Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở Washington hôm 12/5, một ngày sau khi tới Mỹ, bắt đầu chuyến công du với hơn 60 hoạt động song phương và đa phương.
Trong bài phát biểu tại CSIS, ông khẳng định Việt Nam không chọn bên mà chọn chính nghĩa, sự công bằng, công lý và lẽ phải trên cơ sở các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc, bình đẳng, tất cả cùng có lợi, cùng thắng. Việt Nam cũng sẵn sàng đối thoại, hợp tác để xử lý các khác biệt, bất đồng, bảo đảm hài hòa lợi ích và giải quyết thỏa đáng các mối quan tâm của các đối tác, quốc gia, cộng đồng quốc tế.
Thủ tướng cũng gặp, trao đổi cùng nhiều quan chức, nghị sĩ cấp cao, đại diện các tập đoàn Mỹ cùng lãnh đạo một số nước ASEAN.
Thủ tướng Phạm Minh Chính tối 12/5 cùng các lãnh đạo ASEAN dự tiệc chiêu đãi và gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Nhà Trắng, trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN - Mỹ. Ông đánh giá quan hệ Việt - Mỹ rất đặc biệt, khi hai nước đã vượt qua quá khứ đau thương của chiến tranh, cùng nhau hợp tác, thúc đẩy quan hệ Đối tác Toàn diện phát triển ngày càng thực chất, hiệu quả trên mọi lĩnh vực.
Tổng thống Biden cho biết cá nhân ông luôn dành nhiều tình cảm cho đất nước và người dân Việt Nam. Khi còn là thượng nghị sĩ, ông đã cùng người bạn, người đồng nghiệp John McCain vận động chính giới Mỹ ủng hộ thúc đẩy quan hệ với Việt Nam.
Thủ tướng cùng các lãnh đạo ASEAN và Mỹ tại Hội nghị Cấp cao đặc biệt ở Washington hôm 13/5. Tại đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp tục khẳng định lập trường nguyên tắc của ASEAN về Biển Đông là giải quyết hòa bình mọi tranh chấp, khác biệt trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS.
Ông nhấn mạnh các bên cần tiếp tục thúc đẩy đối thoại chân thành trên cơ sở lòng tin và trách nhiệm, chung tay kiểm soát bất đồng, thượng tôn pháp luật. Ông mong muốn các nước lớn, những đối tác của ASEAN, có thể đưa quan hệ đi vào ổn định, cạnh tranh lành mạnh và có trách nhiệm, đóng góp cho khu vực trên tinh thần minh bạch, xây dựng, tôn trọng vai trò trung tâm của ASEAN.
Sau hội nghị thượng đỉnh ASEAN - Mỹ, Thủ tướng Phạm Minh Chính hôm 14/5 rời Washington đến Boston, thủ phủ bang Massachusetts, và ăn trưa, làm việc với ông John Kerry, Đặc phái viên của Tổng thống Biden về biến đổi khí hậu, tại nhà riêng của ông Kerry.
Thủ tướng khẳng định Việt Nam hoan nghênh sự tham gia của các doanh nghiệp dưới hình thức hợp tác công - tư, tạo điều kiện tối đa cho các nhà đầu tư nước ngoài hợp tác với các cơ quan, doanh nghiệp Việt Nam trong lĩnh vực chuyển đổi năng lượng. Việt Nam lựa chọn bất cứ cách thức chuyển đổi năng lượng và giảm phát thải nào mang lại lợi ích cao nhất cho doanh nghiệp và người dân.
Đặc phái viên Kerry cho biết Mỹ sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam tối đa để phát triển năng lượng tái tạo, giảm phát thải, xây dựng hạ tầng cơ sở bền vững. Theo ông, nhiều doanh nghiệp, quỹ tài chính lớn toàn cầu và Mỹ sẵn sàng đầu tư, tham gia quá trình chuyển đổi năng lượng ở Việt Nam và mong Việt Nam nắm bắt cơ hội lớn này.
Thủ tướng Phạm Minh Chính sau đó tới thăm và phát biểu tại Đại học Harvard ở thành phố Cambridge, cách Boston khoảng 5 km. Ông khẳng định Việt Nam kiên trì và nhất quán xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng. Theo ông, độc lập, tự chủ về kinh tế gắn liền với độc lập, tự chủ về chính trị, đối ngoại và hội nhập quốc tế.
Việc tôn trọng sự khác biệt về điều kiện, đặc điểm chính trị, kinh tế, lịch sử, văn hóa, xã hội sẽ góp phần tạo ra sự đa dạng, phong phú của kinh tế toàn cầu và lợi thế quốc gia.
Cùng ngày, Thủ tướng Phạm Minh Chính tới thăm nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh từng làm việc tại khách sạn Omni Parker House, thành phố Boston. Tư liệu cũ với nhiều hình ảnh, bài viết về cuộc sống sinh hoạt của người dân Boston trong giai đoạn trước có ghi: "Ông Hồ Chí Minh từng giữ vị trí phụ trách lò bánh của Parker năm 1911-1913. Chiếc bàn mà ông đã làm việc hiện vẫn còn trong lò bánh này".
Trong lưu bút tại đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ xúc động và mong rằng khách sạn Omni Parker House tiếp tục là điểm dừng chân có ý nghĩa cho người Việt Nam và bạn bè quốc tế tìm hiểu về hành trình tìm đường cứu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Rời Boston, Thủ tướng ngày 16/5 tới New York, gặp các lãnh đạo Liên Hợp Quốc, khẳng định Việt Nam sẽ tiếp tục đóng góp tích cực vào công việc chung của LHQ ở cả ba trụ cột an ninh, chính trị, phát triển và quyền con người. Việt Nam cũng cam kết mạnh mẽ đối với chủ nghĩa đa phương và trật tự thế giới dựa trên luật pháp quốc tế, ủng hộ vai trò trung tâm của LHQ trong hệ thống quản trị toàn cầu.
