Muziek luisteren voornaamste manier om jezelf te troosten
Muziek en emoties zijn onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Als je verdrietig bent, een dierbare verliest of je onbegrepen voelt, is muziek luisteren een van de belangrijkste manieren om je getroost te voelen. Meer nog dan bijvoorbeeld steun zoeken bij anderen, ‘troosteten’ of in tranen uitbarsten. Vrijwel iedereen huilt weleens bij het luisteren naar muziek. Hoewel vrouwen vaker en intensiever huilen bij het luisteren naar muziek dan mannen, zijn de sekseverschillen die doorgaans gerapporteerd worden in huilonderzoek kleiner wanneer muziek in het spel is.
Dat blijkt uit promotieonderzoek van Waldie Hanser (Medische en Klinische Psychologie, Tilburg School of Social and Behavioral Sciences), naar de troostende eigenschappen van muziek en gedrag dat daarmee samenhangt, waaronder huilen met muziek. Dat luisteren naar muziek emoties oproept, is een reden waarom mensen zich vaak tot muziek wenden om hun stemming te verbeteren of om uiting te geven aan wat zij voelen.
Op de foto: Waldie Hanser
Troost zoeken, maar ook huilen bij muziek luisteren blijkt een zeer persoonlijke, intieme aangelegenheid. Mensen doen het veelal wanneer ze alleen zijn en wanneer ze een persoonlijk verlies ervaren. Zoals na het overlijden van een dierbare of wanneer iemand zich onbegrepen voelt. Luisteraars schrijven het troostende vermogen van muziek toe aan de muziek zelf (bijv. de melodie), de teksten (bij popmuziek) en de herinneringen die de muziek oproept. Troostliederen wekken gevoelens op van ontroering, verdriet en nostalgie, maar geven ook een gevoel van kracht en ontspanning. Muziek zorgt voor gevoelens van verbinding en kan voelen als een begripvolle vriend.
De onderzoekers vergeleken onder meer de tekstuele en muzikale eigenschappen van veelgebruikte Nederlands- en Engelstalige begrafenismuziek met andere populaire hits van dezelfde artiesten. Begrafenismuziek klinkt droeviger, is minder energiek en vaker akoestisch dan populaire muziek. Bovendien is begrafenismuziek vaker in majeur. In begrafenismuziek werden ook meer tweede persoonsvoornaamwoorden (je, jij, jouw) en toekomstgerichte werkwoorden gevonden. Die voornaamwoorden drukken een verbinding met iemand anders uit, terwijl de toekomstgerichte woorden deze relatie iets blijvends geven. Denk bijvoorbeeld aan "I will always love you." Het akoestische karakter van de muziek zorgt ervoor dat de nadruk op deze teksten kan worden gelegd. Mogelijk draagt dat bij aan het troostende effect en wordt deze muziek daarom vaak gekozen voor begrafenissen.
Noot voor de pers
Waldie Hanser promoveert op dinsdag 24 januari om 13.30 uur in de aula van Tilburg University. De titel van zijn proefschrift is The consoling power of music: The Role of Emotions and Musical Aspects. Promotor is prof. dr. Ad Vingerhoets, copromotor is dr. Ruth Mark.
Symposium Music & Emotion
De promotie wordt voorafgegaan door het symposium Music & Emotion van 10.00 uur tot 12.00 uur in de Blackbox, Esplanade gebouw, Tilburg University. Meer informatie en gratis registratie: https://www.tilburguniversity.edu/nl/campus/studium-generale/music-and-emotion
De promotieplechtigheid is tevens te volgen via livestream
Neem voor meer informatie of een PDF van het proefschrift contact op met Femke Trommels, persvoorlichter Tilburg University via 013-466 2685 of f.j.trommels@tilburguniversity.edu