Britse “reptielen-complotdenker” David Icke mag twee jaar lang Schengenzone niet meer in

David Icke is voormalig voetballer en sportverslaggever. De laatste jaren raakte hij vooral bekend met zijn geloof dat de mensheid heimelijk geregeerd wordt door buitenaardse reptielen die zich voordoen als mensen. Een complottheorie waarin Nederlands populistisch politicus Thierry Baudet hem onlangs nog bijviel. Volgens critici zijn de reptielen een metafoor voor een (deels Joodse) elite. Icke deed in het verleden ook antisemitische en beledigende uitspraken.

Via een brief namens de Nederlandse staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Eric van der Burg kwam David Icke donderdag te weten dat hem de toegang tot het Nederlands grondgebied, en bij uitbreiding zelfs de verdere Schengenzone (alle 26 Europese landen in het Schengengebied), is ontzegd. Icke maakte de brief zelf openbaar op zijn website. Hij voegt eraan toe dat hij "verbannen is door het Nederlandse fascistische regime".

De Brit zou zondag in Amsterdam spreken op een demonstratie van 'Samen voor Nederland', een organisatie die zich onder meer kant tegen coronamaatregelen en de huidige energieprijzen. De gemeente Amsterdam vreest confrontaties in het publiek bij zijn fysieke aanwezigheid.

"Door u toegang tot Nederland te verlenen, wordt u een podium gegeven om uw theorieën in persoon te verkondigen”, is onder meer te lezen in de brief. Dat kan in Nederland leiden tot “verstoring van de openbare orde of tot het plegen van geweld, ook als u daartoe zelf niet expliciet oproept”. "Er is zelfs een oproep voor een gewapende aanval tegen u”, klinkt het.

David Icke zou al onderweg zijn geweest naar Nederland maar maakte rechtsomkeert toen bekend werd dat het Nederlandse kabinet hem de toegang tot het land weigert, laat de organisatie ‘Samen voor Nederland’ weten. Of hij wel zal verschijnen op een livestream tijdens de demonstratie zondag, is nog niet duidelijk.

De organisatie wou aanvankelijk proberen om Icke via een rechtszaak alsnog Nederland in te krijgen, maar dat lijkt vooralsnog niet te lukken. “We hebben vanochtend contact gehad met de IND (de Nederlandse Immigratie- en Naturalisatiedienst, red.) met de vraag of we een kort geding konden aanspannen om hem toch naar Nederland te halen. Maar de enige die dat zou kunnen aanvechten is David Icke zelf. Wij kunnen hem daarin alleen ondersteunen, maar het is nu afwachten of hij de weigering zelf gaat aanvechten”, aldus Michel Reijinga van ‘Samen voor Nederland’.

De organisatie spande wel een ander kort geding aan, dat vrijdagmiddag voorkomt. ‘Samen voor Nederland’ is het er niet mee eens dat de gemeente Amsterdam de demonstratie van de Dam naar het Museumplein in de hoofdstad heeft verplaatst. Dat is gedaan vanwege angst voor wanordelijkheden. De gemeente zegt dat er op het Museumplein meer ruimte is en de politie meer overzicht heeft over de groepen demonstranten.

Volgens ‘Samen voor Nederland’ is er geen betere locatie dan de Dam voor een ‘vredesdemonstratie’. “We wachten de uitslag van het kort geding af, maar we gaan sowieso niet naar het Museumplein. Het is de Dam, mits daar toestemming voor is, of niet”, aldus Reijinga. Overigens verwacht de organisator dat de rechter de demonstratie op de Dam toe zal staan. “Overal wordt gecommuniceerd dat hij vanwege de veiligheid niet naar Nederland mag komen. Nu komt hij niet, dus de veiligheid is dan toch terug?”

Vorige maand deed de zogenaamde Amsterdamse ‘driehoek’ (burgemeester, politie en Openbaar Ministerie) een verzoek aan de organisatie van de demonstratie om af te zien van spreker David Icke wegens zijn “antisemitische en kwetsende uitspraken in het verleden”. Daaraan gaf de organisatie geen gehoor. Inmiddels zijn er zondag drie tegendemonstraties aangekondigd van onder meer het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) en een groep antifascisten die zondag een tegengeluid willen laten horen.

De Nederlandse minister van Justitie Dilan Yesilgöz vindt het een goede zaak dat Icke niet wordt toegelaten in Nederland. Als vooraf al bekend is waar iemand voor staat en wat die persoon komt doen en uitdragen, dan is het volgens haar beter dat diegene niet wordt toegelaten, zoals eerder is gebeurd met haatimams.

De komst van omstreden personen wordt altijd per geval bekeken, zei ze vrijdag voorafgaand aan de Nederlandse ministerraad. “De vrijheid van meningsuiting en het demonstratierecht is een groot goed, maar is niet onbegrensd”, klonk het. De minister beaamde dat de grens soms niet helemaal duidelijk is. “Er bestaat geen checklist, maar het kader is de grondwet.” Ze verwees naar de onrust die er ontstond door zijn aangekondigde komst en dan “is het gezond je daartoe te verhouden”. Het gaat volgens haar ook om de rechten en vrijheden van anderen die beschermd moeten worden.

Yesilgöz is het er niet mee eens dat er sprake is van een glijdende schaal door mensen te weigeren die onwelgevallige boodschappen verkondigen. “Het normaliseren van iets als antisemitisme of complottheorieën of allerlei zaken zoals mensen reptielen noemen, dat is wat mij betreft een glijdende schaal.”

Staatssecretaris van Asiel en Migratie Eric van der Burg, die het advies van de IND heeft overgenomen, is ook niet bang voor een glijdende schaal. Hij benadrukt dat er in Nederland al veel meer mag worden gezegd dan in veel andere landen. “Dat is ook heel goed, je moet kunnen zeggen wat je vindt. En mensen mogen ook complottheorieën uiten. Daar kan ik van alles van vinden, maar dat mag. Er is alleen een verschil tussen bijzondere, rare of ongewenste ideeën hebben en strafbare feiten.”

Volgens de bewindsman gaat het hier om antisemitisme. “En antisemitisme is gewoon strafbaar. Dat is iets anders dan de vrijheid van meningsuiting. Antisemitisme hoort niet in Nederland thuis. Als er sprake is van openbare ordeverstoring of de dreiging daarvan, moet je ook maatregelen nemen.”

Het is de tweede keer dat iemand op justitiële gronden de toegang tot Nederland wordt ontzegd, na het verbod in 2019 voor Steven Anderson, een Amerikaanse haatprediker die vond dat homo's geëxecuteerd moesten worden, zei het ministerie van Justitie tegen de Nederlandse omroep ‘NOS’.

Bekijk ook: Nederlands politicus Thierry Baudet verklaart zich complotaanhanger