De SWITCH-studie, waarin het Erasmus MC, UMC Groningen, Amsterdam UMC en Leids Universitair Medisch Centrum samenwerkten, in het voorjaar van 2021 461 gezondheidswerkers die een Janssen-vaccinatie tegen SARS-CoV-2 hadden gekregen. Ziekenhuisapotheker prof. dr. Hugo van der Kuy (Erasmus MC): "We wilden weten: is één Janssen-vaccinatie voldoende? En zo nee, moet je dan die tweede keer vaccineren met Janssen, Moderna of Pfizer?"

Beste combinatie

De deelnemers werden volgens deze scenario’s gerandomiseerd over vier groepen. "We maten daarna op meerdere momenten de immunologische respons in het bloed", vertelt Van der Kuy. "De afweer bleek heel veel sterker bij mensen die een tweede vaccin kregen dan bij slechts één vaccinatie. Verder bleek een tweede vaccinatie met Moderna of Pfizer – de mRNA-vaccins – tot een sterkere afweer te leiden dan een tweede Janssen-vaccinatie."

In de beleidsstukken

Het was een onderzoeksproject met veel hoogte- en dieptepunten, zegt Van der Kuy. “We hebben heel hard gewerkt maar kregen ook veel energie van dit project; we voelden de maatschappelijke verantwoordelijkheid." Bijzonder was de snelle implementatie. "Bij mijn eerdere studies heb ik nooit meegemaakt dat de overheid de conclusies zó snel overnam. De RIVM en de Gezondheidsraad gebruikten onze data en via hen belandden die na ruim een maand al in de beleidsstukken voor de Tweede Kamer."

ZonMw-parel voor de SWITCH-trial

Deze studie is gehonoreerd in een urgent subsidietraject van het COVID-19 deelprogramma Vaccinstudies. Mede door de internationale betrokkenheid en het gebruik van een, door ZonMw opgezette communicatie route met de Gezondheidsraad, RIVM en VWS, was deze studie van grote toegevoegde waarde voor de vaccinatiestrategie in Nederland en voor de bestrijding van de coronacrisis wereldwijd. Vanwege het succes en de grote impact heeft de SWITCH-trial een ZonMw-parel ontvangen.

Door: Nationale Zorggids