Iedereen met respect behandelen
In het raam van de campagne #wederzijdsrespect, een gezamenlijk initiatief met de FOD Binnenlandse Zaken, en ter gelegenheid van de 50ste verjaardag van hun oprichting op 27 november 1972, leggen we in november de focus op de Directie van de speciale eenheden (DSU). We praten met de diensthoofden van de POSA Antwerpen, de Group Diane, alsook met één van de partners van DSU, de Anti-Overvalbrigade van de politiezone Brussel HOOFDSTAD Elsene.
Naast de centrale eenheden van DSU, die in Brussel gehuisvest zijn, bestaat DSU ook nog uit vier gedeconcentreerde eenheden. Het gaat om de POSA-eenheden (protectie, observatie, steun en arrestatie) van Antwerpen, Gent, Luik en Charleroi. “In Antwerpen worden wij belast met opdrachten in dezelfde métiers als de centrale eenheden in Brussel, zoals huiszoekingen en observaties, maar een aantal specialiteiten, zoals bijvoorbeeld de duikers, hebben wij niet in huis”, zegt commissaris R. N. , diensthoofd POSA Antwerpen.
In Antwerpen zijn ze met een goeie 50-tal personen (onder wie ook een aantal dames, bij de observatieteams bijvoorbeeld).
Elkaar versterken
“Binnen DSU verloopt alles in de beste verhoudingen”, gaat R. verder. “95% van de personeelsleden ziet mekaar als versterking van elkaar. Onze voornaamste partners zijn onze BTS (bijzondere technieken/techniques speciales )-officieren.” En de contacten tussen hen zijn excellent. “Omwille van het wederzijds respect voor mekaar kunnen we tijdens informele besprekingen dingen op tafel leggen, die in een formele setting misschien moeilijker zouden liggen.”
POSA Antwerpen – en bij uitbreiding alle eenheden van DSU - komt bijna nooit in contact met de burger, tenzij bij arrestaties. “Ook al moeten we grote criminelen oppakken: dat moet steeds op een correcte manier gebeuren. We respecteren hun rechten en hun mens-zijn. Dit wordt trouwens van alle politiemensen standaard verwacht.”
Group Diane
De missie van Group Diane binnen DSU is het bieden van een ‘offensieve’ tactische tussenkomst bij situaties waarin de complexiteit en/of de mate van gevaar de mogelijkheden van andere politiediensten in het land te boven gaat. Hoewel de uitvoering ervan vaak het meest zichtbaar en ‘spectaculair’ is, vormt zij slechts één element van de globale tussenkomst van DSU.
De informatie die door de undercoveragenten, de observatieteams of de technische eenheden wordt verkregen, stelt de Group Diane immers in staat de tactische aanpak te verfijnen en de veiligheid van hun optreden aanzienlijk te verhogen, zowel voor derden, het eigen personeel en de te arresteren personen. Zonder deze zustereenheden zouden sommige van de operaties een tragisch einde hebben gekend. De Group Diane wordt regelmatig ondersteund door de arrestatiesecties van de vier regionale DSU-eenheden, die een gevaarlijke situatie kunnen ‘bevriezen’, zo nodig kunnen ingrijpen of hen kunnen bijstaan in de fase van de tactische tussenkomst.
Een ander voorbeeld is de zeer nauwe interactie met de onderhandelaars van DSU: samen werken zij, onder leiding van het hoofd van het dispositief van DSU, aan de oplossing van een crisissituatie, zonder te verwachten dat ieder op zichzelf de oplossing is.
Bijzondere bijstandsteams
Tussenkomsten en interventies die de aanwending van specifieke technieken en – zo nodig – bijzondere middelen vereisen, kunnen door de bijzondere bijstandsteams (BBT) van de Lokale Politie worden uitgevoerd. Deze teams worden ingezet voor opdrachten met een bijzondere risicograad zoals versterkte huiszoekingen, controle van gevaarlijke personen, overbrengen van gevangenen, interventies bij opstanden in een penitentiaire instelling enz.
