Leendert van der Ent | Fotografie: VIB/Ine Dehandschutter
Het TechWatch-team van het Vlaamse Instituut voor Biotechnologie (VIB) beoordeelt namens de wetenschappers nieuwe technologische ontwikkelingen. Volgens betrokkenen Silvie Van den Hoecke en Michiel Bontinck heeft deze benadering een hoog rendement.
Leendert van der Ent | Fotografie: VIB/Ine Dehandschutter
Idealiter richten onderzoekers zich op het opsporen en evalueren van nieuwe technologie en het ontrafelen van biologische mechanismen om nieuwe kandidaat-medicijnen te ontdekken. Beide zijn nodig, maar het verdeelt de focus. Daarom beoordeelt het TechWatch-team van het Vlaamse Instituut voor Biotechnologie (VIB) de potentie van de nieuwste technologieën.
Immers, nieuwe ontdekkingen in de biotechnologie worden steeds meer technisch gedreven. Als specialisten nu eens nieuwe technologie zouden beoordelen, dan kunnen onderzoekers zich op hun kerntaken blijven concentreren. Vanuit dit inzicht richtte het VIB (zie kader) in 2008 TechWatch op. Naarmate het succes van de benadering duidelijker werd, groeide de personele bezetting van de activiteit, waarbij TechWatch inmiddels tien medewerkers omvat. Dr. Silvie Van den Hoecke, Manager Technology Innovation Lab:
“Onderzoekers kunnen met de nieuwste technologieën meer en nieuwe inzichten analyseren en ontdekken. Dit vergt nogal wat: de technologische literatuur volgen, nieuwe ontwikkelingen beoordelen, contact onderhouden met ontwikkelaars en nieuwe apparatuur testen en evalueren. Als nieuwe technologie dan belangrijke voordelen blijkt te bieden, volgt het zoeken naar eventuele laboratoria waar het onderzoek met de apparatuur geholpen kan worden. Dan komen nog installatie, ingebruikname, training en het oplossen van kinderziekten.”
Technologische evaluatie scharen veel wetenschappers toch vooral als ruis voor hun onderzoeksfocus. Van den Hoecke: “Daarom ondersteunen wij hen bij TechWatch met dit werk. Zo kunnen onderzoekers, als de technologie er klaar voor is, deze zo snel en gemakkelijk mogelijk in hun onderzoek integreren.” Het werk gaat ver. De specialisten staan regelmatig startups uit de hele wereld bij in de doorontwikkeling van hun technologie (zie kader).
De specialisten helpen met bèta-testen en stellen daarvoor gevalideerde data ter beschikking, zodat de startup zijn product eerder ‘fit for service’ heeft voor toepassing door het Vlaamse biotechnologische ecosysteem als launching customer. “Vaak zijn startups nog niet commercieel operationeel wanneer wij als partners bij hun technologie betrokken raken. Dat is mooi voor dat bedrijf, fijn voor de onderzoekers en komt patiënten ten goede. Het versnelt de wetenschappelijke ontwikkeling.”
Life Sciences Technology Specialist bij TechWatch dr. Michiel Bontinck: “Dat komt mede doordat we vraag en aanbod bij elkaar brengen. We scannen niet alleen op het aanbod; wij moeten wetenschappers niet ‘spammen’ met informatie, maar luisteren naar welke technologische ontwikkelingen hun onderzoek vooruithelpen. En daarbij gaat het niet alleen om apparatuur, maar ook om reagentia en dienstverlening.”
“VIB staat regelmatig met kersverse oprichters van startups in een garage”Dr. Silvie Van den Hoecke, Manager Technology Innovation Lab
Bontinck is gespecialiseerd in een van de belangrijkste actuele focusgebieden in de levenswetenschappen: ‘Spatial Transcriptomics’. “Het inlezen van het volledig transcriptoom van een cel met de ruimtelijke interactie eromheen is de volgende stap na ‘single cell sequencing’.” Die ruimtelijke aspecten kunnen, afhankelijk van het vakgebied, bijvoorbeeld worden bestudeerd op basis van patiëntencoupes met (tumor)weefsel of in plantweefsel.
Bontinck: “Zo’n coupe is als het ware een landkaart, waarop duidelijk wordt op welke plek welke genen tot expressie komen. Dat ruimtelijke aspect van interactie bepaalt voor een groot deel de waarde van de analyse. Het vergt goede instrumenten om de ‘landkaart’ vanuit een biologische vraagstelling juist te interpreteren.”
Omdat de data-output van cell sequencing steeds groter wordt, is ook bio-informatica een belangrijk aandachtsgebied – en daarbinnen de integratie van data uit verschillende invalshoeken die bijdragen aan een beter totaalbeeld. “Die data-integratie maakt het zeer complex”, merkt Bontinck op. “Aan ons de taak om te helpen zorgen dat die enorme hoeveelheden heterogene data geen bottleneck voor de toekomst worden
Het Vlaamse Instituut voor Biotechnologie (VIB) [https://vib.be/nl] vertegenwoordigt ongeveer 1.800 stafmedewerkers uit 81 onderzoeksgroepen die werkzaam zijn in het basisonderzoek in de levenswetenschappen. Ze zijn verdeeld over negen onderzoekscentra op zes verschillende universiteitscampussen in Vlaanderen – de onderzoekscentra zijn daarbij samenwerkingen tussen verschillende universiteiten.
________________________________________________
Veel van de start-ups waar VIB TechWatch mee samenwerkt komen uit de Verenigde Staten – waar nu eenmaal veel life sciences technologie wordt ontwikkeld en een levendige startupmentaliteit heerst. VIB staat regelmatig met kersverse oprichters in een garage. Zo was het VIB vroeg betrokken bij 10X Genomics; inmiddels een grote speler in Single cell en Spatial Transcriptomics, waarbij VIB bijgedragen heeft tot het veroveren van de Europese markt ter stimulering van het Vlaamse biotech-onderzoek. Andere voorbeelden zijn Resolve Biosciences, Inscripta Biotech en Akoya Biosciences. Toch is het verhaal is niet volledig Amerikaans. TechWatch heeft ook relaties met bijvoorbeeld Chinese, Duitse, Franse, Britse en Zweedse biotechnologie- ontwikkelaars (Cartana, inmiddels overgenomen door 10X Genomics). Een Nederlandse partner ontbreekt niet: Lumicks in Amsterdam.
