Từ năm 2019, khu nhà ở xã hội của Công ty Lê Thành trên đường Lê Tấn Bê (quận Bình Tân) được đưa vào sử dụng, với quy mô 930 căn hộ trong khuôn viên 18.000 m2.
Ông Trần Thanh Phong, Trưởng ban quản lý chung cư, cho biết dự án có 4 block nhà cao 5 tầng, với diện tích căn hộ 36-43 m2. Dự án này có giá khởi điểm khoảng 500 triệu đồng một căn, thời gian sử dụng trong 49 năm. Sau 3 năm, các căn hộ đều kín người ở với hơn 2.000 cư dân.
Không nhiều tiện ích hồ bơi, sân chơi trẻ em, khu thể dục... như những chung cư thương mại khác, khoảng không gian sinh hoạt chung của các cư dân ở đây là dải công viên ngay lối vào. Mỗi chiều, nhiều gia đình đưa con nhỏ xuống công viên, đường nội bộ dạo chơi.
Chiều 7/9, chị Trần Thị Nhung (áo cam, quê Hậu Giang) dắt con đi dạo trên đường nội bộ khu dân cư. Mới sinh thêm con thứ hai nên chị tạm nghỉ công việc văn phòng ở nhà nuôi con. Thu nhập chính của gia đình phụ thuộc vào đồng lương làm bảo vệ của chồng.
Người phụ nữ 32 tuổi cho biết, năm 2010 khi mới cưới, vợ chồng chị bắt đầu tích cóp mua nhà, mong sớm thoát cảnh ở trọ. 8 năm sau với số tiền dành dụm chỉ hơn một trăm triệu đồng, họ chọn mua nhà xã hội giá 600 triệu đồng, trả trước một phần và góp 6 triệu đồng mỗi tháng.
"Giờ nhà tôi vẫn nợ 200 triệu đồng, mỗi tháng trả tiền nhà xong cũng không còn dư. Dù vậy được ở trong chính ngôi nhà của mình vẫn hạnh phúc hơn nhiều người lao động khác rồi", chị Nhung nói.
Gần đó, chị Ngân bế con nhỏ hóng gió trong công viên mỗi chiều. Sau chục năm làm công nhân may ở Sài Gòn, năm ngoái vợ chồng chị mới an cư lạc nghiệp. Họ mua qua tay căn nhà xã hội giá 800 triệu đồng.
"Trước đó vì công việc nên vợ chồng mỗi người ở một nơi, cuộc sống ngột ngạt trong bốn bức tường trọ. Suốt 5 năm tiết kiệm, chúng tôi mới trả được nửa tiền nhà, giờ cố gắng tích cóp thêm để cho hết nợ thôi", người phụ nữ 43 tuổi nói.
Tại căn hộ ở tầng một của block C, anh Huỳnh Thanh Nhật (44 tuổi, quê Vĩnh Long) là một trong những cư dân dọn đến ở từ sớm, từ 3 năm trước. Ngôi nhà 43 m2 là nơi "an cư" của gia đình 4 người. Anh làm công nhân xây dựng, vợ buôn bán nhỏ lẻ.
Lên Sài Gòn từ lúc tuổi đôi mươi, phải tròn 20 năm anh Nhật mới hiện thực hoá được giấc mơ có nhà thành phố. Nơi ở cũng cách chỗ làm không xa, giúp anh thêm thuận lợi trong công việc, chăm sóc con cái.
Căn hộ rộng 36 m2 là nơi sống của nhà chị Bùi Thị Thuỷ Tiên (36 tuổi, quê Đồng Tháp). Chồng làm nghề sửa xe về trễ nên bốn mẹ con thường ăn cơm trước, trong phòng khách rộng 15 m2. Sau bữa tối, chị Tiên tranh thủ xuống siêu thị mini dưới khu nhà phụ bán hàng. Ban ngày bà mẹ 3 con gia công may mặc tại nhà.
Gần 20 năm ở Sài Gòn, vợ chồng chị Tiên không nhớ đã bao nhiều lần chuyển trọ. Con cái lớn dần, không gian nơi trọ chật hẹp không đủ cả nhà sinh hoạt. Hai năm trước, sau nhiều cố gắng tích luỹ, gia đình cũng mua được căn hộ với giá gốc 500 triệu đồng.
Phòng ngủ duy nhất của căn hộ là không gian riêng của 3 con gái. Họ phải cơi nới thêm gác lửng để có thêm chỗ sinh hoạt, học tập cho con.
Chị Tiên nói dù căn hộ khá nhỏ so với một gia đình 5 người nhưng hài lòng với cuộc sống hiện tại. "Giờ còn nợ tiền nhà nhưng ở mái ấm của mình vẫn tuyệt vời nhất. Nhìn con cái có phòng riêng, không phải chơi quanh mấy con hẻm chật chội là hạnh phúc rồi", người mẹ nói.
Mỗi block đều có hệ thống camera giám sát cùng bảo vệ túc trực, đảm bảo an ninh cho các cư dân.
Trẻ em vui chơi tại khuôn viên khu nhà ở xã hội khi trời tối.
Nhà ở xã hội là mô hình được ưu đãi về thuế đất, vốn vay lãi suất thấp hơn nhà thương mại, thường dành cho người thu nhập thấp, người có công, lực lượng vũ trang...
Theo Sở Xây dựng, sau 15 năm, thành phố đã đưa vào sử dụng 31 dự án nhà ở xã hội, tương ứng 18.800 căn hộ, song đáp ứng được một phần nhỏ nhu cầu. Mỗi căn hộ có giá 1-1,6 tỷ đồng (trung bình 14-20 triệu đồng mỗi m2), theo giá thẩm định của Sở Xây dựng công bố năm 2019. Mức giá này được xem là thấp trên thị trường song vẫn còn cao so với mặt bằng thu nhập, nhất là với công nhân.
Theo thống kê của Sở Xây dựng, TP HCM có hơn 500.000 hộ (chiếm 1/4 số hộ dân ở thành phố) chưa có nhà. Con số này chưa bao gồm những gia đình sống chen chúc trong căn nhà diện tích dưới 10 m2/người - không đủ chuẩn nhà ở theo quy định. Mới đây TP HCM đề ra kế hoạch xây một triệu căn nhà giá rẻ, trong đó có nhà ở xã hội.
Quỳnh Trần