Ιωάννης Καρασούτσας

O Ιωάννης Καρασούτσας ήταν έλληνας ποιητής και μεταφραστής, από τους αξιολογότερους εκπροσώπους της Α’ Αθηναϊκής Σχολής κι ένας από τους «ιδανικούς αυτόχειρες» της ελληνικής λογοτεχνίας. Καίτοι έγραψε σε αυστηρή καθαρεύουσα (εκτός από το ποίημα «Το Φθινόπωρον»), το πηγαίο αίσθημά του και η λυρικότητα της ποίησής του τον ξεχωρίζουν μεταξύ των ομοτέχνων του.

Γεννήθηκε στη Σμύρνη στις 9 Ιουλίου 1824, αλλά μεγάλωσε στη Σύρο, όπου ολοκλήρωσε τις δευτεροβάθμιες σπουδές του στην Ερμούπολη. Εκεί έμαθε και ξένες γλώσσες και ιδιαίτερα τη γαλλική, την οποία και δίδαξε αργότερα ως καθηγητής στο Ναύπλιο, στην Αθήνα, στη Χαλκίδα και τον Πειραιά. Όταν έπαψε να διδάσκει, αποσύρθηκε με μία ανεπαρκή σύνταξη και χωρίς άλλους πόρους. Η ζωή του έγινε δύσκολη και τα συσσωρευμένα ψυχολογικά προβλήματα, τον οδήγησαν, στις 20 Μαρτίου 1873, «εν απευκταία ώρα οδυνηράς αλλοφροσύνης» (κατά τον Άγγελο Βλάχο), να βάλει τέλος στη ζωή του.

Το ποιητικό έργο του Ιωάννη Καρασούτσα περιλαμβάνει κυρίως τις συλλογές «Η Λύρα» (1839), την οποία εξέδωσε ως μαθητής, «Μούσα θηλάζουσα« (1840), αφιερωμένη στη βασίλισσα Αμαλία, «Εωθι­νοί μελωδίαι» (1846) και «Βάρβιτος» (1860), που αποτελεί το απάνθισμα της ποιητικής του δημιουργίας.

«Πατριδολατρία, συνδυασμένη συχνά με αρχαιολατρία και νοσταλγική διάθεση, φρόνημα δημοκρατικό, θρησκευτικό συναίσθημα, φιλοσοφικές τάσεις, φυσιολατρία, στηριγμένη στην ειδυλλιακή ατμόσφαιρα, με ιδιαίτερη συγκίνηση όταν αναφέρεται σε τοπία της Ιωνίας, ελεγειακός τόνος και έκφραση θαυμασμού ή αντιρρήσεων προς ομοτέχνους του Έλληνες ή ξένους, είναι τα κύρια στοιχεία της δημιουργίας του», σύμφωνα με την καθηγήτρια της νεοελληνικής φιλολογίας Γλυκερία Πρωτόπαπα - Μπουμπουλίδου. Ο καθηγητής φιλολογίας και κριτικός λογοτεχνίας Λίνος Πολίτης σημειώνει ότι ο ρομαντισμός του Καρασούτσα δεν φτάνει ποτέ στην υπερβολή και η απαισιοδοξία του φαιδρύνεται από μια γνήσια αίσθηση της φύσης[...] Η πλαδαρή φαναριώτικη γλώσσα παίρνει στον Καρασούτσα έκφραση πλαστική, και την ικανότητα να αποδίδει τις λεπτότητες των αποχρώσεων, ενώ ο στίχοι του και οι έντεχνες στροφές του απαρτίζουν μια συνθετότερη αρμονία» και καταλήγει ότι «ο Καρασούτσας είναι ίσως η πιο συμπαθητική φωνή της ποίησης στην καθαρεύουσα».

Η γνώση της γαλλικής τού επέτρεψε να γράψει ποιήματα στα γαλλικά (ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζει η «Απόκρισις προς τον ποιητήν Λαμαρτίνον, συγγραφέα τουρκικής ιστορίας» 1856), να μεταφράσει την «Παναγία των Παρισίων» του Βίκτωρος Ουγκό (1867), τη «Λίμνη» του Λαμαρτίνου», αποσπάσματα από την «Εσθήρ» του Ρακίνα και να συντάξει σχολικά εγχειρίδια της Γαλλικής για τη Μέσα Εκπαίδευση.

Επίσης, από την αγγλική μετάφρασε το μυθιστόρημα της αμερικανίδας Χάριετ Μπίτσερ Στόου «Η καλύβη του Θωμά ή ο βίος των Μαύρων εν Αμερική» (γνωστό αργότερα ως «Η Καλύβα του Μπάρμπα-Θωμά»), αποσπάσματα από ποίημα του Λόρδου Βύρωνα «Ο Ακροκόρινθος» κ.ά.