Van Arno tot Zelensky: dit was 2022 in beeld

Roaring twenties?

Dat 2022 een memorabel jaar zou worden, vermoedden we op voorhand al wel. We zaten tenslotte sinds 2020 thuis opgesloten en eindelijk zou het gaan gebeuren: het Covid Safe Ticket werd opgeborgen, nog snel even een vierde prik in de arm en we waren klaar om aan die roaring twenties te beginnen.
Alleen werd ons, nog voor we er goed en wel aan konden beginnen, een stok in de wielen gestoken. Ditmaal geen zoveelste covidgolf, maar wel het Russische leger van Vladimir Poetin dat plots aan de drempel van Europa stond. Met de start van wat deze nieuwe tsaar de ‘speciale militaire operatie in Oekraïne’ noemde ontketende Poetin het grootste gewapende conflict dat Europa in decennia op eigen bodem heeft gezien.
Een jarenlang gedoogbeleid tegenover zijn regime had hem de moed gegeven om over te gaan tot die volgende stap. Alleen had hij zich enorm mispakt aan de taaiheid en moed van zijn kleine tegenstander. Het Oekraïense volk rechtte de rug, verdedigde zijn vaderland met man en macht en begon stilaan aan een queeste om de bezetter terug te drijven.
Ondanks de dreigende taal vanuit het Kremlin werd er dichter bij huis weer als vanouds gedanst op de zomerfestivals, lieten we weer mensen toe in onze anderhalvemeterzone en hebben we samen gehuild bij het afscheid van onze gouden generatie. De gaskraan draaiden we dicht, de deuren van het KMSKA zwaaiden weer open, het Verenigd Koninkrijk zong nog een laatste keer ‘God Save the Queen’, in Brussel waren we getuige van de zwanenzang van Arno en we keken vol trots hoe Close van Lukas Dhont de ene na de andere belangrijke filmprijs binnensleepte.
Het zijn maar een paar hoogte- en laagtepunten uit het afgelopen jaar. Dit fotomagazine is daarom een uitnodiging om samen met ons uitgebreider terug te blikken op 2022 en af te tellen naar 2023: een wit blad dat zich, zo hopen we van harte, straks vult met moois, zowel op het wereld­toneel als in uw leven.

Veel kijk- en leesplezier.

Jorne Daems, chef foto

Een boeiende les

Joël De Ceulaer, senior writer
De pandemie verdeelt de geesten. De ene wil meer voorzichtigheid, de andere meer vrijheid. De debatten blijven een boeiende les in de moraalfilosofie. Steen des aanstoots voor veel critici was het Covid Safe Ticket, een QR-code die je nodig had om pakweg uit eten te gaan. Nuttig bij het begin van de eerste vaccinaties, maar niet zo safe als gehoopt: het leidde tot meer contacten en dús – doordat gevaccineerden het virus nog doorgeven: minder, maar toch – volgens viroloog Emmanuel André tot meer besmettingen.
© Geert Vanden Wijngaert / AP

De stunt van Stromae - Sasha Van der Speeten, muziekjournalist:
De adem van menig kijker van het avondnieuws op het Franse TF1 stokte toen Stromae op 9 januari plots mid interview zijn nieuwe single ‘L’enfer’ begon te zingen. “Je praat vaak over eenzaamheid”, zo begon nieuwsanker Anne-Claire Coudray. “Helpt muziek je je daarvan te bevrijden?” De Belgische popkeizer aarzelde een moment en zong: “J’suis pas tout seul à être tout seul / ça fait déjà d’moins dans la tête”. In een jaar waarin geestelijke gezondheidszorg de pop­muziek domineerde, stak Stromae het vuur aan de lont. Een briljante stunt, zonder meer.
© TF1

Tandeloze Joe - Roel Wauters, chef nieuws
Een jaar na de bestorming van het Capitool spreekt Joe Biden de bevolking toe. Tandeloos, zo lijkt het. Het beeld van een oudere man blijft de ­Amerikaanse president achtervolgen. Biden valt met de fiets, Biden struikelt over zijn woorden, Biden verdwaalt op het podium. Hij scoorde nochtans inhoudelijk, zoals met zijn ambitieuze klimaatplan. Bovendien bewijzen de tussentijdse verkiezingen dat hij nog altijd kans maakt om zichzelf op te volgen. Tenminste als Donald Trump zijn tegenstander is, zo voorspellen de laatste peilingen.
© Jim Watson / AFP

La Palma in zak en as - Korneel Timperman, eindredacteur
Na 85 dagen en 18 uur is de vulkaanketen Cumbre Vieja op het Canarische eiland La Palma eindelijk uitgehoest. Lavastromen hebben ­wegen, bananenplantages en meer dan drieduizend gebouwen vernield. De schade loopt op tot ruim 900 miljoen euro. Giftige dampen verhinderen lang de terugkeer van gevluchte bewoners, prefabhuizen bieden intussen soelaas in de zwaarst getroffen dorpen. Opmerkelijk: na de uitbarsting, de grootste sinds 1500, is het eiland met zo’n zeventig voetbalvelden aangegroeid.
© Marcos del Mazo / Getty Images

Die dag op het werk - Jean-Paul Mulders, columnist
Joe Davis was aan het werk in Rutland Water Nature Reserve in het Engelse Oakham, toen zijn oog op iets raars viel dat uit het slijk stak. “We groeven voort en opeens zagen we een enorm kaakbeen. Ik belde naar de gemeente en stamelde: ‘Ik denk dat we een dino hebben gevonden.’” Het roofdier van 10 meter lang bleek de grootste en meest complete ichthyosaurus (Grieks voor ‘vishagedis’) die ooit in Groot-Brittannië is aangetroffen. Tegenwoordig ligt Oakham 50 kilometer van de kust, maar 200 miljoen jaar geleden reikte de oceaan tot daar. “Mijn vrienden dachten dat ik de draak met hen stak toen ik vertelde dat ik een reusachtig zeereptiel op mijn werk had gevonden.”
© Anglian Water via Reuters

Samen op de moto - Michiel Thijs, eindredacteur
Het is niet het soort manoeuvre dat u snel in het VRT-magazine Kijk uit zult zien, de stunt die de Indo-Tibetan Border Patrol (ITBP) hier uitvoert. De leden van de Indiase patrouille blijken, behalve in het bewaken van grenzen, bijzonder behendig in acrobatie op twee wielen. Deze foto werd genomen in hoofdstad New Delhi, op de parade van Republic Day, de feestdag die India elk jaar op 26 januari viert. Wij zagen op onze nationale feestdag politie noch leger beter doen.
© Reuters