Trong ảnh, Thủ tướng tới thăm New York Stock Exchange (NYSE), sàn chứng khoán lớn nhất thế giới, và rung chuông kết thúc phiên giao dịch tại đây.
Ông đề nghị NYSE hỗ trợ và chia sẻ kinh nghiệm để góp phần phát triển thị trường chứng khoán hiệu quả, bền vững ở Việt Nam, xây dựng thành công trung tâm tài chính quy mô khu vực. Ông cũng mong NYSE và các đối tác Việt Nam có quan hệ bền vững, đôi bên cùng có lợi, góp phần thúc đẩy quan hệ đối tác toàn diện Việt - Mỹ ngày càng thực chất, hiệu quả.
Kết thúc các hoạt động tại New York, Thủ tướng Phạm Minh Chính ngày 17/5 tới San Francisco và có hàng loạt cuộc gặp gỡ, trao đổi với đại diện các doanh nghiệp Mỹ và Việt Nam.
Trong ảnh, Thủ tướng chào một số doanh nhân Việt kiều trong lĩnh vực tài chính và công nghệ tại San Francisco. Trao đổi với Thủ tướng, nhiều doanh nhân cho biết sẵn sàng đóng góp xây dựng đất nước.
Thủ tướng Phạm Minh Chính tới thăm và phát biểu tại Tập đoàn Intel, một trong những nhà sản xuất chip xử lý và thiết bị bán dẫn hàng đầu thế giới. Tại Việt Nam, tập đoàn đã đầu tư nhà máy lắp ráp, kiểm định chip và đến nay đã hoàn thành cam kết đầu tư giai đoạn I.
Trao đổi với lãnh đạo tập đoàn, ông mong muốn Intel mở rộng đầu tư nhiều hơn nữa tại các địa phương ngoài TP HCM. Ông khẳng định Việt Nam sẽ xem xét các đề xuất của Intel trên cơ sở phù hợp tình hình và cân đối với các nhà đầu tư khác.
Tới thăm trụ sở tập đoàn Apple, Thủ tướng khẳng định Việt Nam cam kết tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, minh bạch, dựa trên nguyên tắc thị trường, và tạo điều kiện tối đa để các doanh nghiệp, nhà đầu tư Mỹ hoạt động tại Việt Nam.
Tim Cook, CEO của Apple, cho biết tập đoàn muốn mở rộng chuỗi cung ứng tại Việt Nam, hợp tác với các doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia vào chuỗi giá trị của hãng.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các thành viên đoàn đại biểu Việt Nam thăm trụ sở Google.
Ông đề nghị tập đoàn này tiếp tục hỗ trợ Việt Nam chuyển đổi số cho doanh nghiệp, góp phần xây dựng chính phủ số, kinh tế số và xã hội số của Việt Nam.
Trong giai đoạn Covid-19, Google đã hợp tác với các cơ quan Việt Nam đưa thông tin chính thức về đại dịch tới người dân, doanh nghiệp, cũng như thông tin về quá trình phục hồi kinh tế sau đại dịch. Google mong muốn đóng góp vào sự phát triển kinh tế Việt Nam và phát triển hệ sinh thái kỹ thuật số bền vững.
Thủ tướng Phạm Minh Chính chụp ảnh lưu niệm với 50 đại diện trí thức Việt kiều, thanh niên, sinh viên Việt Nam tại New York hôm 16/5.
"Chỉ cần nhớ đến đất nước, mong mỏi đóng góp xây dựng đất nước tùy theo năng lực của mình thì dù làm ở đâu chúng tôi cũng ủng hộ và khuyến khích", Thủ tướng nhắn nhủ các trí thức Việt kiều trong cuộc gặp.
Gặp gỡ, trao đổi với kiều bào đang sinh sống, làm việc tại Mỹ là một trong những nội dung quan trọng trong chuyến công du của Thủ tướng Phạm Minh Chính. Trước đó, ở Washington, ông đã gặp 70 kiều bào đại diện cộng đồng người Việt ở khu bờ Đông Mỹ.
Tối 17/5, tại San Francisco, ông lần thứ ba gặp mặt kiều bào trong một tuần công du tại Mỹ.
Trong các cuộc gặp, Thủ tướng Phạm Minh Chính cảm ơn bà con kiều bào trong suốt 35 năm qua đã đóng góp cả vật chất và tinh thần để xây dựng đất nước, để Việt Nam "có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín như ngày hôm nay". Ông cho biết, Việt Nam xác định cộng đồng người Việt ở nước ngoài là bộ phận không thể thiếu, không tách rời của cộng đồng dân tộc. Lãnh đạo chính phủ nhắn nhủ bà con Việt kiều cố gắng giữ được bản sắc văn hóa dân tộc, yêu thương tôn trọng lẫn nhau, có tình cảm chân thành với người thân, bạn bè.
Đây là sự kiện cuối cùng trong chuỗi hoạt động của Thủ tướng trong chuyến công du. Sau cuộc gặp, ông ra sân bay về nước, kết thúc 7 ngày thăm và làm việc tại Mỹ.
Hoàng Thùy
Ảnh: Dương Giang - Nhật Bắc