Hội đua thuyền mừng Tết Độc lập

Ngày nay, huyện Lệ Thủy tổ chức giải đua thuyền truyền thống trên sông Kiến Giang, sau hai năm gián đoạn do dịch Covid-19. Hoạt động chào mừng kỷ niệm 77 năm Cách mạng tháng tám và Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.

Ngay từ lúc xuất phát, các thuyền đua đã cạnh tranh đầy quyết liệt.

Giải gồm hai hạng A và B của nam với 24 đội và một nội dung cho nữ với 9 đội tham gia. Cự ly của nam là 24 km và nữ là 18 km. Giải có hơn 1.000 vận động viên.

Sông Kiến Giang dài khoảng 58 km, là con sông chảy xuyên giữa huyện Lệ Thủy, qua nhiều xã, thị trấn.

Trước khi vòng chung kết diễn ra, từ giữa tháng 8, nhiều xã tổ chức tập luyện, tổ chức giải đua giữa các thôn để tuyển chọn vận động viên.

Nội dung được mong đợi nhất là đua thuyền nam bảng A. Trước đó, vòng loại được tổ chức để chia làm hai bảng, với bảng A gồm các đội mạnh nhất.

Người gõ mõ đứng giữa là người quan trọng nhất, có nhiệm vụ điều khiển nhịp nhanh chậm cho đò bơi. Tiếng mõ khiến các trai khua chèo đều nhịp, đẩy thuyền lướt nhanh. Mõ được làm bằng gốc tre già, phơi khô rồi đục cho rỗng ruột, gõ vào có tiếng vang to.

Người ngồi mũi ở đầu và người chèo lái ở sau lần lượt chiếm giữ các vị trí quan trọng tiếp theo. Người ngồi mũi giúp con đò quay đầu nhanh nhất để chiếm lợi thế, còn người chèo lái điều khiển khi đi thẳng, tránh va chạm các thuyền khác.

Trai bơi được lựa chọn ở độ tuổi 30-40, là lứa tuổi có sức dẻo dai và sức bền tốt nhất để có thể theo suốt cuộc đua kéo dài đến 24 km trên sông.

Hội đua thu hút hàng vạn người dân theo dõi, cổ vũ. Người dân lội xuống bến nước, dùng xô chậu, mũ nón múc nước sông tạt vào các đội đua để cỗ vũ.

Dọc theo hai bờ sông Kiến Giang là hai con đường với nhiều bến nước qua nhiều thôn xóm. Hàng ngày, người dân Lệ Thủy vẫn sử dụng nước sông Kiến Giang để tắm giặt, sinh hoạt.

Người dân nhiều xã tập trung về thị trấn Kiến Giang xem đua, họ chạy xe máy theo con đường dọc bờ sông để cổ vũ đội nhà thi đấu, mang theo chậu, mâm nhôm, xoong, chiêng, loa... để tạo khí thế cho đội nhà.

Ngày nay, lễ hội đua thuyền mang nặng tính ganh đua nhiều hơn. Dù vậy, đò đua qua xã nào cũng nhận được sự cổ vũ nhiệt tình, bất kể có phải là đò của xã nhà hay không.

Lễ hội đua thuyền truyền thống trên sông Kiến Giang được tổ chức thường niên, là nét đẹp văn hóa truyền thống đã ăn sâu vào tiềm thức, máu thịt của người dân Lệ Thủy. Năm 2019, Lễ hội được vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.