Lonesome Zorro

Stephan Vanfleteren, fotograaf
In de kortste maand van het jaar ­begint Arno aan zijn laatste reeks optredens. Een boosaardige ziekte heeft de Lonesome Zorro al serieus te pakken, maar er zit nog genoeg Vivre in zijn lichaam om het podium in ‘zijn’ Brussel en Oostende te trotseren. De stem is breekbaar, het lichaam broos, maar zijn wilskracht ongezien. Arno wil sterven in het harnas. Het is tegelijk een zwanenzang en een zegetocht waar ridder en publiek elkaar de laatste keer intens omarmen. Twee maanden en nog een miraculeus verrassings­album Opex later laat het lichaam van le plus beau hem definitief in de steek. Maar Arno gaat nooit dood, ook al sterft hij. Hij zit in elk van ons.
© Stephan Vanfleteren

Zei je iets, schat? - Lotte Beckers, journalist
Herinnert u zich nog hoe we over dit soort taferelen spraken als ‘het nieuwe normaal’? En vindt u ook dat het inmiddels als een eeuwigheid geleden aanvoelt, dat gedoe met bubbels, anderhalve meters en plexischermen? Zeker, het coronavirus is niet weg. Af en toe verdwijnt een vriend of een collega voor een weekje, trouw aan de wetten van de quarantaine, en ook de ziekenhuizen voelen het nog. Maar gek toch, dat na twee jaar pandemie het leven weer voortraast alsof er nooit iets gebeurd is en we bijna met verbazing naar deze foto van een restaurant in Kyoto kijken.
© Philip Fong / AFP

Gevallen engel - Christel Geelen, artdirector De Morgen Magazine
De Russische Kamila Valijeva, 15 jaar en bijgenaamd ‘Miss Perfect’, werd de spilfiguur in hét drama van de Winterspelen in Peking. De gedoodverfde olympische winnares van de vrije kür was eind december al betrapt op doping, maar dat nieuws werd door Rusland achtergehouden. Toen het toch uitkwam, diste ze een (ingefluisterd?) verhaal op over een pilletje van haar opa dat ze per ongeluk geslikt had. Ze mocht toch meedoen, stuntelde, struikelde, viel. Viel wéér. Doping­zondaar of slachtoffer van een gruwelijk systeem? Alleszins, nog altijd hangt haar een schorsing boven het hoofd.
© Kirill Kudryavtsev / AFP

Tafeltje, strek je - Jeroen Duvillier, eindredacteur
Hoeveel tafels kent u die een eigen Wikipediapagina hebben? Lachen, gieren, brullen was het op sociale media begin februari met dit haast fallische tafereel. Wilde de mannetjesputter, links in beeld, even zijn spierballen laten rollen? Was het oldskool angst om covid op te lopen? Onderhandelingsexperts buitelden over elkaar heen, maar ik herinner me, naïeve halvezool die ik ben, dat ik al mijn eieren toen nog in het mandje van de man rechts in beeld legde. Maar de knoop was al lang doorgehakt. De hoop geknakt.
© AFP

Altijd voorop - Ans Boersma, journalist
Sinds Rusland Oekraïne op 24 februari binnenviel, domineert Oekraïens ­president Volodymyr Zelensky het internationale nieuws. De politicus, die recht in zijn schoenen bleef staan ­terwijl zijn land onder vuur kwam te liggen, werd al snel een publiekslieveling, want wie houdt niet van de underdog? ­Zelensky zette vastberaden koers. Altijd in zijn legergroene shirt, altijd vechtlustig, altijd ­charismatisch, altijd voorop. Het komt allemaal samen in deze foto, die ook een stukje alledaagsheid toont tijdens een buitengewone strijd. Ook aan het front eet men appels.
© EPA

Het verdriet van Marioepol

Het verdriet van Marioepol - Remy Amkreutz, hoofdredacteur:
Het is een beeld dat nog altijd nazindert, ruim negen maanden later. Je ziet het onmenselijke lijden, een direct gevolg van de waanzinnige oorlog tussen Rusland en Oekraïne, toen net begonnen. Het verdriet van Marioepol heeft, net als dat van Bachmoet, Boetsja, Borodjanka en al die andere plaatsen die vandaag helaas in alle Belgische huis­kamers gekend zijn, veel gezichten. Zoals dat van deze hoogzwangere, gewonde vrouw. Zij verloor haar kindje na artillerievuur. Zelf zou ze amper een halfuur later komen te overlijden.
© Evgeniy Maloletka / AP

© Roman Pilipey / EPA

© Oleksandr Ratushniakepa / EPA

Op de vlucht - Tommy Thijs, journalist
Na de inval van Oekraïne sloegen miljoenen mensen op de vlucht, vaak met niet meer dan een rugzak of trolley met wat reservekledij, soms ook met hun geliefde huisdier. Vrouwen namen afscheid van hun mannen, kinderen van hun vaders, ouders van hun zonen: zij moesten blijven om het vaderland te verdedigen. Maar zelfs op de vlucht waren de Oekraïners niet veilig: in Irpin, een voorstad van Kiev, stierven op 6 maart een vrouw en haar twee kinderen toen ze getroffen werden door een Russische mortier.
© Gleb Garanich / Reuters

Gecanceld - Jan Debackere, chef cultuur en nieuws
Is dit niet wat velen van ons stilletjes hopen? Niet dat Vladimir Poetin echt een kopje kleiner hoeft gemaakt te worden, maar wel dat we hem veilig in een doos kunnen stoppen. Achter tien sloten en evenveel grendels, ver weg in de diepste kelder, zodat hij er zeker niet meer uit kan en niet nog meer onheil kan veroorzaken. Eén klein jaar oorlog in Oekraïne is al meer dan genoeg; het mag nu wel stoppen. Het Grévin wassenbeelden­museum in Parijs gaf alvast het goede voorbeeld.
© Julien De Rosa / AFP

