Studenten zijn een door de overheid vergeten groep, zei Joyce Donat van de Consumentenbond vorige week tegen het AD. De energiecompensatie van twee keer 190 euro, die iedereen in november en december krijgt, krijgen uitwonende studenten - als het goed is - via de verhuurder. Dat bedrag moet de verhuurder dan in de meeste gevallen over meerdere bewoners verdelen.
En straks hebben we het prijsplafond. "Maar veel studenten wonen bijvoorbeeld in een complex met acht studiootjes en één aansluiting. Dan zit je binnen no-time boven het plafond", zegt Donat nu.
Feitelijk gaat het om blokverwarming. Mensen die gebruikmaken van blokverwarming wonen vaak in een appartementencomplex waarbij meerdere huishoudens op één aansluiting zitten. Daardoor kunnen de bewoners niet direct via de leverancier worden gecompenseerd, en die leverancier heeft bovendien geen idee hoeveel stroom en gas elk huishouden afzonderlijk verbruikt. Zij kunnen straks wel via de Belastingdienst een compensatie aanvragen.
'Studenten gaan terug naar hun ouders'
Op de eenmalige toeslag van 1.300 euro, via gemeenten, hebben studenten vaak geen recht, omdat deze regeling is bedoeld voor mensen met lage inkomens - tot 120 procent van het minimumloon. De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) vindt dat niet eerlijk, want volgens die partij behoren studenten ook vaak tot de groep met de laagste inkomens. Daarnaast zeggen juristen volgens de LSVb dat het uitsluiten van studenten juridisch niet mag.
Je bent afhankelijk van de goodwill van je gemeente.
"We horen verhalen van studenten die maar weer bij hun ouders gaan wonen. Daar schrikken we enorm van", zegt LSVb-voorzitter Joram van Velzen. "De vraag is ook nog maar hoe die compensatie vanuit de Belastingdienst eruit komt te zien."
Bezwaar maken bij de gemeente of een gang naar de rechter
En nu? Studenten proberen her en der via hun gemeente alsnog die 1.300 euro te krijgen. Soms - niet zelden via een rechtszaak - met succes. En hier en daar richt de gemeentepolitiek een noodfonds voor deze groep op. "Je bent afhankelijk van de goodwill van je gemeente", zegt Van Velzen.
LSVb roept studenten op bezwaar te maken bij de gemeente waar ze wonen. Maar er worden veel bezwaren afgewezen, ziet de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). "Wij maken ons zorgen over een grote hoeveelheid afwijzende beschikkingen waarop bezwaar en beroep kunnen volgen. Deze slokken capaciteit en budget op die gemeenten liever inzetten voor andere zaken die inwoners helpen", zegt woordvoerder Elize Lantink.
'Studenten vallen niet onder de regeling'
VNG ziet ook dat de regeling tot juridische onduidelijkheden leidt. "Het Rijk stelt dat studenten niet onder de regeling energietoeslag van gemeenten vallen. Maar de uitsluiting van deze groep is door het Rijk niet opgenomen in de wet van deze regeling, alleen in een handreiking voor gemeenten."
De organisatie van deze regeling voor studenten kost veel capaciteit en het is onzeker hoeveel studenten er een beroep op zullen doen.
Een landelijke oplossing komt er dit jaar niet, tot teleurstelling van de VNG. Wel komt er een tijdelijke verhoging van de studiebeurs, kondigde het kabinet op Prinsjesdag aan. "Dit zou zorgen voor financiële hulp aan studenten die dit nodig hebben. Dat lijkt ons geen juiste veronderstelling, omdat de verhoging van de studiebeurs pas ingaat bij het nieuwe studiejaar", zegt Lantink.
Onzeker hoeveel studenten beroep op regeling zullen doen
Ook trekt het kabinet 35 miljoen uit voor studenten die in ernstige financiële problemen komen. Zij kunnen een beroep doen op individuele bijzondere bijstand. Lantink: "Het is de vraag of de vrijgemaakte 35 miljoen euro genoeg is. De organisatie van deze regeling voor studenten kost veel capaciteit en het is onzeker hoeveel studenten er een beroep op zullen doen. Daarbij gaat het om de periode tot het nieuwe studiejaar."
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat laat weten dat er in ieder geval bij de uitwerking van de compensatie voor mensen met blokverwarming rekening wordt gehouden met studentenhuizen. "Daarover hebben we ook contact met Kences, de brancheorganisatie van sociale studentenhuisvesters. Maar het is op dit moment nog niet te zeggen hoe de uitwerking er precies uit gaat zien", zegt een woordvoerder.