‘Ook al zijn ze met een kleine groep, ze willen het Congres hun wil kunnen opleggen’: over de 20 Republikeinse dwarsliggers

Wat zegt het politieke spektakel van afgelopen dagen volgens u?

“Er is een gebrek aan compromisbereidheid. Het Amerikaanse politieke systeem functioneert slecht vanwege grote polarisatie. Democraten en Republieken gunnen elkaar het licht in de ogen niet – dat is bekend. Maar ook de discussie bínnen de twee partijen wordt steeds scherper gevoerd. Wat je nu ziet, is dat de Republikeinen de meerderheid hebben in het Huis van Afgevaardigden. Daar zitten twintig dissidente stemmen tussen, die ervoor konden zorgen dat de stemming om Kevin McCarthy als nieuwe voorzitter van het Huis te benoemen meermaals werd geschorst. De overige 198 zijn het grootste deel van de Republikeinen, maar die hebben niet de meerderheid (het Huis kent 435 leden, AB). Zonder steun van die twintig komen ze er niet.”

Wat is het doel van de Republikeinse dwarsliggers?

“Ze willen het Congres hun wil kunnen opleggen, ook al zijn ze met een kleine groep. Denk aan wetgeving over term limits: hoe vaak mag een Congreslid herkozen worden? En er zijn linkse programma’s waartegen ze wetgeving willen afdwingen.”

“Ook willen ze invloed: vertegenwoordigers op bepaalde prominente posities. En dan is er nog Oekraïne. De meerderheid van de Republikeinen en Democraten is voor steun aan dat land, maar deze groep is sceptischer en wil dat er meer toezicht komt op het geld voor Oekraïne. Al deze garanties willen ze van de nieuwe voorzitter. Ze noemen Kevin McCarthy te flexibel en te compromisgericht. “

Kan de rust na zo’n conflict terugkeren in de partij?

“De eenheid lijkt me lastig terug te pakken. Dit is overigens ook een probleem bij de Democraten. Waar we hier op links en rechts verschillende partijen hebben, zitten die in de VS allemaal onder één koepel. Er is geen fractiediscipline, omdat iedere politicus zijn eigen kiezers in de ogen moet kunnen kijken. Als je een teamplayer bent en zegt: ‘Ik stem wel met mijn partij mee’, kunnen je kiezers je zien als te meegaand of niet principieel genoeg. Dan ben je bij de volgende verkiezingen je baan kwijt. De tegenstellingen in de VS zijn aangescherpt de afgelopen jaren. Sociale media poken die polarisering nog op, waardoor de bereidheid om elkaar zelfs maar een beetje te steunen minder groot is.”

“We zagen eerder soortgelijke politieke discussies, maar het is niet gebruikelijk dat partijen zo’n flinterdunne meerderheid hebben in het Huis. Op het moment dat je een meerderheid van 40 zetels hebt, kun je 20 dissidenten gemakkelijk aan. Vanwege de dunne meerderheid telt elke afvallige stem. Dit zag je vorig jaar ook met plannen van Biden die met één dissidente democraat sneuvelden in de Senaat.”

Is er kans op een afsplitsing binnen de Republikeinse partij als dit zo doorgaat?

“Dat kán gebeuren als de omstandigheden rijp zijn, maar een derde partij zie ik nog niet meteen ontstaan. Het tweepartijenstelsel is diepgeworteld in de VS. Het is lastig daar structureel iets naast te zetten. Als je onafhankelijk bent, moet je alles zelf doen. Het is moeilijk concurreren met twee partijen die established zijn, in alle lagen van de politiek.”

Hoe schadelijk is dit politieke theater voor de democratie in de VS?

“Het is geen reclame voor politici. Je zag al met de opkomst van Trump dat hij veel ontevreden kiezers naar zich toe trok die zich door de politiek in de steek gelaten voelden. Het land kampt met serieuze problemen. Hoge energierekeningen, inflatie, de economie stagneert, er zijn grote ontslagrondes bij bedrijven. Er komen slechtere tijden aan. Wie stemde, wil dat parlementariërs oplossingen vinden voor die problemen. Niet dat ze de hele tijd met zichzelf bezig zijn. Burgers die ongeduldig wachten tot de politiek iets doet, zullen deze discussies over postjes knarsetandend gadeslaan.”

Hoe staat de Republikeinse partij er nu voor?

“Als je er rooskleurig naar kijkt: de partij was in de tijd van Obama ten dode opgeschreven. Het was de partij van de blanke man van middelbare leeftijd. Die groep is kleiner aan het worden terwijl diversiteit in de VS stijgt. Het electoraat sterft uit, was het beeld. Trump heeft de armere, werkende Amerikaan de hand gereikt. En zo die stemmen bij de Democraten weggehaald. Hij heeft de Republikeinen weer levensvatbaar gemaakt: er zit weer groei in.”

“Het pessimistische beeld is dat de partij verdeeld is tussen de conservatieven en de gematigde stemmers, en de Trump-aanhangers versus de traditionele Republikeinen. Trumps invloed neemt wel wat af, maar hij is nog steeds een belangrijke factor. De kans op verdeeldheid in de partij is groter dan voorheen. Een verdeelde partij met een kleine minderheid maakt zichzelf heel kwetsbaar.”

Durft u een politieke voorspelling te doen over de VS voor 2023?

“In november 2024 zijn er verkiezingen in de VS. Na elke verkiezingen begint onmiddellijk de campagne voor de volgende. Dit betekent dat alles wat nu gebeurt, ook gebeurt omdat politici en campagnemedewerkers al kijken naar de verkiezingen volgend jaar. Ik voorspel dat je veel gedrag gaat zien wat niet direct het gezonde verstand van 2023 bedient, maar vooral moet worden gezien in het kader van verkiezingen in 2024.”