Stof en steen - Jorn Lelong, journalist
‘Het ongebreidelde idealisme van de jeugd’: dat was het thema van de Louis Vuitton-collectie die tussen de standbeelden in het Parijse Musée d’Orsay werd voorgesteld. De modeweek ging er door alsof er niets aan de hand was, ook al had 2.500 kilometer verderop, in het felbelegerde Odessa, het jeugdige idealisme plaats­gemaakt voor bitter realisme. Inwoners bedekten er het standbeeld van de hertog van Richelieu met 1.200 zandzakjes. Wellicht geen tenue die de Louis Vuitton-collectie zou halen, wel een dappere poging om het erfgoed te vrijwaren van ­Russische vernietiging.
© Julien De Rosa / AFP, Alexandros Avramidis / Reuters

Wanneer vliegt de vredesduif? - Pieter Gordts, journalist
Wat ze er exact mee bedoelen, is niet zeker. Feit is dat ongeveer elke Russische tank die in februari Oekraïne binnenrijdt de letter ‘Z’ draagt. De letter wordt al snel het symbool voor diegenen die zich met Rusland identificeren. Hier prijkt ze op een affiche in Sint-Petersburg, boven de boodschap ‘We laten de onzen niet vallen’. Een boodschap in schril contrast met de duiven – internationaal het teken voor vrede – in de voorgrond. Alhoewel. Met een beetje verbeelding lijken de vogels de letter aan te vallen. Een beetje zoals Europa heeft moeten leren dat vrede in Oekraïne enkel bereikbaar is voor wie de wapens opneemt tegen Vladimir Poetin.
© Anatoly Maltsev / EPA

Tovertruc - Ewoud Ceulemans, cultuurjournalist
Het leek wel een tovertruc. De vloer van de Rubenszaal ging open en uit het daaronder gelegen depot kwam plots Het doopsel van Christus tevoorschijn. Acht kunstverhuizers hadden ruim een uur nodig om Rubens’ monumentale schilderij – 6,7 bij 4 meter! – op de juiste plaats te krijgen. Maar abracadabra: er hing weer kunst in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen! Zes maanden later, in september, ontwaakte ‘de schone slaapster op het Zuid’ voor het grote publiek, dat Het doopsel van Christus ruim twaalf jaar had moeten missen.
© Bob Van Mol

Boxing Academy Awards - Bart Hikspoors, chef eindredactie
Toegegeven, het gevecht van het jaar is dit niet, maar de mep die Will Smith tijdens de Oscar­uitreiking in maart uitdeelde aan comedian Chris Rock mocht er in de categorie ‘Beste Nieuwswaardige Handgemeen’ ook zijn. Rock, die een grapje had gemaakt over mevrouw Smith waar meneer Smith niet mee kon lachen, kreeg een vlakke hand in zijn gezicht en mag blij zijn dat Smith, meneer dus, de skills die hij opdeed voor de film Ali (Oscarnominatie voor Beste Acteur in 2002!) vergeten was.
© Brian Snyder / Reuters

De doden van Boetsja

Joanie de Rijke, journalist
De oorlog in Oekraïne is als een boek vol inktzwarte bladzijden. Een van de allerdonkerste is het bloedbad in Boetsja, de door groene wouden omgeven voorstad van Kiev. Nadat de Russische troepen zich er eind maart terugtrokken, kwamen de verhalen van gruwelijke oorlogsmisdaden in een angstwekkend gestaag tempo boven. Boetsja was niet platgebombardeerd, maar de beelden van tientallen burgers die op straat waren geëxecuteerd, gingen de wereld rond. In totaal vielen er 419 doden. Een aantal mensen is nog steeds vermist, in de bossen vinden ze nog altijd lichamen. Op het kerkhof staan tientallen graven met houten kruisen, zonder naam, van mensen die nog niet geïdentificeerd zijn. De inwoners leggen er elke dag bloemen en snoepjes neer.
© The New York Times

Zinloos - Martijn Lauwens, eindredacteur
De kleurige bloemen steken fel af tegen het sombere naaldbos, dat even kil als dreigend oogt en geen ander leven tolereert. Het zou een prima metafoor kunnen zijn: kleine levens tegenover een immense agressor. Maar wat hebben deze doden in Irpin aan zulke bespiegelingen? Zij stierven tijdens de eerste weken van de oorlog, toen Poetin nog dacht dat zijn troepen Kiev wel even zouden binnenwandelen. Dat bleek niet het geval, maar toen de Russen zich terugtrokken, waren de doden nog altijd dood.
© Sergei Supinsky / AFP

Van oost naar west - As Snoeys, digitaal samensteller
Een dunne matras op een rubberen matje, wat kussens en twee dekens. Zo ziet de nieuwe slaapplek van de 21-jarige Igor en zijn 19-jarige vriendin Nastia eruit in een opvangcentrum in de westelijke Oekraïense stad Lviv. Het jonge koppel komt uit de oostelijke stad Kramatorsk in de Donbas die sinds de inval in Oekraïne regelmatig een doelwit is. Net als miljoenen landgenoten lieten ze er, behalve wat kleren, hun hebben en houden achter, op zoek naar veiligheid.
© The New York Times

Bloedrood - Dries Vermeulen, journalist en podcasthost
Het lijkt letterlijk een bloedbad. Vladimir Solovjov, Russisch propagandist en maatje van Vladimir Poetin, zag zijn villa aan het Comomeer door Italiaanse activisten met verf besmeurd. Aan de toegangspoort een boodschap in rode letters: ‘killer’ en ‘no war’. Hij kon het zelf niet meer schoonschrobben: Solovjovs vakantieverblijf was al door de Italiaanse overheid in beslag genomen, in het kader van de EU-sancties tegen Poetins rijke vrienden. Enkele dagen eerder gingen beelden de wereld rond van het bloedbad dat de Russen in Boetsja hadden aangericht. Echt bloed, echt leed, dat met geen propaganda meer valt weg te wissen.
© Flavio Lo Scalzo / Reuters

Yes he Cannes

Lieven Trio, filmjournalist
Als in een schilderij van Rubens gidst het licht je blik automatisch naar de held van dit beeld: Lukas Dhont. De jonge Belgische regisseur is zichtbaar overdonderd door het vurige applaus na de wereldpremière van zijn tweede film Close in Cannes. Hij die in zijn tienerjaren alle intimiteit wegduwde, wordt vandaag omringd en omarmd door een massa geliefden en bewonderaars. In deze zee van donkere smokings springt niet alleen het rode velours van Dhonts Gucci-pak eruit, maar ook het fel purperen kleed van zijn moeder, die zo cruciaal was voor zijn artistieke en persoonlijke ontbolstering.
© Thomas Nolf

