Algemeen

Onderwijs kampioen werkdruk

Onderwijspersoneel kampte vorig jaar met de meeste werkstress, blijkt uit onderzoek door het CBS en TNO. Gemiddeld noemde 7 procent van alle werknemers in Nederland werkdruk in 2021 als belangrijkste reden voor hun jongste verzuim. Bij de pedagogische beroepen was dat 11 procent.

Tekst Joëlle Poortvliet - redactie Onderwijsblad - - 3 Minuten om te lezen

stress-werkdruk-burnout

Beeld: Typetank

Eerder dit jaar presenteerden het Centraal Bureau voor de Statistiek en TNO de resultaten uit hun jaarlijkse Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA).

Traditiegetrouw zoeken beide organisaties in de 'Week van de werkstress' de media. TNO belicht vooral de werkgeverskant van werkstress. Het CBS organiseerde de gegevens uit de enquête naar type beroep, waarbij het onderwijs bovenaan prijkt. Dezelfde gegevens over eerdere jaren zijn niet bekend, laat het bureau weten.

Van de werknemers met een pedagogisch beroep noemde 10,9 procent in 2021 werkdruk als belangrijkste reden voor het jongste verzuim. Docenten in het wetenschappelijk onderwijs, het hoger onderwijs en op middelbare scholen gaven dit het vaakst aan, stelt het CBS. Gemiddeld gaf 6,7 procent van de werknemers werkdruk vorig jaar als belangrijkste oorzaak voor de ziekmelding.

De groep die ziek werd van werkdruk was vervolgens twee keer zo lang afwezig, vergeleken met alle werknemers die ook om andere redenen verzuimden.

Klagen

Merel (45) mag niet in het openbaar klagen van haar werkgever, dus doet ze dat anoniem vandaag in het FD. Ze werkt al ruim twintig jaar in het speciaal onderwijs en geeft les aan basisschoolkinderen met gedragsproblemen. Haar werkomstandigheden verslechteren. Er wordt veel met onbevoegden gewerkt, er zijn minder klassenassistenten en als iemand ziek is, wordt de assistent die er nog wel is voor de klas gezet.

Je eet tussendoor met de kinderen, tijd om even op adem te komen is er niet

Ook de indeling van de werkdag noemt Merel 'steeds pittiger': 'Je werkt van acht tot vijf. Je eet tussendoor met de kinderen, tijd om even op adem te komen is er niet. Dat was voorheen anders.'

Dat onderwijs in 2021 de lijst aanvoert kan ook met corona te maken hebben. In de periode dat TNO de arbeidsomstandigheden uitvraagt vond een lockdown plaats. “Het zou kunnen dat bijvoorbeeld hybride werken een rol heeft gespeeld, maar dat hebben we niet specifiek uitgevraagd”, aldus Luuk Hovius, onderzoeker en woordvoerder voor het CBS.

Mentale kracht

Het is de negende keer dat brancheorganisatie OVAL*OVAL is de brancheorganisatie voor arbodiensten, interventiebedrijven, adviesbureaus op het terrein van outplacement en loopbaanbegeleiding en loopbaancoaching, re-integratiebedrijven en jobcoachorganisaties de zogeheten Week van de werkstress organiseert. De week moet een aftrap zijn voor ‘een platform voor co-creatie en participatie op het gebied van werkstress en mentale kracht’, staat te lezen op de website van OVAL.

Mensen kiezen vaak heel gemotiveerd voor het onderwijs, maar je moet het wel kunnen volhouden

Intussen verandert er onvoldoende op de werkvloer, concludeert TNO op Nu.nl: ‘Werkgevers zijn nog steeds niet in staat om de hoge werkdruk aan te pakken’. In het onderwijs is dat helaas ook het geval, aldus AOb-voorzitter Tamar van Gelder: “Met deze werkdruk blijf je mensen het onderwijs uit jagen. Mensen kiezen vaak heel gemotiveerd voor het onderwijs, maar je moet het wel kunnen volhouden. Zo kunnen we nooit het lerarentekort aanpakken. De klassen moeten kleiner, want de werkdruk moet omlaag."

Lees ook: 'Personeel voortgezet onderwijs kampt vaker met burn-out'