Tổ chức hàng năm và được mệnh danh là giải chạy 5 km khắc nghiệt nhất hành tinh, Mount Marathon đã trải qua 94 kỳ, kể từ lần đầu được tổ chức năm 1915. Qua các năm, lượng người tham gia ngày càng tăng và hiện có nhiều cách thức để runner đăng ký, thông qua hệ thống xổ số, thỉnh cầu ban tổ chức hoặc thậm chí là mua bib đấu giá phút chót.
Runner sẽ xuất phát từ đường nhựa, độ cao tương đương mực nước biển và chạy khoảng 800 m trước khi bắt đầu vào cung đường hướng thẳng lên đỉnh núi. Trong lúc trèo lên, runner có lúc tăng độ cao khoảng hơn 800 m trong khoảng 1,45 km.
Khi vượt qua thảm tính giờ ở đỉnh Race Point, runner quay đầu chạy xuống với cung đường chỉ lệch một chút. Với cự ly dành cho lứa tuổi nhỏ, điểm quay đầu nằm ở lưng chừng núi.
Cung đường dốc và nhiều thử thách này đã được chinh phục bởi nhiều người, trong đó có David Norris - runner bản địa đang giữ kỷ lục nam với 41 phút 26 giây. Norris về nhất cả ba lần anh tham gia, phá kỷ lục trước đó 41 phút 48 giây của chuyên gia chạy núi Kilian Jornet, Tây Ban Nha.
Nina Kemppel, VĐV trượt tuyết băng đồng Mỹ từng bốn lần dự Olympic, đang là người vô địch Mount Marathon nhiều nhất - chín lần. Todd Boonstra, VĐV trượt tuyết băng đồng Mỹ ba lần dự Olympic, là nhà vô địch lớn tuổi nhất – 41 tuổi. Tuy nhiên, kỷ lục này đã có chủ mới hôm 4/7, là Max King, đến từ thành phố Bend, bang Oregon. Ở tuổi 42, King về nhất trong thời gian 43 phút 37 giây.
King cho biết thời tiết khô hơn bình thường năm nay khiến việc đổ dốc khó khăn. "Cung đường thực sự nhiều bụi và tôi thấy may mắn vì mình chạy trước", anh kể.
Về nhì là Thomas O’Harra, Alaska, lần đầu tham gia giải. "Tôi thực sự không nghĩ mình có thể làm tốt như vậy", O’Harra chia sẻ. "Giải toàn đấu thủ mạnh, ngay cả khi David không tham gia năm nay".
Vài tuần trước đó, O’Harra về nhất giải chạy 3 dặm (gần 5 km) lên núi Bird Ridge Hill Climb, vùng Indian, bang Alaska, với thời gian 39 phút 23 giây. Anh hoàn toàn tự tin với cung đường lên đỉnh ở Mount Marathon.
"Tôi biết mình có phong độ tốt, ít nhất là cho phần lên núi. Sau Bird Ridge, tôi tin mình có thể trong ba người đầu tiên lên đến đỉnh. Cung đường xuống núi với tôi hoàn toàn là ẩn số", O’Harra kể. Runner này có tập chạy đổ dốc một lần, trước cuộc đua một tuần, nhưng chưa bao giờ chạy đua lúc đổ dốc.
O’Harra chia sẻ mục tiêu lúc đổ dốc chỉ là tiếp tục chạy và không gặp chấn thương.
"Tôi bị sốc khi biết mình vẫn đang ở vị trí số hai trên đường về đích, và hoàn thành cuộc đua trong 44 phút 57 giây, về nhì", nam runner kể lại. "Khoảng thời gian chạy cực vui. Và tôi rất muốn trở lại năm sau".
Sam Hendry, Canada, về nhì năm 2021. Năm nay, anh xuống vị trí thứ bảy với thành tích 47 phút 39 giây. "Mount Marathon của tôi năm nay có chút thất vọng. Tôi về nhất năm ngoái và thực sự muốn có kết quả tốt hơn. Do lịch trình di chuyển và thi đấu không thuận lợi, tôi không trong tình trạng tốt nhất", anh nói. Henrry vừa tham gia hai giải skyrunning là Vertical Kilometer (dưới 5 km) và Broken Arrow Skyrace (26 km) hồi giữa tháng 6, đều về thứ tư, nhanh hơn King gần 1 phút ở giải thứ hai.
Skyrunning là môn thể thao chạy lên núi với quãng đường 2.000 m hoặc hơn, độ dốc trung bình tối thiểu 6% và 5% cung đường có độ dốc 30% hoặc hơn.
Ở nội dung nữ, Allie McLaughlin, bang Colorado, về nhất với thời gian 47 phút 9 giây, phá kỷ lục trước đó 47 phút 48 giây của Emelie Forsberg, Thụy Điển.
Novie McCabe, về thứ tám trong lần đầu tiên tham gia giải, chia sẻ: "Mount Marathon thật điên cuồng! Rất khó nhưng trải nghiệm chắc chắn cũng rất tuyệt vời. Tôi khá vui. Tôi khá lo về cung đường đổ dốc và thực sự hạnh phúc về bản thân vì đã dám làm điều gì đó ngoài vùng an toàn".
Thùy Linh