Zelensky en vrienden - Jasmine Baert, fotoredacteur
Nooit eerder was een oorlog zo gemediatiseerd als die tussen Rusland en Oekraïne. De sociale media liepen over van de (des)informatie en beroemdheden struikelden over elkaar heen om Zelensky een hart onder de riem te steken. De dag na de Russische invasie reisde acteur Sean Penn naar Oekraïne om een documentaire over de oorlog te maken en de president, vroeger zelf acteur en comedian, bij wijze van steun een van zijn Oscarbeeldjes te schenken. Angelina Jolie ging in Lviv met oorlogsslachtoffers spreken, Bono van U2 speelde een freedom concert in een metrostation van Kiev. De bezoekjes straalden af op Zelensky, de komiek die president werd, de president die verzetsheld werd.
© RV

West-Vlaanderen onder hoogspanning - Douglas De Coninck, journalist
“Dat is wat de oudere mensen in de streek de hele tijd zeggen”, zuchtte Franky. “Ge kunt nog zo veel goede argumenten hebben, maar wij gaan dat niet kunnen tegenhouden, nooit vanzelevens. Het was zo met de A17, het zal ook zo zijn met Ventilus.” Franky Snaet uit ­Lichtervelde is 46 jaar oud, hoeder van tweeduizend mestvarkens en teler van aardappelen, prei en bloemkolen. ­Nagenoeg alle tegen de hoogspanningslijn gekante borden langs de E403, zoals de A17 tegenwoordig heet, zijn door hem geplaatst.
© Franky Verdickt

Poten van tafel - Marjolijn Vanslembrouck, chef De Morgen Magazine
Een pupcake van rund of zalm of liever een puppuccino gemaakt van ossenstaart- of kippenbouillon? Of kom, waarom niet allebei? In Happy Bark Day, het eerste hondenrestaurant van Dubai, is de hond baas. De pastelkleurige taartjes die uitbaatster Hyunsuk Ku serveert zien er misschien mierzoet uit, maar ze houdt wel degelijk rekening met voedingswaarden én met de lijn van uw trouwe viervoeter. Wel nog even werken op die tafelmanieren: poten van tafel! Niet spelen met eten! Niet! Smakken!
© Karim Sahib / AFP

Dansen als de Zonnekoning - Michiel Martin, journalist
De beloofde roaring twenties zijn voorlopig een fata morgana, maar wie op zoek is naar verlichting, kan gelukkig altijd in de 18de eeuw terecht. In het Kasteel van Versailles wanen de bezoekers van de jaarlijkse Fêtes Galantes zich op het huwelijk van Marie Antoinette en Louis XVI. Met pruiken, korsetten en kniebroeken flaneren ze als zonnekoningen door de befaamde Spiegelzaal, waar honderd jaar geleden nog een belangrijk verdrag werd getekend. Nu vinden er – voor 500 euro per ticket – protserige verkleedfeestjes plaats.
© Ludovic Marin / AFP

© AP

Amber x Johnny - Ann Van den Broek, journalist
Je komt iemand tegen, je raakt aan de praat, je wordt geraakt. Door een blik, een tic, een aarzeling, een zacht accent. Je voelt een vlindertje fladderen, ziet de fonkeling in jouw ogen weerspiegeld in die van de ander en drie tellen later is die ene vlinder plots een zwerm. Soms is dit het begin van een prachtige droom, soms versplintert hij nog voor hij goed en wel begon. Heel soms blijk je de hoofdrol te pakken hebben in je grootste nachtmerrie. En dan kan je alleen maar denken: ook hieruit leer ik weer, uiteindelijk komt alles altijd weer goed. Anders, maar goed. En dan heb je de absolute horrorshow waar Amber Heard en Johnny Depp zichzelf en elkaar in hebben gestort en weet je: nee. Dit niet. Hier wordt niemand beter van. Nooit.
© Craig Hudson / AP

Afstudeerfeest

Ann De Boeck, politiek journalist
Afstudeerfoto’s zijn doorgaans een fijne herinnering aan een mijlpaal in je leven. Voor deze studenten uit het Oekraïense Tsjernihiv is dat een tikkeltje anders. De fotograaf in kwestie spoorde hen op via sociale media en slaagde erin om hen in de ruïnes van hun oude school samen te brengen. Velen hadden elkaar sinds de start van de oorlog niet meer gezien. Het is mooi om te zien hoe deze jongeren trots en zelfbewust naar de toekomst kijken.
© Instagram/@Senykstas via Reuters

Boerse boosheid - Jeroen Van Horenbeek, politiek journalist
Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) versus de boze boeren. Ook in het nieuwe jaar zal de strijd voortgaan. Hard tegen onzacht – dat begrijpen we – maar wel graag met wederzijds respect. Voor een ­minister die doet wat al decennia wordt uitgesteld: het stikstofprobleem ­aanpakken. En voor de landbouwers die al decennia vechten tegen krimpende winstmarges en ­desinteresse voor hun prachtberoep.
© Kristof Van Accom

Terug naar Normandië - Yannick Verberckmoes, journalist
Het is wat om als 99-jarige Normandië-­veteraan op je jeugd terug te blikken. Ik sprak ooit een Britse veteraan, net als deze Joe Cattini, en hij zei me dat D-Day voor hem eigenlijk niet zo lang geleden leek. Zeker geen 78 jaar. Over een Belgische veteraan die in Normandië vocht, schreef ik dit jaar een boek. Victor Hannes heeft 75 jaar gezwegen. De trauma’s van toen zijn voor hem nog altijd vers. Maar hij deed het voor jongens die nooit negentigers zijn geworden. Voor altijd blijven ze negentien. Voor altijd twintig.
© Kiran Ridley / Getty Images

Moederliefde in de schuilkelder - Eline Bergmans, journalist
Het is zomer in Lviv, maar deze mama wandelt niet in de buitenlucht met haar baby’tje. Ze wacht in een schuilkelder tot het bomalarm voorbij is. Hoewel de frontlijn aan de andere kant van het land ligt, is de oorlog ook in de meest westelijke stad van Oekraïne niet meer ver weg. Nadat er in maart 35 mensen stierven bij een bombardement, brengen inwoners lange zomerdagen door in donkere schuilkelders, waar alleen een geel deken herinnert aan de opkomende zon.
© Photonews

