In de winter kan het voorkomen dat er onvoldoende stroom wordt geproduceerd, schrijft TenneT in zijn jaarlijkse rapport over de leveringszekerheid van energie. Dan leveren zonnepanelen weinig op en kunnen langdurig windstille periodes voor problemen zorgen. We moeten dan elektriciteit importeren uit het buitenland of gebruikmaken van opslag in batterijen.
De Nederlandse kolencentrales moeten vanaf 2030 gesloten zijn. Ook in het buitenland verdwijnen de komende jaren kolen- en kerncentrales, waardoor er niet altijd genoeg stroom zal zijn om te importeren, waarschuwt TenneT. De beheerder van het hoogspanningsnet adviseert het kabinet om de situatie over de grenzen "nauwlettend te blijven volgen" en om zelf in te zetten op het aansluiten van voldoende batterijen op het stroomnet.
Als er een tekort aan elektriciteit is, betekent dat niet dat de stroom in het hele land uitvalt. Het kan ook zijn dat bedrijven en huishoudens worden gevraagd om even minder te gebruiken dan ze normaal zouden doen. In het uiterste geval kan de netbeheerder de elektriciteit bij een tekort gecontroleerd laten uitvallen in een deel van het land. Dat is nog nooit voorgekomen, benadrukt TenneT.
Eventjes minder stroom gebruiken
Tekorten kunnen vaak worden opgevangen door de vraag naar elektriciteit slimmer te sturen, denkt de netbeheerder. Fabrieken kunnen bijvoorbeeld worden aangemoedigd om hun onderhoud in de winter te plannen. Dan gebruiken ze geen elektriciteit op momenten dat het schaars is. Dat kan ook geld schelen. "Dit zijn straks de duurste momenten van het jaar", zegt operationeel directeur Maarten Abbenhuis.
Ook consumenten moeten mogelijk anders omgaan met energie. Het zou volgens Abbenhuis bijvoorbeeld goed zijn als meer mensen een thuisbatterij hadden. Zo kunnen ze op piekmomenten stroom gebruiken die ze eerder zelf hebben opgeslagen. "Als veel huishoudens zelfvoorzienend zijn of even die piek kunnen vermijden, helpt dat het systeem enorm."
In de komende jaren is er sowieso nog niets aan de hand. In het jaar 2025 is er nog geen kans op een tekort aan elektriciteit. Nu kan de volledige Nederlandse vraag naar stroom nog worden geleverd door onze gas-, kolen- en kerncentrales, die altijd beschikbaar zijn. Pas in de jaren na 2025 komt daar verandering in.
Volg ons klimaatnieuws
Vier uur per jaar een tekort
Met het huidige beleid is er in 2030 gemiddeld 4,5 uur per jaar onvoldoende stroom. Het daadwerkelijke elektriciteitstekort hangt erg af van het weer. In sommige 'weerjaren' is er nooit een tekort. Maar in een bijzonder koude en windstille winter kan het tekort oplopen tot wel twintig uur per jaar.
Ook als het aantal gascentrales in Nederland kleiner is dan verwacht, bijvoorbeeld door technische problemen, kan er meer stroomuitval plaatsvinden. In dat geval gaat TenneT uit van twaalf uur per jaar, met in een windstille winter uitschieters tot wel vijftig uur.
Meer verbindingen met het buitenland
Om daadwerkelijke tekorten te voorkomen, is het volgens de netbeheerder belangrijk om ons stroomnet beter te verbinden met het buitenland. Vooral nieuwe verbindingen met Engeland en Noorwegen kunnen helpen.
Mogelijk kan zo'n verbinding lopen via een windpark op zee, tussen Nederland en Engeland in. "We denken er al jaren over om een windpark op de Noordzee in beide landen aan te sluiten. Dat zou een hele mooie oplossing kunnen zijn", zegt Patrick van de Rijt van TenneT.
Ook is het belangrijk dat er voldoende batterijen worden aangesloten op het elektriciteitsnet. Sinds de sterke stijging van de energieprijzen ontvangen netbeheerders enorm veel aanvragen om grote accupakketten op het stroomnet aan te sluiten.
NUjij: Uitgelichte reacties