Wanneer er echter concrete aanwijzingen zijn dat er automatische vuurwapens, zware munitie, explosieven of granaten aanwezig zijn of dat er sprake is van intentioneel vuurwapengebruik, zijn de Speciale Eenheden van de Federale Politie aan zet. Zij worden bij voorrang ingezet in situaties met een ‘hoge risicograad’ die een gespecialiseerde tussenkomst vragen. De BBT mogen in principe niet optreden bij een Fort Chabrol of een (terroristische) gijzeling. In afwachting van de federale steun door DSU nemen de bijzondere bijstandsteams posities in. De Lokale Politie en de Federale Politie zullen steeds overleggen en de tussenkomst voorbereiden, onverminderd de geldende aanvraag- en inzetprocedures.
“Altijd een dialoog”
De Directie van de speciale eenheden van de Federale Politie onderhoudt nauwe contacten met onder andere de Anti-Overvalbrigade (AOB) van de Lokale Politie Brussel HOOFDSTAD Elsene. Commissaris R. M. is nu bijna vier jaar verantwoordelijke van de AOB. “Omwille van ons actieterrein hebben wij het vaakst contact met de leden van de interventie-eenheid van DSU. Onze hechte samenwerking verloopt zeer vlot en wordt continu verder uitgebouwd, en dat op verschillende vlakken: op operationeel vlak, bij trainingen en in de dienstverlening naar elkaar toe.
Op operationeel vlak heeft de AOB soms de hulp nodig van DSU en andersom. In functie van bepaalde opdrachten of doelgroepen, heeft de ene soms de expertise nodig van de andere. Zo zal ik bijvoorbeeld bij opdrachten met een verhoogd risico DSU contacteren, om hun mening te vragen en af te spreken wie er de opdracht aanneemt. DSU vraagt soms onze steun omdat ze de vele opdrachten niet kan bolwerken of omdat ze een beroep wil doen op onze kennis van het terrein. De twee eenheden vullen mekaar perfect aan. De chef van de ene zal steeds 100% positief antwoorden op de vraag van de andere. Er vindt sowieso altijd een dialoog plaats, waarbij respect centraal staat, ook als de opdracht zich in een grijze zone bevindt. Let wel: de regels worden altijd gerespecteerd en iedereen kent zijn opdracht en zijn werkkader.”
Toename gezamenlijke trainingssessies
“Omwille van de coronacrisis hebben beide eenheden bijna twee jaar niet samen getraind”, gaat de commissaris verder. “Nu stellen we vast dat het aantal gezamenlijke trainingssessies stijgt, meer nog dan voor de crisis. Het komt ook voor dat wij – of DSU – extra mensen vragen als steun bij oefeningen. Met de start van het proces over de terroristische aanslagen in metrostation Maalbeek en op de luchthaven van Zaventem (proces MaeZav) in het vooruitzicht, én de opening van de megagevangenis in Haren in november, hebben de AOB en DSU uiteraard al samen getraind. We hebben dit samen voorbereid en besproken; nog meer gezamenlijke oefeningen zullen volgen
Samen de huidige uitdagingen aangaan
“Ook de informele uitwisselingen verlopen altijd in de beste omstandigheden”, nog volgens R. M. . “Zo zal onze vraag om het trainingscentrum van DSU te gebruiken bijvoorbeeld, positief beantwoord worden en dat maakt ons leven makkelijker. Tijdens de aanslagen werden deze persoonlijke uitwisselingen versterkt en de banden zijn sterk gebleven. Er heerst collegialiteit en vertrouwen tussen de twee eenheden. De huidige uitdagingen waarvoor DSU staat, onder andere in de nasleep van SKY ECC, zorgen ervoor dat hun tussenkomst vaak gevraagd wordt. Ze beseffen dat de BBT’s, en dus ook de AOB, ondertussen professioneler zijn geworden op vlak van opleiding, uitrusting, materiaal enz. We zijn een partner op wie DSU kan rekenen. Als de gelegenheid zich voordoet, moeten we niet twijfelen, maar de kans om samen te werken grijpen.”