De Nederland is de kans op stroomuitval deze winter verwaarloosbaar klein. Voor Frankrijk, Ierland en nog enkele andere EU-landen bestaat de mogelijkheid dat zij een paar uur zonder geen elektriciteit hebben. Ook voor delen van Denemarken, Zweden, Finland, Malta en Cyprus lijkt een tijdelijke stroomuitval voor de hand te liggen.

De Nederlandse netbeheerder TenneT verklaarde het bovenstaande naar aanleiding van de Europese Winter Outlook, die de Europese netbeheerders donderdag hebben gepubliceerd. Een grote factor die tijdelijke stroomuitval bij een normale winter aannemelijk maakt zijn de problemen met kernreactoren in Frankrijk en Ierland. Landen zoals Polen, waar kolen via rivieren geleverd worden, hebben kans dat bij een extreem koude winter dezelfde problemen ontstaan.

Onderlinge steun
39 netbeheerders leveren voor de Winter Outlook leveren hun verwachtingen van vraag en aanbod op hun stroommarkt in. Wanneer deze niet in balans zijn, proberen landen elkaar onderling te helpen. Normaal gesproken is het zeer uitzonderlijk dat er daarna nog altijd momenten zijn waarop sommige gebieden te weinig elektriciteit hebben. “Twee jaar geleden is het in Kosovo bijvoorbeeld rondom Kerst een paar uur gebeurd. Maar normaal gesproken is dit iets dat we vooral kennen van Afrika”, aldus Jan Vorrink, manager van het controlecentrum van TenneT.

Verklaringen voor stroomtekorten
Verschillende redenen zijn te noemen waarom de kans op tekorten nu is toegenomen. Allereerst de problemen met kerncentrales, waar met name Frankrijk mee te maken heeft. In de coronaperiode is het onderhoud niet goed bijgehouden. Door problemen met corrosie staat ongeveer de helft van de veertig centrales daar inmiddels uit. Ook groeit in heel Europa de vraag naar stroom door de verdere verduurzaming van de energie, onder meer door warmtepompen.

Zal de stroom inderdaad op verschillende plekken uitgezet worden? Dit hangt uiteindelijk af van verschillende factoren. Bijvoorbeeld een strenge winter. Deze zal het net op de proef stellen. Koude temperaturen leiden tot hoger energieverbruik. Zeker in een land als Frankrijk, waar veel elektrisch wordt verwarmd.

Wanneer centrales onverwacht uitvallen, kan dat snel tot problemen leiden. Vaak gaat dit om tekorten van enkele uren. Netbeheerders lossen gecontroleerd dat op door achtereenvolgens verschillende delen van het netwerk tijdelijk uit zetten, wat van tevoren aangekondigd wordt.

Nederland
Stroomuitval in Nederland lijkt niet voor de hand te liggen. Vorrink: “Er is stroom uit veel verschillende bronnen beschikbaar en Nederland heeft ook solide elektriciteitsverbindingen met omliggende landen. Het kan in theorie nog altijd, maar de kans is in onze modellen in de buurt van nul.”