De eeuwige zomer van Caroline Pauwels - Danny Ilegems, journalist
Deze foto werd genomen op de laatste verjaardag van Caroline Pauwels, haar 58ste. 23 juni. We hadden anderhalf uur gepraat over de tentoonstelling die ze had samengesteld in Schönfeld Gallery in Brussel, met overwegend vrolijk werk van onbekende vrouwelijke kunstenaars. Summertime, When the Living Is Easy was de titel van de expo, naar het liedje van George Gershwin. Ze hoestte doorlopend, af en toe hapte ze letterlijk naar adem. Ze moest even gaan liggen in de oude Eames Lounge Chair bij haar kunstboekenrek. “De kanker is uitgezaaid en zit nu ook op mijn longen”, zei ze. Dat zinnetje liet ze achteraf uit het interview schrappen. “Veel te dramatisch”, schreef ze in een sms. “Het kaapt alle aandacht weg van de kunstenaars die al hun hele leven over het hoofd worden gezien.” ‘One of these mornings, you’re gonna rise up singing / You gonna spread your wings and take to the sky’, zo gaat Gershwins liedje verder. Aldus geschiedde. Op 5 augustus 2022 verwisselde Caroline Pauwels de tijdelijke zomer voor de eeuwige.
© Tim Dirven

Onderwaterheldin - Koen Dehairs, eindredacteur
En de prijs voor mooiste heldendaad gaat dit jaar naar... Vreemd beeld op het WK zwemmen in Boedapest, afgelopen zomer. Akelig en sereen tegelijk. De Amerikaanse synchroonzwemster Anita Alvarez verliest na haar oefening het bewustzijn en zakt naar de bodem van het bad. Coach Andrea Fuentes ziet meteen het gevaar en duikt haar poulain achterna. “Toen ik de beelden voor het eerst zag, was ik geschokt”, reageerde Alvarez achteraf. “Maar het is speciaal om mezelf in het water te zien, zo vredig, zo stil, en om Andrea mij te zien redden. Ze lijkt wel een superheld.”
© Oli Scarff / AFP

De maestro ment de massa - Gunter Van Assche, muziekjournalist
“Begrijp jij die mensen, die op feesten de overwinning vieren van het leven op de dood?”, vroeg de Wippelgemse wijsgeer Luc De Vos zich ooit vertwijfeld af. Sinds Werchter Boutique snappen we die zegedronken luitjes wel zeker. De triomfantelijke comeback van Stromae vormde niet alleen een onbetwist hoogtepunt van dit festivalseizoen, maar was ook een formidabele viering van het leven op dodelijke depressie. Zelfs zijn donkerste deun bracht hij met een opgestoken middelvinger naar le chien noir. En met de andere vingers in de neus speelde hij dan weer de headliner – Gorillaz, nota bene – naar huis. Zagen we een laserscherp spektakel vol visuele hoogstandjes? Absoluut. Zagen we een ongenaakbare superster die zelfs de dreiging van de dood dansbaar wist te maken? Hell yeah.
© Pieter-Jan Vanstockstraeten / Photonews

Land of the Fear - Sara Vandekerckhove, chef nieuws en chef onderzoek
In juni ging de rechtsspraak Roe v. Wade op de schop, waardoor abortus in de Verenigde Staten niet ­langer als een federaal recht wordt bestempeld. Natuurlijk, we wisten wel dat hardnekkige ­conservatieven al jaren het recht op abortus bestrijden. Of dat er fanatiekelingen voor klinieken kamperen met foto’s van ­ongeboren foetussen. Maar dat vrouwen en meisjes in een resem staten nu daadwerkelijk niet meer over hun lichaam mogen beslissen, dat was en blijft schrikken.
© Nathan Howard/AFP

Hoe tem je een draak?

Sam Feys, adjunct-hoofdredacteur
Draken zijn mythische wezens. Het zijn indrukwekkende beesten die alles op hun pad kunnen verwoesten. En ze zijn vooral gevaarlijk, zo heb ik van House of the Dragon geleerd, als je ze niet onder controle kunt houden. Deze brandweerman in Pontevedra, Galicië, moet zich net zo gevoeld hebben: klein en machteloos, vechtend tegen een angstaanjagend beest waarvan je niet weet hoe groot het eigenlijk kan worden. In heel Europa is afgelopen zomer uiteindelijk een gebied zo groot als een vierde van België door vlammen geteisterd. En mensen wachten bang af wat deze zomer zal brengen. Het gevaar van een ontembare draak: een waarschuwing die we niet kunnen negeren.
© ANP / EPA

Vijfsterrenmenu - Kevin Lau, journalist
Het had zomaar een holsteinbiefstuk kunnen zijn, doordrongen van gemarmerd vet dat vleeseters al na slechts één hap door de knieën doet gaan. Maar wat we echt zien, is een groep van vijf sterrenstelsels, verwikkeld in een ontzagwekkende zwaartekrachtdans. Het was een van de allereerste kleuren­beelden van NASA’s James Webb Space Telescope. De supertelescoop gunde ons dit jaar de diepste blik ooit op het heelal en doet ons sindsdien weer dromen van een ver, ver daarbuiten.
© AFP

Niet heiliger dan de paus - Tine Peeters, politiek journalist
Een wat ­grappige foto over een gruwelijk en vaak vergeten stuk geschiedenis. Paus Franciscus kust de hand van een Inuitleider in West-Canada omdat hij zijn spijt wil betuigen voor alle leed dat de Katholieke Kerk duizenden kinderen in de ­fameuze residential schools berokkende. In die koloniale kostscholen werden meer dan 150.000 inheemse kinderen ‘heropgevoed’. Ze moesten er hun taal en cultuur vergeten en werden het slachtoffer van mishandeling en misbruik. Velen stierven er.
© AFP

