ này hoàn tất, vì trong mắt rất nhiều người, thay thế CEO là một cách hoàn hảo để cải thiện tình hình môi trường làm việc của công ty này.
Có nguồn tin nói rằng, Kotick sẽ được Microsoft trả cho một gói “hạ cánh an toàn” trị giá 375 triệu USD bao gồm cổ phiếu của Microsoft cùng nhiều tài sản khác để thôi giữ chức CEO Activision. Dù vậy đây dĩ nhiên vẫn chỉ là tin đồn mà thôi.
Theo Protocol
