Overgewicht vergroot kans op zwangerschapscomplicaties

Vrouwen die kampen met overgewicht of obesitas als zij zwanger worden, hebben een grotere kans op een hoge bloeddruk, diabetes en zwangerschapsvergiftiging, dan vrouwen met een gezond gewicht. Dat blijkt uit het proefschrift van verloskundige Veronique Maas, dat ze op 22 november verdedigde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Ze pleit voor een speciaal “vrouwenconsult” om vrouwen te motiveren hun leefstijl te verbeteren vóór de bevruchting en het taboe op het bespreken van een kinderwens te verminderen.

Zwangerschapscomplicaties

Het proefschrift van Maas is gebaseerd op onderzoek onder 3.684 vrouwen. Uit dit onderzoek blijkt dat gemiddeld 1 op de 5 zwangeren lijdt aan een zwangerschapscomplicatie als hoge bloeddruk, diabetes of zwangerschapsvergiftiting. ‘De link tussen overgewicht en complicaties is niet nieuw, maar het is schrikbarend om te zien dat veel mannen en vrouwen in de vruchtbare fase van hun leven een ongezonde leefstijl hebben’, aldus Maas. Slechts een klein deel van hen onderneemt actie om dit te veranderen vóór de zwangerschap of zelfs na een positieve zwangerschapstest.

Actief voorbereiden op zwangerschap

De promovendus merkt dat er een taboe heerst op stoppen met alcohol en roken en starten met foliumzuur slikken bij een kinderwens. Volgens haar zou er veel meer nadruk moeten liggen op het actief voorbereiden van een zwangerschap. Van de onderzochte vrouwen slikt slechts 60 procent foliumzuur voor de zwangerschap en hetzelfde percentage blijft alcohol drinken in de eerste paar weken van de zwangerschap. ‘Terwijl we weten dat het slikken van foliumzuur, stoppen met roken en alcohol én een gezond gewicht voorafgaand aan de zwangerschap het risico op nadelige zwangerschapsuitkomsten kan verlagen’, aldus Maas. Opvallend is dat vrouwen die blijven roken als ze zwanger zijn, een verhoogd risico hebben op een te klein kind, maar als zij stoppen met roken zodra zij zwanger zijn, vermindert dit risico. ‘Het heeft dus altijd zin om tijdens de zwangerschap te stoppen met roken’, benadrukt Maas.

Preconceptiezorg

In Nederland start de zorg voor zwangere vrouwen tussen de 8 en 10 weken zwangerschap. In deze periode is de ontwikkeling van de meest essentiële organen al vergevorderd. Acties om de kans op een gezonde zwangerschap te vergroten, moeten daarom zo vroeg mogelijk worden gestart. ‘Bij voorkeur al in de weken vóór de zwangerschap’, weet Maas. Toch wordt er weinig gebruik gemaakt van preconceptiezorg. ‘De stellen die op consult gaan, zijn zich al vaak heel bewust van een gezonde levensstijl. Anderen vinden zichzelf gezond genoeg voor preconceptiezorg. Deze vorm van zorg bereikt dus niet de mensen die het nodig hebben’, vertelt Maas. ‘Er zijn heel veel momenten in het leven van vrouwen waarop je leefstijl kunt aankaarten. Denk aan de anticonceptieperiode, hpv-vaccinatie, menstruatiepijn en overgang.’ Maas pleit voor een vrouwendokter die, als een soort jaarlijkse APK, regelmatig bezocht kan worden en waardoor ook preconceptiezorg beter bespreekbaar wordt.

Bron: Erasmus MC