© Mads Claus Rasmussen / Ritzau Scanpix / AFP

Vingegaardmania - Frank Van Laeken, sportjournalist
Danish ­dynamite’ is sinds de jaren 80 de bijnaam van de Deense nationale voetbalploeg. Nu mag ook wielrenner Jonas Vingegaard zo omschreven worden. Hij werd deze zomer de tweede Deen in de geschiedenis die de Tour won, 26 jaar na de eindzege-met-flinke-­dopinggeur van Bjarne Riis. Vingegaard werd pas een halfjaar na Riis’ gele triomf geboren. Tot zijn 22ste werkte hij in de vismijn, vier jaar later reed hij gedoodverfd favoriet Tadej Pogacar in de vernieling in de Alpen en werd hij achteraf feestelijk onthaald in Kopenhagen. Danish dynamite!
© Mads Claus Rasmussen / Ritzau Scanpix / AFP

© Fabrice Coffrini / AFP

Doekje voor het bloeden - Dieter De Cleene, journalist
Nee, dit is niet het werk van ‘inpakkunstenaar’ Christo. Witte doeken moeten het verder afsmelten van de Rhônegletsjer in de Zwitserse Alpen tegengaan. Ze zouden de snelheid waarmee het ijs verdwijnt kunnen halveren. Eveneens onder het motto ‘alle beetjes helpen’ scheppen twee mannen nabij Lissabon een zwembad leeg om een oprukkende bosbrand te bestrijden.
© ANP / EPA

Stoflong van de wereld - Barbara Debusschere, wetenschapsjournalist
De anders intens groene lap Amazonewoud in Apui, in de Braziliaanse deelstaat Amazonas, kleurde eind juli alle mogelijke tinten grijs en zwart door hevige bosbranden. Het magistrale Braziliaanse woud krimpt, want door de steeds drogere atmosfeer brandt het er steeds vaker. In juli dit jaar woedden er 8 procent meer branden dan in juli 2021. Wetenschappers waarschuwen voor het feit dat er veel CO2 vrijkomt bij het ongeziene aantal bosbranden in de grote wouden op aarde en dat de wereld zo ook grote CO2-sponzen verliest.
© Christian Braga / AFP

Pukkel popt weer

Katrin Swartenbroux, journalist
Eerst een warme druppel, dan een koude rilling. Wie had ooit gedacht dat we ontroerd zouden raken van baden in het zweet van een ander? Na twee jaar doodse stilte en goedbedoelde alternatieven kon de festivalzomer in 2022 eindelijk weer zoals vanouds plaatsvinden. Zij aan zij, huid tegen huid, meeschreeuwend met lyrics die als hulplijnen dienen, dansend alsof ons leven en het voortbestaan van de sector ervan afhing. We mogen weer. We kunnen het nog. We zijn het niet vergeten. We gaan het nooit vergeten.
© Thomas Sweertvaegher

© Pieter-Jan Vanstockstraeten

© Joel Hoylaerts / Photonews

© Stefaan Temmerman

© Koen Keppens

Een 38-jarige tiener - Kim Van de Perre, adjunct-hoofdredacteur
Corona leerde dat geen festivalzomer verzekerd is. Bovendien zijn er nog maar weinig ­plekken waar je je als 38-jarige als een tiener kan gedragen. Dus besloot ik dit jaar in Kiewit ALLES. ERUIT. TE. HALEN. WAT. ERIN. ZAT. Blijkt dat het gestel van een tiener toch iets beter bestand is tegen katers, nachtelijke dansmarathons en halfzachte crowdsurf­pogingen. Gevolg: veel middagdutjes in de tent en veel gemiste optredens. Dat ‘Bitterzoet’ van Eefje de Visser live zo mogelijk nog magistraler klinkt dan op plaat, heb ik helaas op de radio moeten horen. Net als Merol die met haar ‘Hou je bek en bef me’ eigenhandig de orgasmekloof leek te dichten. Volgend jaar beter. Of vooral: een beetje minder.
© Koen Keppens

Alchemie voor de ziel - Jasper Van Loy, cultuurjournalist
“De reden waarom ik hier sta, is omdat ik wist dat jullie terugzien mij hierdoor zou kunnen slepen”, zei Max Colombie van Oscar and the Wolf tegen zijn publiek op Pukkelpop. Twee maanden ervoor had de zanger enkele concerten geannuleerd om aan zijn gezondheid te werken, maar voor eigen volk slaagde hij erin om het lood in zijn hoofd tot glanzend goud om te smeden. Na een uur lang dansen tegen het donker had Colombie meer sterren in zijn ogen dan de kranten hem ooit hadden kunnen geven.
© Joel Hoylaerts / Photonews

De warmste zomer - Cathy Galle, journalist
Op momenten dat het buiten koud en kil is, we met dekentjes in de zetel liggen en snakken naar wat warmte, kunnen we het ons nog nauwelijks voorstellen hoe het is om het te warm te hebben. Maar dat hadden we het afgelopen zomer wel degelijk. Zo warm dat de kleren aan onze lijven plakten van het zweet. De zomer van 2022 gaat de annalen in als de warmste ooit in Europa. Het was puffen, zweten en vooral, verkoeling zoeken. Plonsbadjes en waterspelletjes waren ideaal. Althans voor de gelukkigen onder een bepaalde leeftijd.
© Tim Dirven

© Emilio Morenatti / AP

© Emilio Morenatti / AP

Steeds minder meer - Kelly Van Droogenbroeck, ­politiek journalist
In augustus was het zo billen-­plakken-aan-elkaar-heet, zo permanente-­zweetsnor-heet, zo hele-­waterreservoirs-verdwijnen-heet dat de aanhoudende droogte er in het Catalaanse Vilanova de Sau voor zorgde dat de Sant-Romà-kerk, waarvan sinds de aanleg van een dam zestig jaar geleden alleen nog maar de klokkentoren zichtbaar was, onverwacht volledig boven water kwam. Een misviering zal er zo gauw niet meer plaats­vinden, maar een kanotocht langs het altaar kan plots wel.
© Manuel Medir/Getty Images

Blootleggers van de dood

Jorne Daems, chef foto
Gefronste wenkbrauwen, de blik op oneindig, niemand lijkt iets te zeggen. De helmen vertellen ons dat we in Oekraïne zijn, de bedrukte gezichten verraden dat hier iets serieus mis is. Dat vermoeden blijkt gegrond. Nadat deze foto werd genomen, zouden de mannen in de blauwe pakken in dit bos in Izjoem het grootste massagraf uit de Oekraïne-oorlog onthullen.
© Nicole Tung / The New York Times

