Direct naar artikelinhoud
NieuwsDieren

Relatie tussen katten en hun baasje is veel sterker dan gedacht

Relatie tussen katten en hun baasje is veel sterker dan gedacht
Beeld Getty Images

Katten hebben de reputatie afstandelijk te zijn, maar uit een nieuwe studie blijkt dat hun relatie met hun baasjes sterker is dan gedacht.

Elke katteneigenaar kan je wel vertellen hoe het is om genegeerd te worden: we roepen onze kat, hij wendt zich af, en sommigen van ons vragen zich dan af waarom ze geen hond hebben genomen. Maar uw kat luistert misschien toch. Meer nog, hij geeft er meer om dan u denkt.

Uit een studie van Franse onderzoekers die vorige maand werd gepubliceerd in het tijdschrift Animal Cognition blijkt dat katten niet alleen reageren op wat wetenschappers katgerichte spraak noemen - een hoge stem die lijkt op hoe wij tegen baby’s praten - ze reageren ook op wie er praat.

“We ontdekten dat wanneer katten hun baasje een hoge stem hoorden gebruiken, ze meer reageerden dan wanneer ze hun baasje normaal hoorden praten tegen een andere menselijke volwassene”, zegt Charlotte de Mouzon, auteur van de studie en kattengedragsdeskundige aan de Université Paris Nanterre. “Maar wat zeer verrassend was in onze resultaten is dat het níét werkte als een vreemde sprak.”

Subtiele reacties

Anders dan bij honden is kattengedrag moeilijk te bestuderen, wat een deel van de reden is waarom mensen ze minder begrijpen. Katten zijn vaak zo gestrest door het verblijf in een laboratorium dat zinvolle gedragsobservaties onmogelijk worden. En je kan het vergeten dat een kat stil blijft zitten voor een MRI-scan om zijn hersenactiviteit te bestuderen.

Dus gingen de onderzoekers naar de katten thuis en lieten opnames horen van verschillende soorten spraak en verschillende sprekers. Eerst waren dokter De Mouzon en haar team bezorgd dat de katten helemaal niet reageerden. Maar toen ze filmopnames van de ontmoetingen bestudeerden, viel toch iets op. “Hun reacties waren zeer subtiel”, zegt De Mouzon. “Het kon gewoon het bewegen van een oor of het draaien van de kop zijn. Soms bevroren ze zelfs gewoon kort.”

In enkele gevallen naderden de katten in de studie de spreker en miauwden ze. “Uiteindelijk trokken we echt duidelijk de aandacht van de kat wanneer de eigenaar katgerichte spraak gebruikte”, zegt De Mouzon.

Gedragsveranderingen voor (a), tijdens (b) en na (c) het begin van de stimulus. Het begin van de stimulus onderbrak een verzorgingssessie met de bovenste kat en zorgde ervoor dat de pupillen van de onderste kat verwijdden en zijn kop naar de spreker richtten.Beeld Charlotte de Mouzon

De bevindingen tonen aan dat “katten hun verzorgers nauwlettend in de gaten houden. Niet alleen wat ze zeggen, maar ook hoe ze het zeggen", zegt Kristyn Vitale, assistent-professor diergezondheid en gedrag aan het Unity College in Maine.

De nieuwe studie is een aanvulling op Vitale’s eigen onderzoek naar de relatie tussen een kat en zijn eigenaar. Die relatie is zo belangrijk, zo blijkt uit het onderzoek van Vitale, dat ze de band tussen een kitten en zijn moeder nabootst. “Het is mogelijk dat hechtingsgedrag dat oorspronkelijk bedoeld was voor interacties met hun moeder, nu is aangepast voor interacties met hun nieuwe verzorgers, de mens.”

Valse valsheid

In tegenstelling tot honden “verkiezen de meeste katten eigenlijk menselijke interactie boven andere beloningen zoals voedsel of speelgoed”, zegt Vitale.

Genetica kan ook een rol spelen in de reden waarom honden gemakkelijker te bestuderen zijn en verondersteld worden vriendelijker te zijn. “Honden werden honderden of duizenden jaren geleden kunstmatig geselecteerd op basis van hun vermogen om te worden getraind, of het nu gaat om herdershonden, jachthonden of iets anders”, zegt Sarah Jeannin, een hondengedragsdeskundige aan de Université Paris Nanterre.

Jeannin betwist het stereotype dat honden dichter bij de mens staan dan katten. “Mensen zeggen dat honden de beste vriend van de mens zijn, dat je ze kunt vertrouwen en dat ze heel trouw zijn. Maar we weten niet wat honden werkelijk denken,” zei ze. “Het is eigenlijk alleen maar een projectie van ons dat honden verliefd op ons zijn.”

“Jarenlang stelden wetenschappers niet de juiste vragen over katten”, aldus De Mouzon. Maar deze studie weerlegt de overtuiging dat alle katten vals zijn. “Katten haten ons tenslotte niet”, zegt Vitale. Ze voegt eraan toe dat “steeds meer studies het idee ondersteunen dat sociale interactie met mensen de sleutel is in het leven van een kat.”

Volgens De Mouzon betekent het feit dat katten op subtiele manieren reageren niet dat ze afstandelijk zijn. “Katten doen niet wat je van ze verwacht. Maar als katten niet komen als we ze roepen, kan dat zijn omdat ze druk bezig zijn met iets anders of omdat ze rusten”, zegt ze. “Mensen hebben die verwachtingen. Als je een hond roept, zal hij komen. Maar als iemand jou roept terwijl je een dutje doet aan de andere kant van het huis, zou je dan opstaan?”

© The New York Times