Kamerleden dringen bij kabinet aan op brandstofsteun voor kottervisserij: 'Voor veel vissers is het nu al te laat'

De UK-195 in de Nieuwe Vissershaven in Harlingen. De Noordzeekotter van Rense de Boer is sinds april niet meer uitgevaren en inmiddels aangemeld voor de sanering.

De UK-195 in de Nieuwe Vissershaven in Harlingen. De Noordzeekotter van Rense de Boer is sinds april niet meer uitgevaren en inmiddels aangemeld voor de sanering. FOTO CATRINUS VAN DER VEEN

Frankrijk verleent met Europese goedkeuring brandstofsteun aan zijn vissers, maar de Nederlandse kottervisserij kan daar nog steeds naar fluiten. ,,Dan litte se har mar sanearje, en dat is wol soer.”

De 44 meter lange Noordzeekotter UK-195 vaart niet meer uit. Al vanaf begin april ligt het schip stil in de Nieuwe Vissershaven in Harlingen. ,,Die gaat gebruik maken van de oprotpremie die het kabinet beschikbaar stelt”, zegt de Urker ondernemer Rense de Boer, die de kotter – een van zijn twee schepen – heeft aangemeld voor de sanering.

Als de kotter dit jaar gewoon had doorgevaren, had De Boer volgens zijn boekhouder zo’n 250.000 euro verlies gedraaid. ,,We gingen toen in april nog uit van een duurdere gasolieprijs van gemiddeld 0,735 euro, maar vanochtend betaalde ik 0,915 euro.”

Maar een steunregeling voor de torenhoge brandstofprijzen, waarmee de kottervisserij al maanden worstelt, is er nog steeds niet. Ondertussen heeft de Nederlandse kottervisserij in de eerste acht maanden van dit jaar een verlies van 20 à 30 miljoen euro geleden. Vanwege de brandstofkosten voer in de zomermaanden bijna de helft van de kottervloot niet uit.

‘Dat gaan we niet doen’

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) ziet gewoonweg de urgentie niet, stelt Tweede Kamerlid Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging (BBB). ,,Toen ik in het voorjaar de steunregeling voor het eerst aan de orde stelde, zei voormalig minister Henk Staghouwer direct: ‘Dat gaan we niet doen.’ De visserij moest van hem eerst maar verder verduurzamen. Maar het geld voor de vissers is er wél en mag ook van de Europese Commissie uitgekeerd worden.”

Van der Plas doelt op het tijdelijke crisiskader dat de Europese Commissie eind maart goedkeurde voor staatssteun aan sectoren die door de gestegen energieprijzen in zwaar weer zijn geraakt. Bedrijven in de landbouw- en visserijsector konden aanvankelijk tot 35.000 euro aan steun ontvangen. Het plafond is inmiddels opgehoogd naar uiteindelijk 250.000 tot 300.000 euro per bedrijf.

,,Dat binne frij serieuze bedragen”, zegt Durk van Tuinen van de Nederlandse Vissersbond. ,,Wy freegje al sûnt de oaljepriis omheech flein is om brânstofstipe, mar Nederlân hat dy stap net set. It kabinet hat lange tiid it stânpunt folholden dat de regeling der net wie om brûkers fan fossile brânstoffen te stypjen.”

Ongelijk speelveld

Omdat omliggende EU-lidstaten zoals Frankrijk wél brandstofsteun verlenen aan hun vissersvloot, is er volgens Van der Plas een ‘ongelijk speelveld’ ontstaan. In een motie met SGP-Kamerlid Chris Stoffer dringt ze er bij landbouwminister Piet Adema op aan om ook snel met steun voor de vissers te komen. Daarover stemt de Tweede Kamer dinsdag. ,,Het is ronduit schandalig dat dit nog steeds niet is gebeurd en voor veel vissers is het nu al te laat.”

De mkb-sector wordt sinds deze maand geholpen met een regeling voor tegemoetkoming in de energiekosten (TEK). Zo kunnen bedrijven in de landbouw en glastuinbouw maximaal 160.000 euro aan steun ontvangen als de energiekosten minstens 7 procent van hun omzet uitmaken. Maar ook bij deze regeling valt de kottervisserij buiten de boot.

,,Ik hoopje dat it kabinet no wol ynsjocht dat der wat barre moat”, zegt Van Tuinen van de Vissersbond. De brandstofcrisis is voor veel vissers de reden om voor de saneringsregeling te kiezen. Die is daar niet voor bedoeld, maar daar is wel 155 miljoen euro voor beschikbaar.

,,Dêr sitte ek bedriuwen by dy’t graach fierder wolle, mar gewoan yn it nau sitte. Hoe langer oft je in beslút oer stipemaatregels útstelle, hoe mear fiskers je it gefoel jouwe dat der gjin plak mear foar harren is. Dan litte se har mar sanearje, en dat is wol soer.”

Ruim 60 aanmeldingen voor sanering

Voor de sanering hebben zich intussen meer dan 60 van de krap 140 Nederlandse kotters gemeld die ervoor in aanmerking komen. ,,Mijn gevoel is dat het kabinet zijn doel al heeft bereikt”, zegt De Boer van de UK-195 op verbolgen toon. ,,Eerst een groot deel van de vloot kwijtraken en dan pas praten over de toekomst van de visserij. Ik heb er geen vertrouwen in dat het goed komt.”