Kiến nghị được Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội TP HCM Lê Văn Thinh nói tại buổi giám sát của Ủy ban Xã hội (Quốc hội) về thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội trên địa bàn thành phố, chiều 25/8.
Theo ông Thinh, Luật Bảo hiểm xã hội hiện cho phép người lao động ủy quyền cho người khác nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội một lần. Tuy nhiên, nhiều người đã lợi dụng quy định này thu gom, mua bán hàng trăm sổ bảo hiểm hưởng chênh lệch. Đây là hành vi trục lợi cần phải nghiêm cấm vì "những người thu gom không có đóng góp vào quỹ bảo hiểm xã hội".
Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội cho biết người bán sổ bảo hiểm đa số là lao động nghỉ việc chưa đủ một năm. Họ đã thiệt khi nhận trợ cấp một lần, nay càng thiệt hơn khi mất thêm một khoản tiền cho người thu gom. Một số vụ việc bán sổ, lao động mất đến 50% số tiền trợ cấp cho người mua.
"Pháp luật cần quy định rõ trường hợp nào được ủy quyền nhận bảo hiểm xã hội một lần, ví dụ ốm đau, mất khả năng đi lại...", ông Thinh nói.
Giám đốc Bảo hiểm xã hội TP HCM Phan Văn Mến cho rằng cần nghiêm cấm hành vi mua bán sổ bảo hiểm xã hội dưới mọi hình thức. Việc này giúp đảm bảo quyền lợi cho người lao động, góp phần hạn chế rút bảo hiểm xã hội một lần.
Theo ghi nhận của Bảo hiểm xã hội TP HCM, địa bàn có khoảng 350 người chuyên được ủy quyền để nhận bảo hiểm xã hội một lần. Trong đó có một số người được uỷ quyền hơn 300 đến 400 lần. Khi làm thủ tục lĩnh tiền, cơ quan bảo hiểm thành phố nghi ngờ các cá nhân này mua bán, trục lợi từ sổ bảo hiểm xã hội của công nhân nhưng không đủ cơ sở để xử lý.
Thời gian qua Bảo hiểm xã hội thành phố đề nghị cơ quan bảo hiểm quận, huyện thống kê các trường hợp được ủy quyền nhận thay từ hai hồ sơ trở lên, yêu cầu hai bên tới đối chứng. Trường hợp nghi ngờ sẽ chuyển hồ sơ cho công an.
Bảo hiểm xã hội TP HCM đang quản lý hơn 110.000 doanh nghiệp, đơn vị với hơn 2,3 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc; hơn 51.000 người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và gần 8,2 triệu người tham gia bảo hiểm y tế. 5 năm qua, trung bình mỗi năm có khoảng 100.000 người ở thành phố rút bảo hiểm xã hội một lần, hồ sơ hưởng trợ cấp một lần chủ yếu là người lao động đóng bảo hiểm xã hội dưới 20 năm, chiếm tỷ lệ trên 95%.
Lê Tuyết