© Ben Stansall/AP

© Peter Nicholls/Reuters

© Marco Bertorello/AFP

Laatste reis voor de ‘ma’am’ - Maarten Rabaey, journalist
Met de dood van koningin Elizabeth II op 8 september verloor het Verenigd Koninkrijk haar moederfiguur, de langstzittende Britse monarch ooit. In Londen schoven tienduizenden mensen mijlenver en urenlang aan om haar kist een laatste groet te brengen. Onder de waakzame blik van haar onafscheidelijke corgi’s bracht haar staatsbegrafenis honderdduizenden fans op de been en miljoenen tv-kijkers voor de buis. Haar zoon en opvolger, koning Charles III, wacht de moeilijke taak om de monarchie bijeen te houden. In het Huis van Windsor ­vertrok Harry naar de VS en verzonk Andrew in een schandaal. ‘QE2’ verloor alleszins nooit haar gevoel voor humor, met wat hulp van Paddington Bear en James Bond.
© Toby Melville/Reuters

King Roger - Hans Vandeweghe, sportjournalist
Dit is een van de beklijvendste sportbeelden ooit en er wordt niet eens gesport. Je ziet Roger Federer (links) die klaar is met zijn fenomenale tenniscarrière. Zijn laatste wedstrijd was een dubbel en die heeft hij verloren aan de zijde van zijn aartsrivaal Rafael Nadal. Emoties zijn de Swiss Maestro nooit vreemd geweest, maar als ook terugslagrobot Nadal het niet droog houdt, vraag je je af of die twee elkaar ooit hebben gehaat. Neen dus, en dat hoeft ook niet. ­Vrienden voor het leven, mooi is dat.
© Kin Cheung / AP

Queen Serena - Eva Keustermans, eindredacteur
Ook voor Serena Williams, volgens velen de grootste aller tijden, zit het tennissen erop na ­23 grandslam­titels en 319 weken aan het hoofd van de WTA-ranking. Op 3 september mepte ze tijdens de US Open haar laatste tennisbal over het net. Een dikke week later waren de tranen gedroogd en paradeerde ze in deze zilverkleurige Balenciaga-outfit door New York, tijdens het modefeest voor Vogues 130ste verjaardag. De carrière is dan wel voorbij, de uitstraling van een nummer 1 blijft voor altijd.
© Nina Westervelt / The New York Times

Explosief geopolitiek spelletje - Dimitri Thijskens, economiejournalist
Op 27 september kwamen bij het Deense eiland Bornholm grote gasbellen aan de oppervlakte na een lek in de Nord Stream 1 én 2, gasleidingen die Rusland met Duitsland verbinden. 778 miljoen kubieke meter aardgas kwam in de zee terecht. Sabotage met explosieven, zo bleek half november na onderzoek door de Zweedse autoriteiten. Al snel werd naar Rusland gekeken als vermoedelijke dader, dat zo aan boetes zou ontsnappen omdat het veel minder gas leverde dan contractueel bepaald. Vanuit Rusland wezen ze dan weer naar Oekraïne, de Baltische staten en, zoals in elke goeie samenzweringstheorie, de Amerikaanse CIA. De oorlog werd zo zelfs verlegd naar de zeebodem.
© AFP

Zeg het met soep

Paul Notelteirs, journalist
Een gevatte manier om aandacht te trekken of een aanslag op het cultuurhistorisch erfgoed? In het debat over de klimaatopwarming ging de meeste aandacht dit jaar niet naar de droogte in de Hoorn van Afrika of de smeltende ijskappen, maar wel naar een nieuwe manier van actievoeren. In juli beplakten jongeren het pittoreske schilderij The Hay Wain (eerste foto uit deze reeks) met een ‘moderne’ versie van het werk en kleefden ze zich aan de muur vast. De actie kreeg overal ter wereld navolging en tientallen schilderijen werden met soep en melk besmeurd. Terwijl heethoofden waarschuwden voor het feit dat de soepgooiers zich niet sympathiek maakten, steeg de temperatuur naar recordhoogten.
© Carlos Jasso / AFP

© Photo by Handout / Last Generation / AFP

© Just Stop Oil/Handout via REUTERS

Dear, oh, dear - Bruno Struys, journalist
Liz Truss lag als kersvers Brits premier meteen onder vuur voor haar belastingverlaging voor de rijken en had wellicht gehoopt dat een audiëntie bij de koning eindelijk tot positieve aandacht zou leiden. Dat draaide eventjes anders uit. Vijftien seconden, meer had koning Charles III niet nodig om de buiging van Truss nog ongemakkelijker te maken dan ze al was. “Ben je hier weer? Dear, oh, dear”, mompelde Charles. “Anyway...” De beelden gingen viraal. Geen twee weken later stond Truss alweer bij de koning, dit keer om haar ontslag in te dienen. Wat zou Charles toen hebben gemompeld?
© Kirsty O’Connor / AP

Ruim baan, boomers - Tom Windey, chef nieuws en digitaal samensteller
“Fuck you, I won’t do what you tell me”: festivalweides brulden het lang geleden mee met Rage Against the Machine. Maar het is nu, in Iran, dat de slogan betekenis krijgt. Op deze meisjesschool in Teheran gaan de hoofddoeken af en de middelvingers omhoog, richting het portret vooraan in de klas. Op dat portret: Ruhollah Khomeini en Ali Khamenei, respectievelijk de stichter en de hoogste leider van de Islamitische Republiek Iran. Na de dood van Mahsa Amini (22) – opgepakt door de zedenpolitie omdat ze haar hidjab ‘ongepast’ droeg en daarna overleden in het politiekantoor – kan het regime het protest niet langer tot zwijgen brengen.
© SalamPix/ABACA

Hoop voor Brazilië - Geert Van der Hallen, eindredacteur
In 2019 zat hij nog in de cel voor corruptie, maar op 30 oktober werd Luis Inácio Lula da Silva (76), kortweg Lula, verkozen tot president van Brazilië. Opnieuw verkozen, want tussen 2003 en 2010 bekleedde de voormalige vakbondsman al eens het hoogste politieke ambt. Na een verkiezingsstrijd op het scherp van de snede – er vielen zelfs doden – haalde hij het nipt van zittend president Jair Bolsonaro. Kan Lula vanaf 1 januari 2023 een nieuwe wind doen waaien in het diep verdeelde, door sociale ongelijkheid, geweld en covid geteisterde land? Of stelt hij toch teleur? Dat er werk aan de winkel is, staat in ieder geval vast.
© Victor Moriyama / The New York Times

Comeback van de maand - Bart Eeckhout, hoofdcommentator
Plots was ze daar weer. Toen het Vlaams Parlement op 19 oktober de opheffing van haar parlementaire onschendbaarheid diende goed te keuren, verscheen Sihame El Kaouakibi, nog altijd volksvertegenwoordiger, zelf in het halfrond. Haar aanwezigheid lokte verbazing uit, nadat ze maandenlang ‘ziek’ wegbleef. El Kaouakibi had goed nagedacht over haar verschijning in smetteloos wit en met een cameraploeg in haar zog. Verschijnen doet ze ook af en toe op Instagram, waar ze zich als slachtoffer portretteert. En verschijnen zal ze wellicht volgend jaar ook voor de rechter moeten doen, in de zaak over de mogelijke fraude met subsidies.
© VTM nieuws

Doordouwer Donald - Pieter Dumon, cultuurjournalist
Ook na zijn verkiezingsnederlaag, de door hem geïnspireerde bestorming van het Capitool die erop volgde en de shitstorm die daarna over hem neerdaalde, blijkt voormalig Amerikaans president Donald Trump nog steeds over een meer dan forse dosis politieke ambitie te beschikken. In zijn gekende stijl en met de bijbehorende ‘Make America Great Again’-merchandising wil hij volgend jaar opnieuw een gooi naar het presidentschap doen.
© Brian Snyder/Reuters

Muur van vuur

Jan Straetmans, infograficus
Twee Oekraïeners vuren een M-46-kanon af en een enorme oranje vuurbal licht het front in Bachmoet op. Al maanden proberen de Russen tot in de ­intussen volledig kapotgeschoten stad in het oosten van Oekraïne te raken. Ze maakten sinds deze zomer slechts enkele honderden meters progressie en betaalden daar een ontzettend hoge prijs voor. Nu, ingegraven in loopgraven en soms tot aan de knieën in de modder, lijkt het dan toch niet zo makkelijk om door de Oekraïense muur van vuur te raken.
© Bulent Kilic / AFP

© Noel Celis / AFP

Dan toch niet met alle Chinezen - Wilfried Poelmans, eindredacteur
Een foto uit China met ‘witte mannetjes’, daar kijken we sinds corona niet meer van op. Openlijk protesterende Chinese burgers, dat hadden we daarentegen al een tijd niet meer gezien. Het zerocovidbeleid dat hun overheid nog altijd hanteert, blijkt dan toch echt onleefbaar geworden. Dus gaan ze met almaar meer de straat op, om meer vrijheid te eisen en zich zelfs tegen het regime af te zetten. En straffer nog: dat kondigt versoepelingen aan. Toch benieuwd hoe het de Chinese bevolking bevalt, die smaak van succesvol verzet.
© Kevin Frayer / Getty Images

Dat andere WK in Qatar - Orestes Laurent, lay-outer
Als je over een WK in Qatar leest, denk je automatisch aan het voetbalfeest bij uitstek. Aan welgevormde ballentrappers met blinkende, gespierde benen. Maar op dit WK gaat het om zevenhonderd kamelen met lange, pezige poten die op de Mzayen World Cup in het Qatarese Al Shahaniya om de titel van ‘Meest Aantrekkelijke Kameel’ strijden. Zouden die bultige zoogdieren ook ronkende namen ­hebben zoals Mbappé of Neymar? En hebben Messi en Ronaldo ook zulke eeltplekken op hun benen van al die ­venijnige trappen? Alleszins, dat de beste kameel/voetballer moge winnen!
© Anadolu Agency via Getty Images

Brug der zuchten - Samira Atillah, journalist
Tientallen asielzoekers kamperen op de brug over het kanaal die Brussel met Molenbeek verbindt, vlak bij het Klein Kasteeltje. Allemaal wachten ze om zich te kunnen registreren en hebben ze recht op onderdak, maar vanwege de opvangcrisis slapen ze onder zelfgemaakte zeilen. Aan deze krant vertelden enkele jonge Afghanen hoe moeilijk dat is: overleven zonder toilet of douche, met schurft, maar vooral zonder toekomstperspectief. Ook buurtbewoners zijn het meer dan zat. “Niet dat die mensen voor overlast zorgen. We zijn het beu dat er gewoon niets gebeurt en dat mensen op straat slapen”, klonk het. “Want hoe leg je zoiets uit aan je kinderen? Die begrijpen niet waarom mensen in tenten slapen, in de kou.”
© Tim Dirven

© Kevin Frayer / Getty Images

Bibberen om Polen - Ward Daenen, coördinator opinie
Wijsvinger aan mondhoek, hand aan kin, draai aan trouwring, armen gekruist: de wereld­leiders spraken nerveuze lichaamstaal toen ze op de G20-top in Bali het nieuws vernamen van de raketinslag in NAVO-land Polen. Was dit de Russische raket die de wereldvrede torpedeerde? Even leek het zo, maar de slotsom was dat een Oekraïense luchtafweerraket dinsdagmiddag 15 november doel miste, doorvloog naar Polen en insloeg in grensdorpje Przewodów. Een escalatie van het conflict tussen Rusland en het Westen door de oorlog in Oekraïne was afgewend, maar twee Poolse burgers, die doende waren een aanhangwagen met maïs te wegen, kwamen om.
© Noel Celis / AFP

Niet al goud wat blinkt

René van Munster, chef eindredactie Zeno en Boeken
In de Bermudadriehoek van het groene gras in Qatar zonk in de winter van 2022 het schip met de Rode Duivels. België verloor een cruciale match tegen Marokko, Eden Hazard kondigde het einde van zijn interlandcarrière aan en Roberto Martínez nam afscheid als bondscoach. De Spanjaard had zes jaar lang tot vervelens toe het belang van ‘het team’ gepredikt, maar moest toezien hoe dat team op het moment suprême voor de ogen van de wereld uit elkaar viel. Laten we dit godvergeten WK maar vlug vergeten en een knop omdraaien. Vanaf nu moet het jonger, sneller en energieker.
© Michael Steele/Getty Images

Artdirector DM magazine: Christel Geelen
Beeldselectie: Jorne Daems
Productie longread: Jan Straetmans
Eindredactie: Eva Keustermans
Aan deze fotospecial werkte mee: De redactie van De Morgen